Geografia turyzmu 5

194 7. Kuch (ury.siyc7.iiy

wzrosła w ostatnich Julach blisko sześciokrotnie. Jes/c/c w 1989 i. do Polski przybyło nieco ponad 8 min turystów, lecz już w następnym roku ponad 18 min, w 1991 r. 36 min, w 1992 r. 49 min, a w 1995 r. aż 82 min. Jednak przedstawione dane dotyczą wszystkich osób o obcym obywatelstwie przekraczających granicę, a nie wyłącznie osób kierujących się motywami uznawanymi za turystyczne. Ma to duże znaczenie dla prawidłowej interpretacji danych i np. wśród 31 min przybywających w 1992 r. z Niemiec dominowały osoby pochodzące z Polski i odwiedzające rodziny (większość ruchu turystycznego z Niemiec koncentrowała się na Śląsku), a także osoby uprawiające turystykę handlową w strefie przygranicznej (np. Zgorzelec, Gubin, Słubice, Szczecin i Świnoujście). Turystyka handlowa na pograniczu z Niemcami (w 1995 r. z Niemiec przybyło 47 min osób, 57% ogółu przybywających), Czechami, Słowacją i krajami byłego Związku Radzieckiego sprawia, że przeciętny turysta przebywa w Polsce tylko 1 dzień. Regionami najczęściej odwiedzanymi w 1995 r. przez turystów były: środkowa część Polski (80% odwiedzin) i region południowo-wschodni (12%). Z dużych miast najwięcej osób odwiedziło Warszawę (blisko 28%), Poznań i Kraków (po ponad 9%)⁵.

194 7. Kuch (ury.siyc7.iiy

min osób

1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985    1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1998

Wyr. IM. Zagraniczna turystyka przyjazdowa do Polski w latach 1955-1996 (na podstawie roczników stały stycznych GUS)

W 1995 r. przeciętny turysta wydawał w Polsce 85 USD (o 3% mniej niż W roku poprzednim), blisko 84% dochodów dewizowych pochodziło od obywateli państw sąsiadujących z Polską (56,7% od Niemców).

Chociaż Polska jest krajem coraz chętniej odwiedzanym przez turystów zagranicznych, stan ten może ulec zmianie, ponieważ standard usług turystycznych jest w Polsce o wiele niższy niż w innych krajach europejskich. Jak podaje E. łłaiiik [1993], zagraniczni turyści szczególnie często krytykowali w Polsce wyso* kie koszty pobytu (32,5%), trudny dojazd (13,7%), stan sanitarny (12,6%), system

** W 1991 r. 29,1% turystów zagranicznych przybyło do Polski mintml/iclim' (bez korzystania z biuru podróży), 26,2% na zaproszenie prywitlnr, 24,6% pr#y|#«’h«lo w ginplr /organizowanej pr*$t biuro podróży, 9,2% nu zaproszenie instytucji, « N,7% imlywlillislui#, Im / pośrednictwem biuił podróży (Durlik 1991|.

min osób

1980    1985    1990    1991    1992    1993    1994    1995    1996

ttyc. 20. Zagraniczna turystyka wyjazdowa z Polski w latach 1980-1996 (na podstawie roczników statystycznych GUS)

informacji turystycznej (11,4%), poziom świadczonych usług (9,8%) i organizację przyjazdu (8,9%). Ponadto 2,2% ankietowanych uważało, że Polska jest krajem mało atrakcyjnym turystycznie.

Spośród krajów słabiej rozwiniętych znaczne rozmiary ruch turystyczny przybrał w Tajlandii (w 1980 i 1985 r. około 2 min turystów, a w 1988 r. już 4 min), Tunezji (gdzie w początkach lat osiemdziesiątych było około 2 min turystów, a w końcu dekady już 3 min turystów rocznie) i w Portoryko (od kilkunastu lat liczba przyjeżdżających wynosi około 2 min). Coraz większy napływ zagranicznych turystów do państw Trzeciego Świata jest sygnałem stopniowego przesuwania się środka ciężkości światowej turystyki z Europy do krajów rozwijających się.

Turystyka w krajach Trzeciego Świata pojawiła się w skali masowej najwcześniej w państwach środkowoamerykańskich (Meksyk, Kuba), co było związane z ich względną bliskością od Stanów Zjednoczonych. Jej początki sięgają lat międzywojennych, lecz prawdziwy rozwój rozpoczął się kilkadziesiąt lat później.

min osób

1950

1960

1973

1UB1

lUttfl

Ryc. 21. Zmiany w llcłlil# liłiyulńw ftigrunicznych ołlwinl/ujijcych kia|c Tr/wltgo Owiała w In!urh I0M) l‘>Kó (mi ihkInInwI* Cli lint'1/ ilr I rmpsn |IW2|)