a dziecko składa ją w całość itd. Pocięte pocztówki trzeba włożyć do koperty, aby można je było wielokrotnie składać.
Przekształcanie konstrukcji z klocków. Potrzebne będą zwykłe klocki do budowania. Dorosły wybiera 18 klocków i buduje z nich np. bramę, a potem mówi do dziecka: zmień ją w inną budowlę. Potem dziecko buduje cokolwiek, a dorosły zmienia tę konstrukcję w inną. Po kilku takich zabawach można przejść do trudniejszego wariantu. Teraz, po przekształceniu budowli w inną, należy przywrócić kształt pierwotny. Tę niezwykle kształcącą zabawę należy realizować także przemiennie. Ważne jest, aby słowami określać, co się zmienia, co z tego wynikło i co należy zrobić, aby powrócić do formy poprzedniej.
Zadania z wykorzystaniem liczb w kolorach1
Dorosły wysypuje klocki i proponuje: będziemy je mierzyć klockiem białym. Zobaczymy, ile klocków białych ,,mieści się’* w klocku innego koloru. Ja mierzę klocek niebieski (rys. 51) a ty inny, może to być klocek czerwony. Tak trzeba zmierzyć po jednym klocku z każdego koloru.
Rys. 51. Mierzenie klocków
Zbudujemy schody. Ty buduj swoje i ja zbuduję swoje. Pierwszy malutki, drugi większy, trzeci jeszcze większy itd. Po ułożeniu schodów (rys. 52) trzeba je policzyć.
10
1 Niektóre z przedstawionych tu ćwiczeń są wzorowane na tych, które proponują Z. Scmadeni i A. Olecka (1972), a także H. Moroz (1969, 1982, 1986).
Układanie labiryntów. Dorosły zwraca się do dziecka: układaj tak samo, : jak ja. Najpierw trzy białe, o tak (rys. 53 a). Pótem dwa różowe... i dwa niebieskie \ (rys. 53 b). Może już wiesz, co trzeba zrobić dalej? Jeżeli dziecko wstrzymuje się \ od ułożenia dwóch czerwonych, czyni to dorosły i pyta: teraz już wiesz, jakie [ klocki trzeba układać dalej?
b)
Rys. 53. Układanie labiryntów
Dobrze jest zostawić z poprzedniego zadania klocki ułożone w schody i gdy dziecko ma kłopoty z domyśleniem się reguły, według której ułożone są klocki w tym labiryncie, wystarczy wskazać tę serię i miejsce układanego klocka.
Trudno przecenić kształcącą rolę układania takich labiryntów, warto więc to zadanie powtórzyć kilka razy. A potem układać takie, jak pokazałam na rysunku 54, a także wymyślić razem z dzieckiem inne.
\
9 |
• rn 1__ |
— |
i . i | |||||||||||||||||
z |
b | |||||||||||||||||||
z |
f 11 |
b |
z | |||||||||||||||||
n |
Ba! |
b |
sz | |||||||||||||||||
W |
sz |
cz |
b |
cz |
sz |
w |
i |
b |
i | |||||||||||
r |
b |
p |
§111 |
w |
b |
Cz | ||||||||||||||
n |
l |
z |
sz |
b |
n | |||||||||||||||
i |
! |
z |
cz |
b |
| r | |||||||||||||||
z |
1 |
n |
b |
i | ||||||||||||||||
9 |
1 m i |
b |
b | |||||||||||||||||
Rys. 54. Przykłady labiryntów
\
Układanie wzoru i przekształcanie go. Dorosły zwaraca się do dziecka: wybierz sobie wszystkie klocki różowe, a ja wezmę klocki niebieskie. Zbuduj ze swoich klocków wzór. Ja ułożę podobny — zmienię tylko kolor i wielkość klocków,