ekonomika (180)

tktywów trwałych w stosunku do działalności przedsiębiorstwa. Liczy się go dzieląc majątek trwały przez majątek obrotowy. Poziom tego wskaźnika jest kj-ile uzależniony od charakteru działalności przedsiębiorstwa. Wskaźnik struktury kapitału określa relację kapitału własnego do kapitału obcego (zobowiązali krótko- i długoterminowych). Wysoki poziom tego wskaźnika świadczy o dobrej sytuacji finansowej firmy (nie jest nadmiernie zadłużona, a swoją działalność finansuje z własnych środków). W pogłębionej analizie bilansu stosuje się szereg innych wskaźników - płynności, zadłużenia i szybkości obrotu poszczególnymi składnikami (zapasów, należności i zobowiązali). Analiza bilansu obejmuje również zestawienie poszczególnych pozycji bilansu na dany dzień z analogicznymi danymi, wynikającymi z bilansu sporządzonego na wcześniejszy dzień bilansowy⁴⁴⁷.

11.43. Analiza przepływów finansowych

Analiza bilansu i rachunku wyników nie wystarcza do sporządzenia rzetelnej oceny sytuacji firmy. Nieocenioną pomocą jest rachunek przepływów finansowych. Niejednokrotnie analiza rachunku zysków i strat wskazuje na wysoką rentowność przedsiębiorstwa, ale okazuje się, że ma ono znaczne problemy z utrzymaniem płynność lub jest zmuszone do ogłoszenia upadłości z powodu braku środków pieniężnych zamrożonych długookresowo lub nieściągalnych. Informacji na ten temat należy szukać właśnie w rachunku przepływów finansowych, który składa się z dwóch analiz⁴⁴⁴:

•    sprawozdania z przepływu środków pieniężnych (cash fbu>);

•    sprawozdania z przepływu kapitałów (fund flow).

Analiza przepływów pieniężnych jest zestawieniem wpływów i wydatków poniesionych przez firmę w danym okresie (rys. 11.4). Podstawowym założeniem w konstrukcji rachunku przepływów finansowych jest rozróżnienie trzech sfer działania przedsiębiorstwa - działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej. W sferze operacyjnej firma generuje strumienie pieniężne, pochodzące z jej podstawowej działalność. W sferze działalność inwestycyjnej ujmuje się strumienie pieniężne, związane ze zmianami stanu składników majątkowych firmy. Z kolei sfera działalność finansowej to określenie zmian posiadanych środków na skutek operacji związanych z finansowaniem przedsiębiorstwa W rachunku przepływów pieniężnych rezygnuje się z wykazywania zmian w źródłach pochodzenia środków, kładąc główny naćsk na obliczenie ^{1 2} nadwyżki Środków pieniężnych w danym roku oraz w stosunku do wielkości z poprzedniego roku, a także ustala się kierunki wykorzystania środków^-3.

		Wydatki
Wpływy
		Gotówka

Rył¹¹⁴ Schemat przepływów finansowych firmy    W Polsce zgodnie z usta-

opracowanie wtasne.    _{wą 0} rachunkowości sprawo

zdanie z przepływów środków pieniężnych należy sporządzać tzw. metodą pośrednią. Za punkt wyjścia w obliczaniu przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej przyjmuje kwoty: zysku (lub straty) netto, ustalonej w rachunku zysków i strat, oraz amortyzację, które następnie koryguje się w celu doprowadzenia do wielkości kasowej, o wydatki poniesione lub uwolnioną gotówkę Metoda pośrednia ma charakter ogólniejszy niż bezpośrednia, ponieważ nie daje informacji o poszczególnych rodzajach wpływów i wydatków operacyjnych, a tylko ujawnia ich sumaryczną różnicę. Przykładowy rachunek przepływów pieniężnych znajduje się w tab. 114.

Uzupełnieniem analizy przepływów pieniężnych jest analiza przepływów kapitałów; wszystko to łącznie nazywane jest analizą przepływów finansowych. Analiza przepływów kapitałów polega na zestawieniu źródeł pochodzenia kapitału (środków) oraz ich wykorzystania, powodującego zmiany w stanie majątku - w ten sposób grupuje się poszczególne pozycje ujęte w tym sprawozdaniu. W przeciwieństwie do bilansu, nie uwzględnia się tu posiadanych zasobów majątku i kapitału, a jedynie ich zmiany (ruch). Do źródeł pochodzenia środków zalicza się: zysk netto, amortyzację (ponieważ włączenie amortyzacji w koszty nie wymaga wydatków pieniężnych), wzrost poszczególnych rodzajów kapitału, zwiększenie rezerw kapitałowych, zwiększenie zadłużenia, zmniejszenie stanu należności i zmniejszenie stanu środków pieniężnych. Z kolei kierunki wykorzystania funduszy stanowią: wzrost stanu majątku trwałego, wzrost finansowych składników majątku, zwiększenie zapasów, wzrost środków pieniężnych w kasie i w banku, zmniejszenie stanu kredytów, spadek zobowiązań. Analiza przepływów kapitałowych pozwala na ocenę zmian w stanie majątku i źródłach ich finansowania, co stanowi podstawę analizy aktywności ekonomicznej i rozwoju przedsiębiorstwa oraz jego pozycji finansowej®⁰.

1

^w hk notom* Wais? .Tygodnik Finansowy', http ,/www tf pl/vicw php?arl=6598 z 24082005, Badanie struktury majtku i kapitału. .Tygodnik Finansowy". http:/Aww.tf.pl/view.php?art=6599 1X082005

2

Anatta finansami-, 12, op. at. s. 206.

3

Ibidem, s. 208. ^CT«>«lrrn.s. 209-210.