skanuj0057

łączne nauczanie -» nauczanie iączne.

Łobocki Mieczysław (ur. 18 VIII 1929, Starogard Gdański), pedagog i psycholog wych.; prof. zw, i lder. Zakładu Teorii Wychowania UMCS w Lublinie; czł. Kom. Nauk Pedag. PAN; w latach 70. współprac. Kwatery Gł. ZHP w zakresie psychopedag. kształcenia kadr instruktorskich; zajmuje się teoret. podstawami wychowania, pedagogiką opiekuń-czo-wych. oraz metodologią badań pedag.; gł. dzieła: Metody badan pedagogicznych (1973, 4. wyd. 1982), Wychowanie w klasie szkolnej, z zagadnień dynamiki grupowej (1974, 1985), Współdziałanie nauczycieli i rodziców w procesie wychowania (1985), Trudności wychowawcze w szkole. Zapobieganie i przeciwdziałanie (1989), W poszukiwaniu skutecznych form wychowania (1991), Organizowanie pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą (1994), Altruizm a wychowanie (1998).

Łopatkowa Maria (ur. 29 I 1927, Braciejo-wice), pedagog, działaczka spoi.; 1947-69 nauczycielka w szkołach podstawowych w Łodzi, Modiicy j Ołtarzewie; 1968 doktorat w UW; od 1971 dyr. Państw. Zespołu Ognisk Wych., 1981 zał. Kom. Ochrony Praw Dziecka; 1981 ekspert Solidarności w negocjacjach z min. oświaty; 1972-89 posłanka na sejm, 1993-97 senator; autorka wielu prac o tematyce społ. i pedag.; propagatorka „pedagogiki serca”; gł. dzieła: Nauczyciel i dziecko wiejskie (1959), Piękno w życiu dziecka (1970), O sztuce wychowania (1974), Co macie na swoją obronę (1977), Samotność dziecka (1983), Pedagogika serca (1992).

Łopuszański Tadeusz (ur. 15 I 1874, Lwów, zm. 19 IV 1955, Chorzów), pedagog,

działacz oświat.; 1919-20 min. wyznań oświecenia publ.; zajmował się p, wszystkim problemami szkolnictwa śr go, był gł. współautorem programów ob żujących w tych szkołach w pierwszy!! łach niepodległej Polski; przeciwnik i jednolitej, opowiadał się za wczesną selj młodzieży do szkół średnich i utrzyma' ich elitarnego charakteru; 1928-39 prow w Rydzynie eksperymentalną szkołę śr (Gimnazjum im. Sułkowskich), nawiąż do wzorów ang. ognisk wychowawczych dzieła: Zagadnienie wychowania narodo (1918), Zawód nauczycielski (1927), R na. Gimnazjum im. Sułkowskich 1928-1 (1937, współautor).

Łukaszewicz Ryszard (ur. 1942), peda prof. Uniw. Wróci., kier. Ośrodka Studl nad Alternatywą w Edukacji Człowieka' Inst. Socjologii; zajmuje się teorią kszta nia, innowacjami i alternatywami w eduka eksperymentami szkolnymi, antropologią łoz. i kulturową oraz cywilizacyjnymi \( zwaniami i zagrożeniami w perspektywie [. nowoczesności; na początku łat 70. zainlcjji wał projekt badawczy, zw. Wrocław8l|j Szkolą Przyszłości; 1992 utw. Fundację Woli nych Inicjatyw Edukacyjnych; czł. EFFE, PTff Kom. Nauk Pedag. PAN; gł. dzieła: Wyznaj niki kształtowania sukcesów zawodowy^ (1979), Dialektyczna koncepcja kształceń(f (1983), Procesy alienacji wykształcenia. Dfr świadczenia polskie (1989), Edukacja diaJekf tyczna i szkoła przyszłości (1991), Edukacjat wyobraźnią, czyli jak podróżować bez mag (1994), Leczenie głupoty i... czyli Salon Edti' kacji Ekologicznej NATURAmy (1996), W pa-szukiwaniu lepszej szkoły (1998).

nmm

|£ff{fłS szkolna, nazwa poi. stowarzy-jfcji .iłwi.ii działających od końca XIX w.

ii    mi. i' i •- Szkolna we Lwowie, powołana )|i* ‘ lnt< f.ilywy J.I. Kraszewskiego, prowa-jtjji ij.i il.dność oświat.-wydawniczą kiero->.In warstw lud.; od 1894 wyd. Biblioteki M n lei ty Szkolnej, która obejmowała pu-Mft4. |i liini, oraz literackie (w ciągu 10 lat - i^iiily mię nakład 756 tys. egz.).

