Intensyfikacja rolnictwa - skutki ekosystemowe 
rolnictwo a ubożenie przyrody - redukcja bioróżnorodności
Obieg biogenów w
ekosystemach rolnych
Hodowla zwierzÄ…t
Produkcja pasz
Masowe wymierania
Masowe wymierania
dewońskie
triasowe
permskie
kredowe
ordowickie
---
Różnorodność biologiczna
Różnorodność biologiczna
" Różnorodność rolnicza - największe dziedzictwo
biologiczne i kulturowe świata.
" Rozmaitość ras i odmian lokalnych populacji przez setki
lat gwarantowała produkcję pożywienia.
" Rolnictwo tradycyjne gwarantuje zachowanie bogactwa
genetycznego.
" Dzikie lub dawne gatunki uprawne majÄ… wiele cech
korzystnych:
odporność na choroby, susze lub zimno,
mogą wcześnie wydawać owoce lub dobrze się
przechowywać,
" Rodzime rasy zwierzÄ…t gospodarskich, sÄ…
przystosowane do lokalnych warunków klimatycznych i
paszowych, sÄ… bardziej odporne na choroby.
Wpływ rolnictwa na biosferę
Wpływ rolnictwa na biosferę
" Rolnictwo konwencjonalne, dąży do ujednolicenia warunków
produkcji na dużych obszarach. Powoduje to utratę szeregu
nisz ekologicznych i upraszczanie się ekosystemów np.
skracanie łańcuchów troficznych.
" Zróżnicowane gatunkowo ekosystemy naturalne są
zastępowane przez mniej różnorodne ekosystemy sztuczne,
w skrajnych przypadkach monokultury.
" Współczesne pola uprawne to przykład skrajnie
uproszczonych ekosystemów rolniczych, stanowiących
zaawansowane systemy produktywne
" Agroekosystemy są wyjątkowo wrażliwe na czynniki
zewnętrzne (warunki pogodowe, pasożyty roślinne i
zwierzęce).
Wpływ rolnictwa na biosferę
Wpływ rolnictwa na biosferę
" Zanik różnorodności środowiska w obszarach
rolniczych prowadzić może do zmniejszenia liczebności,
a nawet wymierania szeregu gatunków roślin i zwierząt.
" Współczesne rolnictwo dążąc do maksymalizacji
produkcji przyczynia siÄ™ do wypierania starych odmian
roślin uprawnych i zwierząt hodowlanych przez odmiany
nowe, bardziej wydajne i Å‚atwiejsze w produkcji, ale nie
koniecznie o lepszych walorach odżywczych czy
smakowych.
Wpływ rolnictwa na biosferę
Wpływ rolnictwa na biosferę
Przykład - jabłka i ich gatunki !
Ile jest odmian jabłek na placu targowym, a ile w
supermarkecie?
Zjawiska obniżenia bioróżnorodności są widoczne w
systematycznym wzroście ilości wysokowydajnych ras
zwierzÄ…t hodowlanych i zanikaniu odmian lokalnych.
Od 1900 roku zginęło na świecie ponad 75% odmian
roślin użytkowych. 12 odmian roślin i 5 ras zwierząt
gospodarskich w 70 % zaspokaja nasze potrzeby
żywieniowe.
Monokultura
Monokultura
" tworzy specyficzny, antropogeniczny ekosystem
" system monokulturowy polega na wieloletnim uprawianiu
na tym samym obszarze roślin jednego gatunku, bądz
o
podobnych wymaganiach glebowych np. bawełny,
trzciny cukrowej, świerka
" powoduje szybkie wyjałowienie gleb nawet bardzo
żyznych oraz zmianę ich struktury
Negatywne skutki monokultury:
" jednostronne wyczerpanie składników pokarmowych z
gleby,
" obniżenie plonów
" ciągłe pobieranie wody z tych samych warstw,
" nadmierny rozwój agrofagów
Agregacja roślinna
Agregacja roślinna
" Jednogatunkowe zbiorowisko roślinne powstające w
warunkach szczególnie korzystnych dla danego gatunku
roślin, uniemożliwia wkraczanie i współwystępowanie
innych gatunków.
