Nazwa wywodzi się od pierwszych liter angielskich słów:
Strenghts - mocne strony firmy Weaknesses - słabe strony firmy Opportunities - szanse Threats - zagrożenia
Analiza SWOT (SWOT analysis) jest to rodzaj analizy, mający na uwadze ocenę słabych i mocnych stron przedsiębiorstwa na tle jego szans i zagrożeń rynkowych. Analizę SWOT można z równym powodzeniem zastosować do dowolnego przedsięwzięcia inwestycyjnego. Może dotyczyć zarówno całego przedsiębiorstwa, danej jednostki organizacyjnej, asortymentu produktów lub poszczególnego towaru. Analiza SWOT określa atuty i słabości jednostki, wykorzystując informacje o jej zasobach rzeczowych, finansowych i ludzkich oraz o jej efektywności w zakresie produkcji, dystrybucji, sprzedaży i finansów. Dla określenia zagrożeń analizuje otoczenie pod względem poszczególnych jego elementów n.p. poziomu inflacji, przepisów prawnych, dynamiki sektora, warunków rynkowych itp.
Analiza SWOT oparta jest na schemacie klasyfikacji dzielącym wszystkie czynniki mające wpływ na bieżącą i przyszłą pozycję przedsiębiorstwa na wewnętrzne i zewnętrzne, w ich zaś ramach określa się silne i słabe strony, szanse i zagrożenia danego projektu. Wśród warunków wewnętrznych wyróżnia się m. In. Takie elementy jak: zarządzanie, marketing, kwalifikacje personelu. Natomiast analiza otoczenia zewnętrznego obejmuje poznanie na przykład czynników społecznych, istniejącej na rynku konkurencji, dostępnych technologii itp. Pogłębiona analiza SWOT zawiera listę dodatkowych czynników, które analizowane są pod kątem czterech kategorii:
Zewnętrzne pozytywne - szanse - Szanse to] zjawiska i tendencje w otoczeniu, które odpowiednio wykorzystane staną się impulsem rozwoju oraz osłabią zagrożenia.
Zewnętrzne negatywne - zagrożenia: - Zagrożenia to czynniki zewnętrzne, które są postrzegane jako bariery dla rozwoju firmy, utrudnienia, dodatkowe koszty działania. Istnienie zagrożeń ma destrukcyjny wpływ na rozwój przedsiębiorstwa lub powodzenie inwestycji.
C Wewnętrzne pozytywne - mocne strony, czyli atuty przedsiębiorstwa. Są to walory, które w pozytywny sposób wyróżniają go pośród konkurencji. Mocne strony mogą być wynikiem wielkości przedsiębiorstwa, polegać na dużym udziale w rynku, niskich kosztach, dysponowaniem nowoczesną technologią itp.
Wewnętrzne negatywne -0 słabe strony - to konsekwencje ograniczeń zasobów i niedostatecznych kwalifikacji. Mogą one dotyczyć całego przedsiębiorstwa, jak i jej części. Każde przedsiębiorstwo posiada słabe strony. Jednak zbyt duża ich ilość może spowodować, że nie utrzyma się na rynku konkurencyjnym, a inwestycja może przynieść straty, zamiast zysków.
Analiza SWOT pozwala zatem określić strategiczne czynniki, które mogą mieć wpływ na powodzenie i działalność przedsiębiorstwa, dzięki którym mogą niwelować słabe strony oraz unikać przewidywanych zagrożeń i niebezpieczeństw.