0    idu ii-i z. Szkolna Księstwa Cieszyńskiego -lun yl.i działalność 1886; inicjatorami byli

iii    hi I¹ NI,limach, ks. 1. Świeży, inż. A. Ko-niiit Im A. Fuzoń, J. Sztwiertnia; jej celem Mm mhizerzanie i wspomaganie szkolnic-

fi.il u.i Śląsku Cieszyńskim; do wybuchu

1    wniuy -świat. zal. 2 gimnazja, 3 szkoły wy-td.iinwi', 14 szkół lud., 22 ochronki, szkołę luinil, szkołę gospodarstwa domowego, > mImiI uzupełniająco-przemysłowych.

u c.ilnli.i Macierz Szkolna powołana w War-f*,i«.|i' 1905; jej założycielami byli m.in.: M nimltiewicz, ks. J. Gralewski, M. Brzeziń-iti I i hrzanowski, A. Osuchowski; do zadań ihIii/.iIii organizowanie i wspieranie szkół

i, nl luźnych stopni oraz szerzenie czytelnic-i » i przez organizowanie sieci bibliotek stali, h i wędrownych; na przeł. 1906 i 1907 Ma-,in/ liczyła ok. 100 tys. czł. rzeczywistych; pin/ władze ros. zakazały jej działalności — c. ii.ii zało to „podcięcie egzystencji” dla 141 >.|,iil lud., 2 szkół średnich, 317 ochronek, ,i)’, bibliotek oraz uniw. lud. w Warszawie; ślcli' z tych placówek działało jednak nadal, m ni. dzięki pomocy dworów ziemiańskich, w miastach funkcjonowały tajne komplety, .i Mdi w. lud. stał się formalnie szkołą prywat-

ii, i. działalność Macierzy została wznowiona im odzyskaniu niepodległości; największy na-i liih położono na walkę z analfabetyzmem, iiizwijały się też szkoły powsz. i średnie (gł. im ziemiach wsch.); dominującą była ideologu chrześc.-narodowa.

'II Polska Macierz Szkolna w Gdańsku, po-—,„,aviłn działalność w obronie polskości, m.in. organizując ochronki, szkoły powsz. w Gdańsku i okolicznych miejscowościach; z jej inicjatywy powstały: Pol. Szkoła Handl., Gimnazjum Pol. w Gdańsku (1922), szkoły licealne oraz dokształcające zaw.; organizowano też kolonie letnie i pomoc materialną dla dzieci.

McLaren Peter L. (ur. 2 VIII 1948), socjolog i pedagog amer.; prof. Uniw. Kalifornijskiego w Los Angeles oraz dyr. Ośrodka Edukacji i Studiów Kulturowych przy Uniw. Miami; przedstawiciel amer. pedagogiki krytycznej uprawianej w tradycji postmodernistycznej; gł. dzieła: Schooling as a Ritual Performance (1986), Life and Schools. An Introduction to Cńtical Pedagogy (1988).

Spory o edukację. Dylematy i kontrowersje we współczesnych pedagogiach, red. Z. Kwieciński, L. Witkowski, Warszawa 1993; Nieobecne dyskursy, red. Z. Kwieciński, t. 1-5 Toruń 1991-1997.

magister [łac. magister 'nauczyciel’, 'mistrz’], tytuł zaw. przysługujący absolwentom wyższych studiów magisterskich (po uzyskaniu absolutorium, przedłożeniu rozprawy magisterskiej oraz zdaniu egzaminu magisterskiego).

magisterskie studia ~> studia magisterskie.

MakarenkO Anton (ur. 1888, zm. 1939), pedagog i pisarz radź.; 1920-35 organizator i kier. placówek opiekuńczo-wych. dla bezdomnej i wykolejonej młodzieży (Kolonia Pracy im. M. Gorkiego k. Połtawy, Kuriaż k. Charkowa, Komuna im. F. Dzierżyńskiego w Charkowie); od 1935 zajmował się gł. działalnością pisarską i popularyzatorską; twórca metody wychowania -> kolektywnego, podporządkowanego ideologii komunist.; gi. dzieła: Poemat pedagogiczny (1933-35, wyd. poi. 1948), Książka dla rodziców (1937 wyd. poi. 1950), Chorągwie na wieżad (1938, wyd. poi. 1950), poi. wybór pism; Ma karenko o wychowaniu (1988).