" Agregacje roślinne powstają spontanicznie, tworzone są
przez rośliny ekspansywne, cechujące się zdolnością do
szybkiego i skutecznego rozmnażania wegetatywnego
" ZwiÄ…zane sÄ… zwykle z siedliskami inicjalnymi,
zaburzonymi lub takimi, w których z reguły występują
zbiorowiska o niskiej organizacji (np. roślinność wód).
" W formie agregacji występują:
trzcina pospolita, rzęsa drobna,
trzcinnik piaskowy, perz właściwy.
PÅ‚odozmian
PÅ‚odozmian
" System zagospodarowania ziemi uprawnej, oparty na
zaplanowanym na wiele lat następstwie roślin po sobie,
na wyznaczonym obszarze (podzielonym na pola),
dostosowany do specyficznych warunków rolniczo-
ekonomicznych gospodarstwa.
" Płodozmian określa strukturę zasiewów, podstawę do
ustalenia typu płodozmianu.
" Rotacja następuje w cyklach kilku lub kilkunastoletnich,
wiąże się z hodowlą zwierząt (płodozmiany paszowe,
pastewne), lub z przemysłem rolniczym (płodozmiany
przemysłowe).
Prof. dr hab. Bolesław Świętochowski (1895-1975)
Prof. dr hab. Bolesław Świętochowski (1895-1975)
" Uwzględniając uwarunkowania glebowe Polski badał
agrotechniczne sposoby poprawy żyzności gleb lekkich,
które póz
niej poszerzono o badania aktywności
biologicznej gleby oraz jej skutków skażenia metalami
ciężkimi z wykorzystaniem dżdżownic i skoczogonków
jako organizmów testowych.
" Opracował wytyczne do wprowadzania płodozmianów,
uwzględniając czynniki przyrodnicze przy projektowaniu
następstwa roślin. Zagadnienia te zostały rozwinięte do
produkcyjnych i ekologicznych skutków upraszczania
zmianowań zbożowych (do monokultur).
" Zwolennik kompleksowych metod zwalczania chwastów
( także chemicznie)
Allelopatia
Allelopatia
" Według Darwina rośliny wyższe konkurują w ekosystemie
o wodę, światło i składniki pokarmowe
" Chemiczna obrona roślin przed sąsiadami (biochemiczne
oddziaływanie roślin, korzystne i niekorzystne  Molisch
1937)
" Whittaker, 1972  aktywność allelopatyczna roślinnych
zw. chemicznych jest funkcją wtórną, powstały w obronie
roślin przed roslinożercami
" Orzech włoski  deszcz spłukuje z jego liści substancje,
które hamują wzrost roślin. Podobnie działają (choć przez
korzenie) jabłonie, mieczyki i tulipany
& ..na każdym przykopie stoją,
jakby na straży, w szeregach konopie,
Cyprysy jarzyn: ciche, proste i zielone,
Ich liście i woń służą grzędom za obronę,
Bo przez ich liście nie śmie przecisnąć siężmija,
A ich woń gąsienice i owad zabija."
(A. Mickiewicz  Pan Tadeusz")
Ekologiczne i praktyczne znaczenie allelopatii
Ekologiczne i praktyczne znaczenie allelopatii
" Wpływ na sukcesję roślin
" Chwasty poza konkurowaniem o składniki pokarmowe,
mogą oddziaływać allelopatycznie wydzielając toksyny
" Przyorując ściernisko wprowadzamy do gleby materiał
roślinny, który uwalnia kwasy fenolowe, niekorzystne dla
wzrostu roślin uprawnych, ale ważna jest też struktura
flory bakteryjnej rozkładającej związki fenolowe
" Kwas octowy z rozkładu celulozy zawartej w słomie
także hamuje wzrost roślin
" Florydzyna (zw. fenolowy) wytwarzana przez korzenie 
autotoksyczność dla siewek jabłoni
ALE
" Związki allelopatyczne mogą zastępować syntetyczne
herbicydy (np.kofeina-selektywnie działający herbicyd)
Scenariusze redukcji bioróżnorodności w 2100 r.
Scenariusze redukcji bioróżnorodności w 2100 r.
