Geografia turyzmu4

i n 7. Ruch nirysiyczny

mienia uroczyście obchodzą święto plemienne, podczas którego turyści maju możność zapoznania sii^ z obrzędami religijnymi oraz mogą zakupić wyroby miejscowych rzemieślników).

Dosyć szczegółowy opis walorów i zagospodarowania turystycznego Taman Negara National Park przedstawiono po to, aby zobrazować różne atrakcje, jakie czekają na turystów uprawiających turystykę ekologiczną. Warto przy tym powiedzieć, że iui terenie parku można uprawiać zarówno turystykę wymagającą dobrego przygotowania fizycznego i odpowiedniego sprzętu, jak i formy turystyki nie wymagające większych kwalifikacji. Ponadto w ofercie przedstawianej przez władze parku są trasy przygotowane z myślą o doświadczonych i sprawnych turystach, jak i o osobach nie mogących z racji wieku lub zdrowia podejmować wyczerpujących wycieczek.

Jednym z krajów afrykańskich, dla którego duże znaczenie ma turystyka ekologiczna, jest Uganda. Jej głównym walorem jest położony w południowo-zachodniej części kraju Queen Elizabeth (Ruwenzori) National Park. Jednak, podobnie jak w sąsiednich Rwandzie i Kongo (Zair), z racji toczących się walk partyzanckich w listopadzie 1997 r. władze zostały zmuszone do zamknięcia dla turystów rezerwatów Queen Elizabeth National Forest (obejmującego-masyw górski Ruwenzori) oraz Semliki National Forest (znany z występowania gorących żiodcl i rzadkich gatunków ptaków). Przykład ten podano nieprzypadkowo, gdyż dosyć często dziewicze tereny w krajach rozwijających się są nie tylko miej-S‘cm przyciągającym turystów, ale również członków zbrojnych ugrupowań anty-i/Udowych, co w oczywisty sposób stwarza barierę do rozwoju turystyki ekologicznej.

Na zakończenie omawiania turystyki ekologicznej należy wspomnieć, że potne waż uprawia ją coraz więcej osób, przybiera ona niekiedy formy komercyjne, 10 czasami kłóci się z jej założeniami. W dniach 15-18.12.1997 r. w Rio de Janeiro “dbyl się np. międzynarodowy kongres i wystawa pod nazwą World Ecotour ”97 t pełna nazwa World Congress & Exhibition on Ecotourism), na którym omawiano m.in.;

•    ekonomiczne aspekty zarządzania ekoturystyką,

•    działalność konserwatorską na obszarach chronionych i szczególnie podatnych na zniszczenie przyrody,

•    działania rządów na rzecz ekoturystyki,

•    problemy związane z architekturą ckoturystyczną,

•    funkcjonowanie rynku ekoturystyeznego,

•    planowanie ekoturystycznc,

•    kwestię szkolenia kadr technicznych i /.urząd/idących ekoturyslyką,

•    sposoby zaspokajania oczekiwań luryMów upruwUjących ekoiurysiykę,

•    planowanie oraz projektowanie nbieklriw I ulmdkrtw ekoluiyslycznych,

•    problem form wypoczynku /wląWMiyeh # ekolułytdyką

Turystyka han dl o w u

Innym rodzajem turystyki szcinko inzwijnjąccj się niemal na całym święcie jest tzw. turystyka handlowa, kłoni W.W. (laworecki [1998, 39-41] nazywa tury stykej biznesową, aczkolwiek można znaleźć pewne różnice między turystyką haiki Iową a turystyką biznesową. Turystyka handlowa na terenach przygranicznych różni się np. od typowej turystyki biznesowej głównie tym, że uczestnicy tej formy mchu rzadko korzystają z hoteli, drogich restauracji lub niektórych środków komunikowania się (połączenia telefoniczne, telefaksowe itd.), co z kolei jest dosyć typowe dla turystyki biznesowej we właściwym tego słowa znaczeniu.

Początki dzisiejszej turystyki handlowej sięgają niewątpliwie czasów starożytnych (rozdział 4). Jednak dopiero w XX w. - wraz ze wzrostem mobilności ludności w krajach wysoko rozwiniętych - przybrała ona masowe rozmiary.

W wymianie turystycznej między Kanadą a Stanami Zjednoczonymi, Niemcami a Austrią, a także krajami byłego Związku Radzieckiego a Polską i Niemcami, itd., cele handlowe należą do jednych z ważniejszych motywów podróży zagranicznych. Czasami są one główną przyczyną podejmowanych działań (np. wyjazdy Polaków do Berlina Zachodniego w latach 1988-1990), jednak znacznie częściej współwystępują one z motywami poznawczymi i rekreacyjnymi. Ścisły związek między turystyką a handlem występował już w czasach starożytnych i w średniowieczu. Również obecnie rozwój licznych sklepów z towarami przeznaczonymi dla turystów, np. w Paryżu (Montmartre), Londynie (Soho), Wenecji (rejon Pałacu Dożów i placu św. Marka) i innych, nie tylko w dużych miastach (np. wokół rynku w Kazimierzu Dolnym, w Zakopanem przy ul. Krupówki), świadczy o wyraźnych związkach między tymi dwiema sferami gospodarki. Zdaniem li. Gormsena [1988, 72-73] jednym z regionów, gdzie możliwość tańszego nabycia poszukiwanych towarów jest jednym z głównych motywów wyjazdów turystyc/. nych, jest Ameryka Łacińska. Obok miast na pograniczu Meksyku i Stanów Zjed noczonych (Tijuana, Ciudad Juarez i in.), miejscami szczególnie chętnie odwk* dzanymi przez turystów są strefy wolnocłowe, np.: należąca do Kolumbii wyspa San Andres (gdzie strefa wolnocłowa powstała w 1953 r.), wenezuelska wyspa Margarita, rejon wodospadów Iguaęu (u styku granic Brazylii, Argentyny i Para gwaju), brazylijskie miasto Manaus lub posiadłości holenderskie na Morzu Ku raibskim (zwłaszcza Curaęao, Aruba i Bonaire). Zjawisko to dotyczy również, Ku ropy, gdzie np. wielu Norwegów i Szwedów odwiedzało lotnisko międzynarodowe w Kopenhadze, wyłącznie w celu dokonania tańszych zakupów w strefie wolnocłowej.

Również w Azji turystyka handlowa należy do lepiej rozwiniętych form turystyki. Jak podaje G.W.S. Robinson [19721, zwiększony od lat napływ turystów do Hongkongu, miasta r»vile na Filipinach i na wyspę Penang (Malezja) hyI związany z utworzeniem w nich stref wolnocłowych; popularność Makau jest związana z licznymi kttNyniiml gry, byle posiadłości francuskie i portugalskie w Indiach