Figura geometryczna powstała przez obrót elipsy wokół jednej z półosi (w geodezji wokół krótszej osi)
Elipsoida lokalna - dobrze aproksymująca geoidę na pewnym ograniczonym obszarze kraju lub kontynentu. Oprócz parametrów geometrycznych z elipsoidą lokalną związany jest tzw. punkt przyłożenia do geoidy i azymut orientacji. Na obszarze Polski stosowane były dwie elipsoidy Bessela z punktem przyłożenia w Borowej Górze oraz Krasowskiego z punktem przyłożenia w Pułkowie.
Elipsoida globalna - dobrze aproksymuje geoidę na całym obszarze Ziemi (nie ma punktu przyłożenia ani azymutu orientacji). W Polsce stosowana jest elipsoida WGS-84 stanowiąca powierzchnię odniesienia w Globalnym Systemie Pozycyjnym GPS.
• duża i mała półoś: a,b,
a — b
• spłaszczenie geometryczne f =
• I mimośród elipsoidy e: e2 =
II mimośród e : e
„1 l2 ,2 0 - 0
a- fr2
Do określenia kształtu elipsoidy potrzebne są dwa spośród ww. parametrów, zwykle podaje się dużą półoś i spłaszczenie (a,f).
Parametry wybranych elipsoid o charakterze kontynentalnym:
Elipsoida |
a [m l |
f |
obszar stasowania |
Punkt przyłożenia |
9», ta &>,Tlo |
Clark (1BG6) |
6372206 |
1: 294.98 |
Ameryka Płn. |
Meades Ranch. (Kansas USA) |
39*14', -98*32' |
Hayfard (1909) |
6378388 |
1: 297.00 |
Europa Zach. |
Potsdam (Wieża Helmerta) |
52*23', 13*04' +3.36", +1.78" |
Bess cl (1841) |
6377397 |
1: 299.15 |
Japonia |
Tokio (Obserwatorium) |
35*39', 139*45' 0.00", 0.00" |
Krasowsk i (1940) |
6378245 |
1: 298.3 |
ZSRR |
Leningrad Pułkowo |
59*46', 30*19' ~i “ |
WGS-84 |
6378137 |
1: 298.257 |
dowolny |
- |
- |
1