Różnorodność biosfery zmienia się na skutek zmian w:
" użytkowaniu gruntów
" stężeniu atmosferycznego CO2
" depozycji azotu
" klimatu
" wymiany biotycznej
Przyczyny zmian różnorodności
Przyczyny zmian różnorodności
Wpływ poszczególnych czynników na bioróżnorodność
Bioróżnorodność
Bioróżnorodność
" Bioróżnorodność ma podstawowe znaczenie dla ewolucji
oraz trwałości układów podtrzymujących życie w
biosferze.
" Ubożenie bioróżnorodności wyraża się poprzez:
utratÄ™ siedlisk,
wymieranie gatunków,
zmniejszanie zróżnicowania genowego w populacjach
Dla ochrony bioróżnorodności konieczne jest
przewidywanie, zapobieganie oraz zwalczanie przyczyn
zmniejszania siÄ™ lub jej zanikania.
Bioróżnorodność
Bioróżnorodność
" Dla zachowania i wzbogacania różnorodności
biologicznej duże znaczenie ma zróżnicowanie siedlisk i
ograniczenie oddziaływania człowieka, w szczególności
ochrona siedlisk słabo lub wcale nie przekształconych
(naturalnych).
" Kluczowe znaczenie dla zachowania różnorodności
biologicznej w przestrzeni rolniczej majÄ…:
" zadrzewienia śródpolne,
" oczka wodne i torfowiska,
" miedze,
" ekstensywnie użytkowane łąki i pastwiska.
Człowiek
Człowiek
Wzrost spożycia żywności
Wzrost spożycia żywności
Stosowanie nawozów
Stosowanie nawozów
Uprawy i nawadnianie
Uprawy i nawadnianie
Wzajemne oddziaływania i skutki
Wzajemne oddziaływania i skutki
odpady
produkcja
konsumpcja
zasoby
odpady
zasoby
zasoby
odpady
środowisko
Skutki intensyfikacji rolnictwa
Skutki intensyfikacji rolnictwa
" Zanieczyszczenie, wyczerpywanie zapasów, degradacja,
erozja, trucie sformułowania używane dotąd
w kontekście wpływu przemysłu, rozwijających się miast
" Rolnictwo z powodu intensywności i rozległości silnie
oddziaływuje na:
" ErozjÄ™ gleby  wzrost od lat 70
" Utratę różnorodności (genetycznej i biologicznej)
" Zmniejszenie zasobów energii i wody
" Zanieczyszczenia wód, gruntów
" Zmiany obiegu pierwiastków
Intensywne rolnictwo
Intensywne rolnictwo
" Rolnictwo intensywne pozwala na zmniejszenie
zatrudnienia przy uprawie roślin i hodowli zwierząt.
" W niektórych państwach europejskich w tym dziale
gospodarki pracuje jedynie kilka procent ogółu
zatrudnionych, przy czym w Belgii i Wielkiej Brytanii ten
wskaz
nik wynosi poniżej 2%.
" Szczególnym rodzajem rolnictwa intensywnego jest
ogrodnictwo. Wysokie efekty produkcji rolniczej sÄ… tu
osiągane niewielkim nakładem kosztów, przy ogromnych
nakładach pracy.
Rozpraszanie azotu i fosforu do środowiska
Rozpraszanie azotu i fosforu do środowiska
" Z przeprowadzonych przez IMUZ w Falentach badań
zanieczyszczeńśrodowiska ze z
ródeł rolniczych wynika,
że rolnictwo odpowiedzialne jest za stan środowiska
przyrodniczego i zachowania bioróżnorodności.
" Wykorzystanie azotu, fosforu i potasu w rolnictwie
polskim nie przekracza 25%, co stwarza zagrożenie
rozpraszania się 75% azotu do środowiska oraz
systematycznego nagromadzania siÄ™ fosforu w glebie.
" Reaktywność N i jego zachowanie w przyrodzie
powoduje, iż obieg N w rolnictwie jest bardziej złożony
niż pozostałych składników nawozowych.
Niewykorzystany N rozprasza się do środowiska różnymi
drogami i w różnych postaciach.
