geograf Al-Jakubi - w tym właśnie czasie elity rządzące państwa przyjęły islam. Aż do XIII w. Mali znajdowało się pod zwierzchnictwem Ghany - wtedy władca Mali Sundiata wykorzystał słabość Ghany i role odwróciły się. Szczytowy okres rozwoju państwa nastąpił za panowania mansy Musy (1312-1337; mansa to tytuł królewski). To właśnie za jego rządów sława Mali sięgnęła Europy i Bliskiego Wschodu. Musa odbył pielgrzymkę do Mekki, na którą 'wyruszył w 1324 r. Władcy towarzyszył orszak liczący przynajmniej kilka tysięcy osób (dane są bardzo rozbieżne). Podczas swej wieloletniej pielgrzymki odwiedził najpierw miasta znajdujące się c po drodze - najważniejszymi punktami było sławne Timbuktu oraz . Kair. Wszędzie wsławił się wspaniałomyślnością, żeby nie powie-j dzieć rozrzutnością, przez co stał się postacią niemal legendarną.
. W Kairze, Mekce i Medynie nawiązał wiele ważnych kontaktów politycznych, umacniając jednocześnie swojąpozycję w świecie islamu. W drodze powrotnej ufundował w Timbuktu Wielki Meczet, aktórego budowniczym był znany poeta i architekt z Andaluzji Abu ljlshak as-Sahili (zm. 1364). Prawdopodobnie zapoczątkował on tzw.
styl sudański w architekturze islamu: „Zaczęto wznosić budowle nie >Nia planie koła, lecz kwadratu i prostokąta. W domach pojawiły się [płaskie dachy, a przy meczetach piramidalne minarety”6.
Jkf. Oprócz Timbuktu władcy Mali podporządkowali sobie inne J vażne ośrodki miejskie Zachodniej Afiyki: Kumbi Salih oraz Gao. Przebywający w Mali za panowania jednego z następców mansy ,JAns% Maghana II Ibn Battuta wychwala porządek i bezpieczeństwo *P państwie i religijność jego mieszkańców, choć zauważa odmienił? ość malijskiego islamu i obecność w obyczajowości elementów / pedmuzułmańskich. Były to początki upadku państwa. Bardzo |f iekawy jest opis jednego z ceremoniałów na dworze władcy, który ozwolę sobie w całości przytoczyć: O tym, w jak ucieszny spo-ib odczytują poeci swoje wiersze sułtanowi. „W dni święta przy-lodzą (do sułtana) poeci; każdy z nich wchodzi do wnętrza kukły
I S.Piłaszewicz, dz. cyt., s. 32.