goździecki przenośniki 02

1. PRZENOŚNIKI TAŚMOWE

— przenośniki taśmowe z taśmą o układzie nieckowym, wspartą na zestawach sztywnych lub przegubowych (girlandowych) dwu-, trzy-, cztero- lub pięcio-krążnikowych.

W zależności od układu taśmy wzdłuż głównej osi przenośnika dzieli się je na (rys. II-3):

— przenośniki poziome;

— przenośniki pochylone względem poziomu;

— przenośniki kombinowane pochyło-poziome.

Z punktu widzenia zakresu stosowa-n i a przenośniki taśmowe z taśmą elastyczną można podzielić na:

— przenośniki taśmowe ogólnego zastosowania, do których zalicza się przenośniki stałe, przejezdne, przewoźne i przenośne, stosowane ogólnie w różnych resortach i branżach gospodarki narodowej; przenośniki stałe zaliczone do tej grupy są wykonywane w zakresie szerokości taśmy 400-4-2000 mm i prędkości do 3,19 m/s;

— przenośniki taśmowe górnicze podziemne stałe i przesuwne, stosowane w kopalniach podziemnych do transportu urobku, charakteryzujące się znaczną wydajnością i długością, a równocześnie ograniczonymi wymiarami poprzecznymi oraz możliwością łatwej wymiany zespołów i przemieszczania w miarę postępu robót wydobywczych (są to cechy podyktowane specyficznymi warunkami pracy w wyrobiskach górniczych); przenośniki górnicze podziemne obejmują zakres szerokości taśmy 500-4-1200 mm i prędkości do 3,15 m/s;

_przenośniki taśmowe górnicze dla kopalnictwa odkrywkowego stałe, przesuwne i przejezdne, stosowane do przemieszczania wielkich mas nakładu i urobku na znaczne odległości i z tego względu wyróżniające się specyficznymi cechami działania i budowy; obejmują one zakres szerokości taśmy 1400-4-3000 mm i prędkości do 6,3, a nawet 8 m/s.

W dalszej części niniejszego opracowania szczególną uwagę poświęcono przenośnikom taśmowym ogólnego zastosowania, uwzględniając fakt specyfiki pozostałych grup przenośników oraz istnienie stosunkowo obszernej literatury poświęconej zagadnieniom opisu, obliczania i doboru oraz eksploatacji przenośników górniczych podziemnych i odkrywkowych, w której te zagadnienia potraktowano bardziej szczegółowo [1], [8].

1.2.1. Budowa przenośnika taśmowego z taśmą elastyczną

Na rys. II-3 pokazano budowę przenośnika taśmowego z taśmą elastyczną.

1.2.1.1. Taśmy elastyczne

Taśma elastyczna bez końca jest głównym elementem przenośnika taśmowego, przenoszącym siły wzdłużne i poprzeczne, powstające w wyniku obciążenia materiałem transportowanym i masą własną oraz siły rozciągające powstające przy napinaniu taśmy. Napinanie taśmy jest niezbędne do wywołania na powierzchni bębna napędowego odpowiedniej siły pociągowej, potrzebnej do pokonania oporów ruchu przenośnika i przemieszczenia materiału transportowanego na żądany poziom. Ponadto, w zależności od rodzaju materiału transportowanego oraz lokalnych warunków pracy przenośnika, taśma musi mieć odpowiednią odporność na ścieranie, na wpływy atmosferyczne i chemiczne, a w szczególnych przypadkach na wysokie temperatury i możliwość zapalenia się.

Do przenośników taśmowych ogólnego zastosowania używa się powszechnie taśm elastycznych gumowo--tkaninowych, a w przenośnikach o większej szerokości i długości trasy, w których występują bardzo duże obciążenia, wprowadza się taśmy gumowe z rdzeniem z linek stalowych.

Szerokości taśm elastycznych są znormalizowane w skali międzynarodowej. Zgodnie z zaleceniem ISO/R 1535 produkuje się, do stosowania w przenośnikach ogólnego przeznaczenia do transportu materiałów luzem, taśmy elastyczne o szerokości B 400; 500; 650; 800; 1000; 1200; 1400; 1600; 1800 i 2000 mm.

Zalecenia RWPG RS 852-67 i RS 1877-69 oraz norma PN-69/C-94166 rozszerzają ten zakres o szerokości: B = 2250; 2500; 2750 i 3000 mm, które są stosowane wyłącznie w górnictwie odkrywkowym.

a. Taśmy gumowo-tkaninowe

Taśma gumowo-tkaninowa (rys. II-4a) składa się z kilku warstw tkaniny gumowej, tzw. przekładek, tworzących rdzeń taśmy i przenoszących główne siły rozciągające wzdłużne i poprzeczne, okładki bieżnej i nośnej oraz obrzeży bocznych.

W taśmach przeznaczonych do ciężkich warunków pracy stosuje się czasem dodatkowo przekładki ochronne (rys. II-4b) lub wzmocnione obrzeża (rys. II-4c),

Rys. II-4. Taśmy gumowo-tkaninowe: a) Jednolita, b) z przekładką ochronną, c) ze wzmocnionym obrzeżem; 1 — przekładki z tkaniny gumowej, 2 — okładka bieżna, 3 — okładka nośna, 4 — obrzeża boczne

które nie przenoszą sił rozciągających w czasie pracy taśmy, tak jak przekładki normalne, lecz zabezpieczają te ostatnie przed uszkodzeniem.

Przekładki są wykonywane zwykle z tkanin o splocie krzyżowym z włókien naturalnych lub sztucznych.

Najczęściej na przekładki stosuje się włókno bawełniane, które ma Jednak ograniczoną wytrzymałość na zrywanie w granicach 50-4-80 kG/cm(daN/cm) szerokości przekładki w kierunku osnowy i 25-4-35 kG/cm(daN/cm) w kierunku wątka. Powoduje to, że tego rodzaju przekładki mogą być używane do taśm o niedużej długości i niewielkim obciążeniu.

W celu podwyższenia wytrzymałości taśmy można odpowiednio zwiększyć liczbę przekładek. Prowadzi to jednak do znacznego zwiększenia grubości taśmy, a zatem do podwyższenia jej masy i obniżenia giętkości, co