Przemiany ustrojowe w Polsce
Przemiany ustrojowe w Polsce
" Niekorzystne zjawiska pod koniec lat 90:
" Likwidacja zadrzewień, scieżek, pasów zieleni dla
maksymalnego wykorzystania przestrzeni do upraw
" Przekształcanie mozaiki pól w wielkoobszarowe
monokultury
" Zaniechanie niopłacanego pasterstwa na rzecz
wielotowarowego zamkniętego chowu zwierząt
" Chaotyczne zalesianie niewielkich nieopłacalnych dla
upraw terenów
Ubożenie gleb
Ubożenie gleb
" W systemach naturalnych pierwiastki pobrane z gleby
przez roślinę wracają do gleby, poprzez organizmy roślin
i zwierząt oraz ich rozkład
" Na polach uprawnych taki obieg nie występuje, bo plony
są usuwane, nie ma rozkładu materii organicznej,
biogeny i składniki mineralne wyczerpują się
" Prowadzi to do obniżenia plonów lub pogarszania się ich
jakości
" Podobnie po kilkakrotnym koszeniu trawy i jej usuwaniu
Intensyfikacja rolnictwa
Intensyfikacja rolnictwa
" System produkcji rolniczej ukierunkowany na
maksymalny zysk osiągany w warunkach dużego
nakładu pracy i środków finansowych.
" Charakteryzuje je powszechne zastosowanie wysoko
wydajnych maszyn, technik uprawy i hodowli, nawozów
mineralnych i środków ochrony roślin.
" Rolnictwo intensywne występowało dotąd przede
wszystkim w krajach wysoko rozwiniętych.
" Działalność rolnicza wywiera wieloraki wpływ na
środowisko przyrodnicze w skutek zmian właściwości
wody, gleby i powietrza kształtujących warunki życia
roślin i zwierząt
" Wpływ jest tym większy im większa jest intensywność
użytkowania terenu rolniczego
" Zwiększenie wydajności uprawy roślin i hodowli zwierząt
pozwala na oszczędność stosowanych materiałów i
pracy ludzkiej.
" W Krajach Trzeciego Świata nowe odmiany roślin i
zwierząt mniej wrażliwych na panujące tam często
niekorzystne warunki klimatyczne to sprawa przeżycia
dla wielu ludzi zamieszkujÄ…cych te kraje.
" Ze względu na wydłużający się wiek i zapotrzebowanie
na żywność wzrasta ilość stosowanych nawozów i
hodowla zwierzÄ…t
KurczÄ…ca siÄ™ planeta
KurczÄ…ca siÄ™ planeta
Liczba ha przypadajÄ…ca na
statystycznego mieszkańca
Ziemi w kolejnych latach
Raport IPCC
Raport IPCC
Obieg azotu
Obieg azotu
Obieg azotu
Obieg azotu
NH4
N2O
hodowla
zwierzat
Naturalny obieg fosforu
Naturalny obieg fosforu
Obieg fosforu  wpływ rolnictwa
Obieg fosforu  wpływ rolnictwa
nawozy  wszystkie
zawieraja fosfor-
eutrofizacja
Zmiany w obiegu biogenów
Zmiany w obiegu biogenów
" Przyczyną nadmiernego zużycia azotu i fosforu oraz
przedostawania się tych pierwiastków do środowiska jest
przede wszystkim intensywne rolnictwo.
" Konieczna jest zmiana sposobu upraw, w celu
ograniczenia zużycia nawozów sztucznych i
zapobiegania ich spływaniu z pól.
" Pierwiastki te trafiają do gleby i wód także z
przemysłowych hodowli zwierząt.
" Uważa się, że hodowcy powinni mieć obowiązek
utylizacji odchodów zwierząt tak jak miasta muszą
oczyszczać ścieki. Również ograniczenie spożycia
mięsa zredukowałoby zarówno ilość nawozów
syntetycznych, jak i odpadów.
Hodowla zwierzÄ…t
Hodowla zwierzÄ…t
" Zespół zabiegów zmierzających do poprawienia genotypu
zwierząt gospodarskich, w zakres których wchodzi ocena
wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt gospodarskich,
selekcja i dobór osobników do kojarzenia w warunkach
prawidłowego chowu (Dz. U. z 1997 r. Nr 123, poz. 774).
