3582280075

7.    Pedagogika waldorfska^{1 2}

Nazwa pedagogika waldorfska wywodzi się od wsi Waldorf. w której właściciel fabryki papierosów "Waldorf-Astoria" postanowił założyć w 1915 roku szkołę dla dzieci pracowników. Myśl Steinera zainspirowała utworzenie Waldorf Selmie, ruchu oświatowego, którego zadaniem było wychowywanie młodzieży' poprzez rozwój "ciała, duszy i ducha", w ruchu tym uczestniczy aktualnie kilkadziesiąt tys. osób. Nauczyciele powinni byc inaczej kształceni Wg myśli Steinera nauczyciele w jego szkołach:

•    mają postrzegać dzieci jako dające się formować istoty, których struktury są określone przez poprzednie życie.

•    W szkole najważniejsza jest inicjacja do medytacji czyli doświadczenie odmiennych stanów świadomości.

•    Jest tutaj zamazana granica między religią i kulturą, między prywatnym objawieniem Steinera a obiektywizmem nauki.

•    Współpraca z domem rodzinnym ma stwarzać podobną atmosferę również w domu.

•    Eurytmia jest wg nich mostem o charakterze inicjacyjnym, wprowadzającym świadomość kosmiczną na zasadzie mediumicznego otwarcia.

Podstawą lei szkoły jest nauka i maca dziecka w swoim środowisku, w którym wprowadzane jest w szerszy świat, w którym dokonuje się socjalizacja oraz kształtuje się postawy wobec siebie i druuieuo człowieka. Treści nauczania ułożone są w sposób oruaniczno-uenetyczny. Odstąpiono od tradycyjnego oceniania i promowania uczniów. Każde dziecko oceniane jest opisowo, w formie listu do rodziców. Nie wydaje się także rocznych świadectw z wenami, lecz specjalne świadectwa z krótka opinia z każdeuo przedmiotu oraz wskazaniami co do dalszej pracy ucznia.

Podział ludzkiego życia na 7-mio letnie okresy

•    ciało fizyczne - ziemskie, reinkarnujące. podlega prawom fizycznym i może być badane empirycznie, dziecko wzrasta fizycznie rozwija swe funkcje metaboliczne i trawienne

•    ciało eteryczne - powstaje z chwilą zgubienia przez dziecko mlecznych zębów, jest ono wewnętrzną osłoną ciała fizycznego, dziecko potrzebuje autorytetu i chce iść do szkoły' (autorytetem powinien byc nauczyciel)

•    ciało astralne - rodzi się w trzecim siedmioleciu wraz z okresem dojrzewania w sferze seksualnej, jest nośnikiem rozkoszy, bólu. cierpienia, pożądania i popędów

•    ciało ja - znajduje sie w zewnętrznej powłoce aury', jako stan niebieski. Człowiek jest istotą która sama kształtuje swój los i panuje nad otoczeniem. Jest to faza samowychowania.

•    powyższy cykl kończy' metamorfoza śmierci i w innym wcieleniu następuje dalsze uduchowienie bytu

8.    Pedagogika pragmatyzmu

Nauczyciele powinni być nośnikami doświadczenia ale nie powinni narzucać się swoim uczniom Pragmatyzm⁴, kierunek filozofii XX w. wywodzący się z angielskiego empiryzmu. ukształtowany w Stanach Zjednoczonych. Teorię pragmatyzmu rozwinęli: W. James- główny jego propagator. J. Dewey - twórca filozoficznego systemu pragmatyzmu, głosił tezę o współzależności ludzkiej działalności poznawczej i praktycznej; w psychologii rozwinął w duchu funkcjonalizmu teorię myślenia jako czynności rozwiązywania problemów; w pedagogice domagał się. by wychowanie włączało się w proces doświadczania świata przez dziecko, rekonstruowało i rozwijało jego doświadczenie, nie zaś narzucało obce mu formy zachowania w imię zewnętrznych, celów; swoje idee weryfikował w założonej 1896 szkole-laboratorium przy uniwersytecie w Chicago; naczelną zasadą realizowanego tam systemu dydaktycznego było „uczenie się przez działanie”: samodzielna aktywność uczniów podczas różnorodnych zajęć praktycznych miała służyć integracji wiedzy szkolnej, ćwiczeniu władz poznawczych i zbliżeniu szkoły do życia społeczeństwa; koncepcje Deweya zapoczątkowały w pedagogice amerykańskiej nurt zw. progresywizmem i silnie oddziałały na szkołę amerykańską; inspirowały też przemiany, jakim na przełomie XIX i XX w. uległy teoria i praktyka

6

1

   ANTROPOZOFIA - z greckiego "anthropos" - człowiek, "sofia" - mądrość. Doktryna fiłozoficzno-psychologiczna, wg której pełnię wiedzy osiąga się nic dzięki zmysłom czy rozumowi, ale poprzez wtajemniczenie, czyli rozbudzenie w sobie w wyniku odpowiednich ćwiczeń wyższego stanu świadomości aktywizującego tzw. duchowe narządy poznania tkwiące w każdym człowieku. Charakterystyczne dla niej jest dążenie do harmonijnego rozwoju, służyć temu miał odpowiedni proces cdukacyjno-dydaktyczny. między innymi: wychowanie przez sztukę, pracę i sport. Celem adepta było osiągnięcie poczucia jedności z Wszechświatem. Określenia antropozofia użył jako pierwszy T. Vaughan (1650) lecz jej właściwym twórcą był R. Stcincr. dla którego głównymi źródłami inspiracji były: tcozofia. teoria ewolucji, mistyka chrześcijańska: termin antropozofia przejął on od R. Zimmcimana (1824 - 1898).

2

   pragmatyzm postuluje prakt. sposób myślenia i działania (działanie, zwł. prakt.. jako podstawowa kategoria filoz.) oraz metody kryt. rozsądku i nauk doświadczalnych; doświadczenie pojmuje jako proces przystosowawczego współoddziaływania organizmu i rzeczywistości (aktywizm w teorii poznania): za kryterium prawdy uznaje użyteczność, uzależniając prawdziwość twieidzeń od ich prakt. skutków. Pragmatyzm wywarł znaczny wpływ na współcz. myśl filoz., psychol., społ.

i polit.. zwł. amer.: późną odmianę pragmatyzmu stanowi instrumentalizm