koparki kołowej o ciężarze 6260 T ma gąsienicowy mechanizm jazdy pod częścią koparkową (podany w tablicy 5.5 układ e i na schematach rys. 5.16). Każda gąsienica napędzana jest silnikiem prądu stałego przez stożkowo--walcową przekładnię zębatą. Napęd w układzie Ward-Leonarda zasilany jest prądem zmiennym. Sterowanie to ma tę zaletę, że pozwala na łagodny rozruch i daleko idącą regulację prędkości.
W specjalnej konstrukcji gąsienicowego mechanizmu jazdy dużej koparki (tablica 5.5 układ f) dla uzyskania niskiego nacisku na podłoże zastosowano pod częścią koparkową dwanaście gąsienic. Zaniechano w tym przypadku normalnej konstrukcji z ułożeniem ciężaru na jednym łańcuchu gąsienicowym i zastosowano konstrukcję, w której każdy dźwigar gąsienicowy opasany jest dwoma łańcuchami sprzężonymi. Koła bieżne zabudowane są parami w wahaczach, które z kolei opierają się o jarzma. W przeciwieństwie do wykonań stosowanych w gąsienicach dwubieżnio-wych, w których wahacze dla wyrównania poprzecznych wychyleń połączone są poprzecznicami, zastosowano w tym mechanizmie wyrównanie przez osie korbowe, łożyskowane w dźwigarze. Dwie poprzecznice gąsienicowe 1 pod każdym punktem podparcia są połączone z sobą osią 2. Na osi tej ułożyskowana jest dźwignia kierująca. Na trzech wspornikach ustroju podwozia umocowane są kuliste czopy podporowe, przenoszące ciężar przez czasze kuliste na każdą grupę gąsienic. Dla dokonania skrętu wychyla się dźwignię kierującą za pomocą napędu śrubowego. W każdym wózku napędzane są tylko gąsienice zewnętrzne.
5.2.3. Ogólne zasady obliczeń
Przy konstruowaniu i obliczaniu podwozi gąsienicowych należy zwrócić szczególną uwagę na zachowanie się elementu gąsienicy w stosunku do sprężystego podłoża, na siły działające przy poruszaniu się po prostych i krzywiznach oraz wymagane moce jazdy. Wieloletnie doświadczenia z podwoziami gąsienicowymi wykazały, że naciski na podłoża, po których przemieszczają się te maszyny, niejnoggprzekraczae LJ^cm-
p=-G”^-<l kG cm-
gdzie
G — maksymalny ciężar maszyny, kG,
U — ciężar urobku obciążającego maszynę, kG,
F — pole powierzchni nośnej gąsienic, cm2.
Przyjmowane założenia określające nacisk na podłoże nie zawsze pokrywają się z praktyką.
Zakłada się bowiem, że:
— długość łańcucha liczona jest od środka wieloboku napędowego do środka wieloboku zwrotnego oraz że każdy segment gąsienicy, znajdujący się w tym obszarze, przylega do gruntu na całej długości i szerokości konstrukcyjnej, przy każdym rodzaju podłoża i każdej jego nierówności;
— ciężar urządzenia rozkłada się równomiernie na całą powierzchnię gąsienicy i każdy punkt przenosi nacisk p w kG/cm2;
— środek ciężkości części obrotowej nadwozia znajduje się na osi pionowej przechodzącej przez środek ciężkości rzutu powierzchni
gąsienic, obciążenia podpór działają pionowo i nie występują żadne siły zewnętrzne;
— elementy gąsienicy, przez które przejeżdżają koła wózków wsporczych, są obciążone równomiernie i nie ukosują się.
Do zasadniczych wielkości podwozia należą wymiary gąsienic, które wyznacza się wstępnie, wychodząc z ciężaru maszyny w czasie pracy G + U (kG) oraz ze średniego nacisku p na podłoże (kG/cm2). Całkowita powierzchnia nośna wszystkich gąsienic wynosi wtedy
F
m2
Oznaczając przez nu, liczbę wózków, na których podparta jest maszyna, oraz przez ngu. liczbę gąsienic w wózku otrzymamy
Cb
V = flW nnu- G\ — Tlg * Gi |
(5.16) |
TiTigiy bg L Ttg bg L —— | |
= ng L2 Cb |
(5.17) |
ng
gdzie
Gw — obciążenie jednego wózka, kG,
G, — obciążenie jednej gąsienicy, kG, bc — szerokość jednej gąsienicy, m, nfi — liczba gąsienic w podwoziu,
L — długość jednej gąsienicy, m.
Stosunek szerokości b pojedynczych gąsienic do ich długości L mierzonej między osiami wieloboków (rys. 5.32) przyjmuje się:
dla wózków czterogąsienicowych Cb = ~— 0,12 -ł- 0,2
dla wózków dwu- i jednogąsienicowych Cb = 0,2 -r- 0,32 Stosunek całkowitej szerokości wózka B do długości gąsienicy L przyj-
g
muje się dla wózków dwu- i czterogąsienicowych Cfi = -j- = 0,8 -r- 1,0.
Podziałki gąsienic wykonuje się według ciągu liczb normalnych R20, tj. stosuje się wielkości podziałek (rys. 5.18)
tg = 400, 450, 500, 630, 800, 1000 mm
przy czym
tg . .
Ct — = 0,35 -r• 0,50 — wózki czterogąsienicowe
oraz
tg
C, = - — = 0,25 -i- 0,35 — wózki dwugąsienioowe.
W jednej gąsienicy zależnie od udźwigu stosuje się nk = 4, 8, 16 kół wsporczych. Średnicę koła wsporczego D wylicza się z maksymalnego naporu
G + U _
nk nw figw
kG
229