" Obejmuje:
kojarzenie w pokrewieństwie (chów wsobny, hodowla
wsobna, kojarzenie krewniacze, hodowla inbredowa) -
kojarzenie zwierzÄ…t spokrewnionych ( inbreeding)
" hodowlÄ™ liniowÄ… (line breeding) - kojarzenie w silnym (np.
półrodzeństwo), ale nie ścisłym (np. syn x matka, ojciec x
córka) pokrewieństwie
" krzyżowanie (outcross) - hodowla bez pokrewieństwa
" Wszystkie uprawne rośliny oraz zwierzęta hodowlane
pochodzą od dzikich gatunków. Porównując dzisiejsze
odmiany roślin czy rasy zwierząt z ich dzikimi przodkami
można ocenić dzielące je różnice.
" Krzyżowanie jest ważną czynnością, np. prosięta
pochodzące z krzyżówek charakteryzują się większą
przeżywalnością, szybkością wzrostu, wydajnością
mięsną.
" W przypadku roślin z pojedynczej komórki można
wyhodować kompletny organizm.
" Zjawisko większej witalności mieszańców w porównaniu
do czystych odmian rodzicielskich nazywamy heterozjÄ…
Heterozja
Heterozja
" Zjawisko nazywane również wybujałością lub wigorem
mieszańców pierwszego pokolenia, fenotypowy skutek
współdziaÅ‚ania genów u heterozygot (gr. hetérM
sis 
przekształcenie).
" Dzięki niemu mieszańce pierwszego pokolenia mogą
znacznie przewyższać wartością fenotypową cech
ilościowych swoich homozygotycznych rodziców.
" Heterozja dotyczy głównie cech związanych z rozrodem
oraz szybkości rozwoju osobniczego (wzrost i masa
ciała), a także większej odporności na choroby i
zdolności przystosowawczych do niekorzystnych
czynników środowiskowych.
" Najkorzystniejszym dla hodowcy zjawiskiem jest
przewaga cech mieszańców pierwszego pokolenia nad
wartością fenotypową rodzica reprezentującego rasę o
wyższej wartości interesującej cechy.
Chów
Chów
" Zapewnienie zwierzętom użytkowym i hodowlanym
prawidłowych warunków bytowania i rozwoju, dzięki
którym możliwy jest pełny rozwój pożądanych cech.
Obejmuje karmienie i pielęgnację, związane z
utrzymaniem zwierzÄ…t od czasu ich nabycia - zwykle
młodych osobników - do czasu uzyskania przez nie
oczekiwanych cech użytkowych.
" Odchowane zwierzęta mogą być użytkowane do
produkcji (mleko, wełna, jaja), jako surowiec do produkcji
(mięso, skóra), jako siła robocza (np. koń) lub zwierzęta
domowe.
" Nie obejmuje zagadnień związanych
z rozrodem i użytkowaniem zwierząt.
Wpływ hodowli zwierząt na środowisko
Wpływ hodowli zwierząt na środowisko
Dieta typowa dla społeczeństw krajów rozwiniętych
charakteryzuje się znacznym udziałem białek
zwierzęcych.
Ilość energii potrzebna do produkcji mięsa jest znacznie
wyższa niż ilość energii potrzebnej do produkcji
roślinnej.
Produkcja mięsa prowadzi do dominacji w uprawach
roślin paszowych, z jednoczesnym eliminowaniem
upraw dążących do produkcji żywności dla ludzi.
Hodowla zwierząt  wpływ na środowisko
Hodowla zwierząt  wpływ na środowisko
" Produkcja gazów cieplarnianych: CH4 i CO2
" Odchody  z
ródło NH4
" Wpływ na obieg azotu i fosforu
" Energochłonna produkcja pasz
" Zużycie wody
" Zanieczyszczenia  wody i gleby
" Antybiotyki
" Badania nad produkcjÄ… i konsumpcjÄ… w Wlk. Brytanii
wykazały, że do emisji GHG w największym stopniu
przyczynia się produkcja wołowiny, następnie mleka,
wieprzowiny, mięsa drobiowego, baraniny i jaj.
Produkcja baraniny daje największe emisje GHG na
kilogram mięsa, ale jej spożycie jest stosunkowo małe.
