/wiązanych t nawą kompetentni- Ale przecież zawsze można tnl.^ 1 Przez mylattU czasu nic czujemy pr/.yniuMi tego udoskonalania. Co y, **\| walka / wyzwaniami związanymi x,nąswi kompetencją wymaga orf iuiuł nia sobie niekcóntJi metod ich pokonywania. Trzy metody poddane om w tym podrozdziale to: określenie sposobowy równoważenia między !»&,. VJ nuśrią A Stałością, wychwytywanie sygnałów ora/ utrzymywanie rńwnouy., ‘ -fl stosownym zachowaniem a skutecznością.
10.4.1. Utrzymywanie równowagi między plastycznością fl a stałością
Nie bez powodu w naszym życiu obecne są nawyki i rutyna, Jeu ip^B i skutkuje zachowaniami, które są wy6viczone i wygodne. Jednakie, uł zdążyliśmy się przekonać, nawyki i rutyna czasami prowadzą do braku mnij adaptacji i utraty kompetencji. W celu poradzenia sobie z tym J
muszą utrzymywać równowagę między przystosowalnością a aafeic,, umiejętności komunikacyjnych (Spitzbcrg, 1993. I994a). Plastyczność r liwrjśdą dostosowywania mniejętnośd do zmian kontekstu i m/*tąa... sili Stałość jest utrzymywłuiiem podobnych sposobów funkcjonowano * • (>;-kontekstach i sytuacjach. Chociaż umiejętności te są różne, obie są kompetentnej komunikacji interpersonalnej.
Polegamy na tym, że inni ludzie są przynajmniej do -rr^- g " stopnia przewidywalni. Ufamy, że zazwyczaj mówią prawej; wracane os RozdtUfu 3. znają, odpowiadają na nasze stwierdzeńia wypowiedziami, bantM w jdło aaflb pojęoe jedynie tym. _co chcemy usłyszeć", a jeśli byli zazwyczaj two J
p^yłtow*ratnoiapomigs bądź nieśmiali, to maja skłonność do bycia takimi nadal.iamJB wyJabiKS koncepcji Ja J . . ... ., - , / _ . . . , ,v
ptmowoensnego? umiejętności komurukacyjnydi naszych partnerów interakcji - nam skoncentrować się na celach konwersacji bez dooęo&l
każdego aspektu kontaktu. Innymi słowy, ponieważ pnnśJ określone aspekty każdej interakcji, jesteśmy w stanie^koncentrować się ot »■ aspekuich, które są nieprzewidywalne t na treści oraz celach samej rozmwt W; nic nie było przewidywalne, każda interakcja wymagałaby zaangażowana <§:ccr; wysiłku jedynie w koordynację podstawowych czynności®ifaiunikacyjnvih Dlatego, w dużym stopniu, każdy nowy kontekst komunikacji prawi v.b.j bogactwo zachowań i doświadczeń. Kompetencja w interakcjach wtl ciągłego utrzymywania równowagi między plastycznością a sialokiż t osoba komunikująca się odtwarza zachowania spójne ze swym pnaitol cłiowauiem i jednocześnie dostosowuje swoje zadiowania do bieżącej ntfl W skrócie, kompetencja oznaczą zmianę zadiowania wbrew-spójnośd (tytoni przez doświadczenie. Aby pokonać wyzwania nawyku i rutyny, należy ołao*1 siebie. o czym była mowa / Rozdziale 9, i wykorzystywać? wszystkie okaff l ocenić, czy wymagane tą zmiany zachowań komunikacyjnych w bieżącej W scence opisanej na początku rozdziału, jeśli Dipak albo Chad
chwłlę im samoobserwację. to mogliby zauważyć, że eskalacja konfliktu roogb zostać powstrzymana przez zmianę komunikacji w kierunku mniej ekspresyjnej, a bardziej uważnej ora/ przez większe panowanie nad wfeą.
10.4.2. Wychwytywanie sygnałów
Jak się zachowujesz, kiedy podczas rozmowy inne Osoby mówią wciąż, me dopuszczając cię do głosu lub Zanudzają óę opowieściami o sprawach, które etę nudo interesują? Pewnie jak większość osób po/ostajcn uprzejmy. kx/ równocześnie wysyłasz, sygnały tego. że konwersacja ta jest daleka od ideału. Druga osoba po prostu wydaje się nic zauważać twych sygnałów Wychwytywanie sygnałów jest podobne do omówionej w Rozdziale 9 samoobserwacji, ale polega na specyficznym poszukiwaniu sygnałów świadczących o tym, że ioterakqa nie toczy aę dobrze, ponieważ ktoś przejawia zbyt silnie jakąś umiejętność lub nie przejawia jej w ogóle.
Ogólnie mówiąc, ludzie odwzajemniają pożądane sygnały oraz kompensują niepożądane sygnały- Odwzajemnianie jest reagowaniem zachowaniem podobnym do tego. które widzi się u partnera interakcji, Jeśti on się uśmiecha, ty także się uśmiechasz. Jeśli on zadaje pytania, ty także je zadajesz. Odwzajemnianie umożliwia podtrzymanie rozmowy lub wzmacnia dane zachowanie. Kompensacja jest zachowaniem odwrotnym do zachowania partnera. Jeśh uśmiechasz się, draga osoba krzywi się. Jeśli pochylasz się bliżej w kierunku kogoś, ten ktoś odsuwa ae. Jeśli zadajesz pytania, druga osoba nie zadaje pytań tylko daje odpowiedzi (Andersen, 1998).
Wychwytywanie sygnałów to skanowanie zachowania partnera w poszukiwaniu wskazówek tego, że jakieś zachowania są mile widziane1, a inne zachowania są przejawiane w nadmiarze. Jeśli twój kontakt wzrokowy jest zbyt bezpośredni lub intensywny, możesz spodziewać siei że druga osoba będzie to kompensować, ograniczając kontakt wzrokowy. Jest to sygnałem, że powinieneś dostosować swój kontakt wzrokowy. Przeciwnie, jeśli kontynuujesz wypowiedź innej osoby wypo-wiedzi.H teińaiycznie powiązaną, a ona robi to samo po twoim komentarzu, stanowi l© zachęcenie do kontynuacji takiego wzorca rachowania. Zwracanie uwagi na zachowania odwzajemniania i kompensacji w rozmowach pomaga zachować czujność w sytuacji, gdy zbyt słabo lub nadmiernie angażujesz się w dane zachowanie.
10.4.3. Utrzymywanie równowagi między stosownością
Wicie codziennych sytuacji komunikacji niesie /e sobą zagrożenie koniea-nofci utrzymywania równowagi między własnymi sprawami a sprawami drugie) osoby. W scence / początku rozdziału, Dipak zdecydował się załatwić własne sprawy na niekorzyść Chada. a Uiad przedłożył swoje własne sprawy nad sprawy Dipakit. Równoważenie między sprawami własnymi a sprawami innych jest