Alicja Stachowska gr.6A
�Noworodek  dziecko od momentu
urodzenia do 4-6 tygodnia życia (28.
dnia życia, lub do odpadnięcia kikuta
pępowinowego)
�Niemowlę  dziecko do ok. 12
miesiąca życia
Ogólne wytyczne
�Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby
niemowlęta były karmione wyłącznie
pokarmem matki do 6. miesiąca życia (4.-
6. miesiąc) a następnie rozszerzając dietę
dziecka kontynuować karmienie 2 lata lub
dłużej.
�W przypadku, gdy karmienie naturalne nie
jest możliwe, stosujemy mleko
maksymalnie upodobnione do ludzkiego
Karmienie piersią
� Każda kobieta, która decyduje się na karmienie piersią
powinna dbać o prawidłowo zbilansowaną dietę, nie
spożywać alkoholu, kawy, palić papierosów
� Nie wolno przyjmować leków bez konsultacji z
lekarzem
� Dziecko powinno być karmione piersią  na żądanie
� Karmić należy jednorazowo nie dłużej niż 30 minut
� Dziecko powinno przybierać na wadze 130-220 g
tygodniowo
Przeciwwskazania do karmienia
naturalnego
�Ze strony dziecka:
�Galaktozemia
�Fenyloketonuria (możliwe karmienie częściowe)
�Wrodzona nietolerancja laktozy
�Ze strony matki:
�Zakażenie wirusem HIV
�Aktywna gruz
lica
�Leki przyjmowane przez matkę: cytostatyki,
bromokryptyna, ergotamina, lit, izotopy
radioaktywne
�Narkomania (np. kokaina)
Żywienie sztuczne
�Matka powinna zgłosić się do lekarza, aby
wspólnie ze specjalistą wybrać najlepsze
mleko modyfikowane dla swojego dziecka.
�Mieszanki mleczne przeznaczone dla
niemowląt są humanizowane
�Dodatki do mleka zmodyfikowanego:
ć% LC-PUFA - długołańcuchowe
wielonienasycone kwasy tłuszczowe
ć% Prebiotyki
ć% Probiotyki
Mieszanki mleczne
�Typy mieszanek (aktualne zalecenia)
ć% Typ 1  dzieci do 6 miesiąca życia

� mleko początkowe
ć% Typ 2  6  12 miesiąc życia

� mleko następne
ć% Typ 3  ponad 12 miesiąc
ć% życia
Mleko matki a immunologia
�IgA  odporność skierowane przeciw
drobnoustrojom zwiększają szczelność
nabłonka jelitowego
�Leukocyty
�Lizozym
�Laktoferyna
�Nukleotydy
�Kwasy tłuszczowe
�Cukry złożona
�TGF  beta  hamuje nadmierną reakcję
przew. pok.
Karmienie piersią  ochrona
�Biegunki infekcyjne
�Zakażenia dróg oddechowych
�Zapalenie ucha środkowego
�Posocznica  wcześniaki
�Zapalenie opon mózgowo rdzeniowych 
wcześniaki
Karmienie piersią zmniejsza w
przyszłość częstość
zachorowania na:
� alergie wziewne
�alergie pokarmowe
�atopie skórne (7 x rzadziej)
�Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
� cukrzyca typu 1
� niektóre chłoniaki
Mleko matki
�Mleko kobiece zawiera jednak
niewystarczającą ilość
�Żelaza (rozwój niedokrwistości)
�Witaminy C
�Witaminy D (krzywica)
Karmienie naturalne
�Zalety karmienia piersią to:
�optymalny skład pokarmu, niezbędny do rozwoju
dziecka
�korzystny wpływ na odporność organizmu dziecka
�świeżość i dostępność w każdej sytuacji
�więz
między matką i dzieckiem
�zapobieganie otyłości
�profilaktyka alergii
Rozszerzanie diety dziecka
�posiłki uzupełniające można wprowadzić przed
ukończeniem 6 m.ż. w wyjątkowych
sytuacjach(wskazania lekarskie, życzenie matki)
�początkowo papka jarzynowa
�póz
niej zupa jarzynowa
�następnie zupa jarzynowa z gotowanym mięsem
bez wywaru
�bezglutenowy kleik ryżowy
�sok owocowy przecierowy
�przecier owocowy z kleikiem bezglutenowym
ż�przetarte jarzyny
- marchew
- jabłko
ż�zupy jarzynowe (zmiksowane)
ż�kaszki (kleiki bezglutenowe)
ż� żółtka co drugi dzień
ż�zaleca się aby produkty zbożowe były
wzbogacane w Fe
ż� liczba posiłków 5-6
�9 m.ż.
- biszkopty bezglutenowe
- chrupki kukurydziane
- całe żółtko co drugi dzień
- liczba posiłków - 5
�obiad z dwóch dań:
��zupka
��jarzynka z dodatkiem
�� gotowanego mięsa
�produkty zbożowe
�w tym z glutenowe
��kaszki
��kleiki
��kasze
��bułki
��chleb
��sucharki
�całe jajko 3-4 razy w tygodniu
�twarożek
�kefir
�jogurt (1-2 razy w tygodniu)
�sok owocowy  nie więcej niż 150 g