" Różne produkty zwierzęce różnią się pod względem
ilości emitowanych GHG, ale niemal w każdym
przypadku produkcja zwierzęca ma wyższy potencjał
tworzenia efektu cieplarnianego niż produkcja żywności
pochodzenia roślinnego.
Zróżnicowana produkcja CH4
Zróżnicowana produkcja CH4
Udział każdej kategorii i każdego regionu w całkowitej emisji CH4 (900 Gg)
Zróżnicowana produkcja N2O
Zróżnicowana produkcja N2O
Udział różnych aktywności rolniczych w ogólnej produkcji N2O (ok.80 Gg)
Produkcja żywności i nakłady energii
Produkcja żywności i nakłady energii
Przegląd oddziaływania produkcji żywności w Wielkiej
Brytanii na środowisko, wykonany na zlecenie
brytyjskiego Departamentu (ministerstwa) Żywności i
Spraw Wsi w Manchesterskiej Szkole Biznesu i
opublikowany w roku 2006 stwierdza, że:  nakłady
energii są wysokie dla wszystkich produktów mięsnych
oraz że  rośliny strączkowe są bardziej efektywnym
energetycznie z
ródłem jadalnego białka niż czerwone
mięso
Przeżuwacze
Przeżuwacze
Bydło mięsne i mleczne, owce i kozy
" Zwierzęta bytujące w warunkach ekstensywnych, gdzie
główny ich pokarm stanowią trawy, można hodować przy
względnie niskich nakładach energii, jak to się dzieje w
tradycyjnych systemach rolniczych całego świata.
" Jeden kg wołowiny wyprodukowanej na stanowisku
intensywnego tuczu w USA ma 2 razy silniejsze
oddziaływanie na środowisko niż 1 kg wołowiny
wyprodukowanej na pastwisku w Afryce.
Przeżuwacze
Przeżuwacze
" Wypas bydła i owiec przyczynia się do ochrony
krajobrazu wiejskiego i często zapewnia utrzymanie
ludności w regionach nie nadających się pod uprawę.
" Zwierzęta te potrafią trawić materiał włóknisty (trawa), co
oznacza, że wytwarzają wielkie ilości metanu
(fermentacja jelitowa). Odkładane przez nie na ziemi
odchody (w krajach rozwijajÄ…cych siÄ™ istotne z
ródło
nawozu i opału) emitują podtlenek azotu.
" Bydło i owce w normalnych warunkach rodzą młode raz
do roku i stosunkowo powoli osiÄ…gajÄ… wagÄ™ ubojowÄ…. Po
ubiciu ich zwłoki dają niższą proporcję jadalnego mięsa
niż w przypadku trzody chlewnej czy drobiu.
Trzoda chlewna i drób
Trzoda chlewna i drób
" Trzoda chlewna i drób rozmnażają się szybko i w krótkim
czasie osiągają wagę ubojową, szczególnie w
warunkach hodowli przemysłowej.
" W rezultacie hodowla bydła i owiec wytwarza więcej
emisji GHG na jednostkę produktu niż hodowla świń i
drobiu.
" Trzoda chlewna i drób sążywione wyspecjalizowanym
pokarmem (takim jak rośliny zbożowe i soja), którego
uprawa wymaga wielkich zasobów ziemi i wody oraz
użycia nawozów i środków ochrony roślin.
Hodowla ekologiczna i wolny chów
Hodowla ekologiczna i wolny chów
" Istnieje różnica w emisjach GHG między zwierzętami
przeżuwającymi i nieprzeżuwającymi, nawet jeśli bydło i
owce sÄ… hodowane metodami rolnictwa ekologicznego.
" W rolnictwie ekologicznym nie stosuje się nawozów
mineralnych a zużycie koncentratów paszowych jest
stosunkowo niskie, co zmniejsza emisje GHG z tych
z
ródeł.
" Hodowla ekologiczna zużywa znacznie mniej energii niż
hodowla nieekologiczna, ekologiczna produkcja mięsa
wieprzowego i baraniego powoduje mniejszÄ… emisjÄ™
GHG na kilogram mięsa niż nieekologiczna produkcja
tych rodzajów mięsa.
.
Hodowla ekologiczna i wolny chów
Hodowla ekologiczna i wolny chów
" Możliwe są znaczne oszczędności energii i zmniejszenie
emisji GHG pochodzących od świń i owiec ( także od
bydła mięsnego i mlecznego) w hodowli ekologicznej.
