IMAG0600

Ahmada należało do zwyczaju, że aby zyskać autorytet w n nauk religijnych, trzeba było odbyć podróż do MauretaiduJ Bamba złamał tę tradycję, dowodząc, że czarnoskóry .alimmożebyć! uczonym oryginalnym i obdarzonym wielkącharyzmą. Jednocześnie 1 Francuzi bezskutecznie próbowali skłonić Ahmada do współpracy^ proponując mu udział w rozmaitych „ciałach doradczych”, ! nawet odznaczenie Legii Honorowej. Propozycje takie Bamba konsekwea-tnie odrzucał. Ahmad Bamba jest autorem wielu dzieł z zakresunauk religijnych - prawa, teologii, gramatyki arabskiej, wreszcie mistyki. Wśród utworów mistycznych do najsłynniejszych należą poematy Mawahibu nafi fi Mahdi Szafi („Pożyteczne dary dla Mahdiego-Wstawiennika”) oraz As-Sindidu („Wybrany”), który ma częściowa formę litanii. Oto fragment części wprowadzającej do poematu:

O, Boże, błagam Cię, przez błogosławieństwa Wybranego, o, Boże!

ip|

Łsciel

r

f

r

I

li

i

fi

I przez błogosławieństwa ukochanego Twojego Przyjaciela Abrahama,

o, Boże!

I przez błogosławieństwa Mojżesza, z którym rozmawiałeś, a także Saliha, i

Al-ChM I

przez błogosławieństwa Szu’ąjba, przez błogosławieństwa Isma’ila, o, Boże!

I przez błogosławieństwa Salomona, Noego, Jonasza, Hioba,

przez błogosławieństwa Zachariasza, Jana i Huda, o, Boże!

I przez błogosławieństwa Aarona, Jozuego, Eliasza, Adama i Dawida,

przez błogosławieństwa Zu al-Kifla, Jezusa i Lota, o, Boże!

Ahmad Bamba zmarł w 1927 r. i został pochowany w Tubie, gdzie dziś znajduje się jego sanktuarium, cel pielgrzymek muzułmanów zachodnioafrykańskich, nie tylko członków i sympatyków bractwa muridijja.

Pewną rolę w utrwaleniu islamu w Afryce Zachodniej odegrała też sanusijja, bractwo założone w Libii w XIX w.

Najwybitniejsze dzieła piśmiennictwa hausańskiego związane ■ są, jak sądzę, z religią. Istnieli jednak pisarze, którzy tworzyli także Ł

Ili