optymalnych) i na żyznych glebach, bądź staje się bardziej światłożądny przy niższych temperaturach i gorszych warunkach troficznych (wysokie położenie górskie i północna granica występowania). Z wiekiem zapotrzebowanie na światło zwiększa się (Materiały ETH, Schmidt-Vogt 1977).
pełne
światło
§_ okresowe ocienienie
i
c
SB
W
cień
.2
c
średroczn.
temp.powie-l -4° do 0°
| (P.excel»a) i
Lo° do *4° >+4°do +60i>+6°do *8° >+8°
Warunki termiczne
|fcyc. 5. Wymagania termiczne i świetlne jodły, świerka i buka w północno-zachodnich Karpatach i na obszarach przyległych (według K. Zarzyckiego, cyt. za: Jaworski, Zarzycki 1983)
R W warunkach optymalnych uważany jest za gatunek cienioznośny (półcie-gjjsty). W młodości znosi ocienienie do kilkunastu lat, na nizinach i w reglu dolnym nieznacznie tylko pod tym względem ustępuje jodle. Najlepiej jednak
rrasta przy pełnym dostępie światła.
Temperatura
ladania w komorach klimatyzacyjnych pozwoliły stwierdzić, że większą Każliwość na ocienienie wykazują polskie pochodzenia z terenów górskich, njtomiast z niziny nadbałtyckiej są bardziej cienioznośne (Schmidt Vogt 1977). Badania dendroklimatologiczne przeprowadzone w Tatrach (Feliksik 1972) razały m.in., że krzywe przebiegu szerokości słojów rocznych cechowała wy-a zgodność z sumą godzin usłonecznienia w ciągu czerwca, lipca i sierpnia.
Dla prawidłowego wzrostu świerka wystarcza mała ilość ciepła i stosunkowo jki okres wegetacyjny (porównaj warunki klimatyczne). Wykazuje on dużą