" Z danych Uniwersytetu w Michigan w ramach badań
nad wydajnością i zużyciem zasobów w rolnictwie
ekologicznym wynika, że  rolnictwo ekologiczne stwarza
możliwości zaopatrzenia świata w żywność przy
równoczesnym zmniejszeniu szkodliwych oddziaływań
rolnictwa konwencjonalnego na środowisko .
Hodowla ekologiczna i wolny chów
Hodowla ekologiczna i wolny chów
" Kurczęta mięsne hodowane w najlepszych systemach
wolnego chowu i hodowli ekologicznej żyją dwa razy
dłużej niż w chowie przemysłowym i mają o wiele lepszą
jakość życia, z dostępem do wybiegu, świeżego
powietrza i możliwością ruchu.
" Ale ponieważ żyją dwa razy dłużej ( w tym czasie jedzą i
wydalajÄ…) zanim dojdzie do uboju, ekologiczny i wolny
chów kurcząt wytwarza nieco większe emisje GHG na kg
mięsa niż chów metodami przemysłowymi.
" Różnica między GHG drobiu z hodowli przemysłowej i
drobiu z wolnego chowu jest bardzo mała w porównaniu
z różnicą między mięsem drobiu hodowanego
którąkolwiek metodą a mięsem wołowym czy baranim.
Produkcja mięsa
Produkcja mięsa
" Nieefektywna metoda produkcji żywności dla człowieka,
poza terenami marginalnymi, nie nadajÄ…cymi siÄ™ pod
uprawÄ™, a jedynie pod wypas.
" W nowoczesnej produkcji zwierzęcej przynajmniej część,
(całość) białka roślinnego wykorzystywanego do
karmienia zwierząt mogłaby być spożywana przez ludzi.
" Produkcja mięsa mało efektywna konwersja białka
roślinnego (którym karmione są zwierzęta) w białko
zwierzęce (mięso).
IPCC (2001)
 przejście od mięsa do produkcji
roślinnej na potrzeby żywienia
człowieka( wykonalne) mogłoby
podnieść efektywność energetyczną
i obniżyć emisje GHG .
Skutki hodowli zwierzÄ…t
Skutki hodowli zwierzÄ…t
Hodowla żywego inwentarza na mięso, mleko i jaja zużywa
istotną część światowych zasobów. 1/3 gruntów ornych na
świecie jest zajmowana przez uprawy paszowe;
Ponad 90% światowej soi oraz 60% kukurydzy i jęczmienia
uprawia siÄ™ na paszÄ™ dla zwierzÄ…t.
Jedną z głównych przyczyn emisji CO2 i zaniku bioróżnorodności
jest karczowanie i wycinanie lasów.
W Ameryce Południowej motorem
deforestacji jest przede wszystkim
hodowla;
70% wylesionych terenów,
przekształcono w pastwiska, a
część pozostałych wykorzystuje się
pod uprawy paszowe (soi lub zbóż).
Carbon fingerprinting
Carbon fingerprinting
" Produkty zwierzęce mają wysoki potencjał tworzenia
globalnego ocieplenia na kilogram w porównaniu z
większością pokarmów roślinnych.
" Z badań przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii, Europie,
USA i Japonii, wynika, że produkcja i konsumpcja mięsa
i przetworów mlecznych ma znaczący udział w emisjach
GHG z krajów wysoko rozwiniętych.
Carbon fingerprinting
Carbon fingerprinting
Wnioski dla rządowych strategii i celów ograniczania emisji
GHG oraz dla wyborów dokonywanych przez
konsumentów, jakie by ograniczały ich węglowy  ślad na
ziemi .
Diety obfitujące w produkty zwierzęce podwyższają emisje
GHG i zwiększająślad węglowy pojedynczego człowieka.
Sposoby odżywiania obfitujące
w produkty roślinne oszczędzają
energię i zmniejszają  ślad
węglowy
pojedynczego człowieka.
Organizmy wodne i GHG
Organizmy wodne i GHG
.
