Wektor to uporządkowana para punktów, z których pierwszy nazywa się początkiem, a drugi końcem wektora. Jeżeli wprowadzimy prostokątny układ współrzędnych, to można określić współrzędne wektora a jako miary rzutów ax, ay tego wektora na osie 0x i Oy.
Oznaczamy AB — a — [ax, ay\. Jeżeli A — (zi, yi), B — (2:2,1/2), to ax — Z2 — x\, av = y2~yi-
Zauważmy, że gdy i, j oznaczają wektory jednostkowe na osiach, to
a = axi + ayj.
Długość wektora wynosi
|o| - sja\Ar<Ą - \J(z2 — zi)2 4- (y2 - yi)2-Wektory o długości 1 nazywamy wersorami.
Natomiast kątem między wektorami leżącymi na półprostych li i l2 nazywamy ten z dwóch kątów utworzonych przez te półproste, którego miara spełnia nierówność 0 < <P < 7r/2.
Iloczyn skalamy wektorów a i b określamy jako
do 6 = |d||6|cos<^.
Bezpośrednio z tej definicji mamy, że i o i — j o j = 1 oraz i o j = 0. Stąd otrzymujemy
cl o b ~ axbx 4- dyby.
Zatem |a| |6| cos <p — axbx + ayby, więc
COS<£ —
|dxbx 4*
(wartość bezwzględna dlatego, żęty kąt spełniał warunek 0 < (p < 7r/2).
Przykład Dane są punkty A = (1,1), B = (3,3), C — (5,1). Obliczyć współrzędne wektorów AB, BÓ, CjI, ich długości, i kąty między nimi.
Wszystkie pojęcia nie wymagające układu współrzędnych definiuje się tak jak na płaszczyźnie.
Niech Ozy z będzie prostokątnym układem współrzędnych w przestrzeni, a i, j k oznaczają wektory jednostkowe na osiach. Wektor AB o początku A — (zi,yi,zi) i końcu B = (#2,2/2, z2), ma współrzędne ax = z2 — zi, ay = y2 — yi, az = z2 — z\. Piszemy:
AB = [x2 - xi,y2 - yi, z2 - zi].
1