Zwierzęta morskie także produkują gazy cieplarniane,
jeśli w wodzie pojawia się azotany, są w stanie wyprodukować N2O
Produkcja pasz
Produkcja pasz
" Produkcja soi na paszę potroiła się od połowy lat 80-tych, w
wyniku ekspansji na nowe tereny. Uprawy paszowe wypierajÄ…
coraz bardziej deficytowe zasoby pastwisk, co prowadzi do
nadmiernego wypasu i potencjalnego pustynnienia istniejÄ…cych
terenów pastwiskowych oraz ich obrzeży.
" Już obecnie pustynnienie pogarsza warunki życia przeszło 25%
ludności świata. Według FAO,  produkcja pasz pochłania
wielkie ilości zasobów wodnych o krytycznym znaczeniu i
konkuruje z innymi sposobami jej użytkowania oraz grupami
użytkowników .
" Nadmierna produkcja żywego inwentarza zwiększa szkody dla
ogólnej produkcji żywności i dla środowiska związane z
globalnym ociepleniem (częstsze susze, powodzie, huragany i
klęski nieurodzaju). Wpływa szkodliwie na dobrostan zwierząt,
coraz więcej zwierząt jest poddawanych systemom chowu
intensywnego (fermy przemysłowe) , a także na zdrowie ludzi w
krajach z nadmierną konsumpcjążywności pochodzenia
zwierzęcego.
Hodowla a GHG
Hodowla a GHG
" Hodowla zwierząt to 18% światowych emisji gazów
cieplarnianych (GHG*) pochodzących z działalności
człowieka, mierzonych za pomocą równoważnika CO2.
Jest to więcej niż udział światowego transportu
odpowiedzialny za 14% globalnych emisji GHG.
" Większość z tych 18% stanowią emisje podtlenku azotu
oraz metanu pochodzące z nawozu zwierzęcego, emisje
metanu z procesów trawiennych zwierząt oraz podtlenku
azotu z nawozów mineralnych stosowanych w uprawach
paszowych. Udział sektora hodowlanego w globalnych
antropogenicznych emisjach głównych gazów
cieplarnianych wynosi:
" 37% sumarycznej emisji metanu (CH4)
" 65% emisji podtlenku azotu (N2O)
" 9% emisji dwutlenku węgla (CO2)
" Ponadto, z rolniczej produkcji zwierzęcej pochodzi 64%
emisji amoniaku, które przyczyniają się do
zanieczyszczenia powietrza, gleb i wód, powstawania
kwaśnych deszczy i uszkadzania warstwy ozonowej.
" Według ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO),  Sektor
hodowlany wywiera tak głębokie i różnorodne
oddziaływania, że powinien stanowić jeden z wiodących
obszarów zainteresowania polityki ochrony środowiska
" Worldwatch Institute, a Washington D.C. donosi że
produkcja żywności i związana z nia emisja gazów
stanowi 51% GHG.
Około 38% globalnej produkcji kukurydzy, jęczmienia,
sorgo i owsa jest zjadana przez zwierzęta.
Mechanizacja metod rolniczych służących uprawie
roślin paszowych podnosi zużycie energii w czasie
produkcji.
Przykład: na wyprodukowanie kilograma wieprzowiny
potrzeba pośrednio 30.000 kcal co jest energetyczną
równowartością 4 litrów benzyny.
Zwierzęta hodowlane produkują więcej nawozu niż
gleba jest w stanie przyjąć, co prowadzi do
zanieczyszczenia wód gruntowym azotanami.
Intensywne użytkowanie pastwisk powoduje degradację
i pustynnienie gleb.
Wielkie obszary leśne są przekształcane w pola do
produkcji pasz, powodując utratę bioróżnorodności
oraz degradację związaną ze złymi praktykami
rolniczymi.
Produkcja mięsa przyczynia się do wzrostu ilości gazów
szklarniowych emitowanych do atmosfery. 15-20%
światowej ilości metanu pochodzi z żołądków
przeżuwaczy oraz beztlenowej biodegradacji ich
nawozu.
Uprawa roślin paszowych wypiera uprawy roślin
pokarmowych, konsumowanych przez ludzi,
szczególnie w krajach Trzeciego Świata. Kukurydza
uprawiana na paszę zastępuje pszenicę, ryż i sorgo.