1300739738

12 Jerzy Wilkin

tego rodzaju wolności odbywa się pewnym kosztem: osoby kierujące społeczeństwem tracą poczucie kontroli, przyznając jak gdyby innym prawo do kształtowania przyszłości społeczeństwa. Większość dawnych i współczesnych społeczeństw nie dopuściła jednak do powstania takiej sytuacji. Tym samym nigdy nie udało się im wyjść z ubóstwa [Rosenberg, Birdzell 1994 s. 60].

5. Państwo i sektor publiczny

Pojęcie państwa może być używane w szerszym i węższym znaczeniu. W znaczeniu szerszym (socjologiczno-prawnym) państwo jest wyodrębnioną terytorialnie jednostką, będącą podmiotem prawa międzynarodowego, zamieszkiwaną przez określoną liczbę ludności, dysponującą zasobami środowiskowymi i produkcyjnymi, dorobkiem kulturowym i historycznym, strukturami władzy państwowej i podziałem administracyjnym.

W znaczeniu węższym, najczęściej używanym w literaturze naukowej, państwo to szczególny podmiot odpowiedzialny za kształtowanie i ochronę ładu ustrojowego obejmującego terytorium kraju, reprezentujący kraj na zewnątrz, realizujący funkcje powierzone mu przez społeczeństwo drogą wyboru publicznego (przez mechanizm polityczny) i administrujący sektorem publicznym kraju. W literaturze zagranicznej (np. angielskiej) zamiast terminu państwo {stałe) używa się terminu rząd (goiemmeni). Rząd tym różni się od innych podmiotów występujących w gospodarce i społeczeństwie, że posiada prawo do stosowania przymusu w celu realizacji swoich decyzji (np. podatkowych).

RYSUNEK 1.

Funkcje rządu (państwa)

Władza

ustawodawcza

Władza

wykonawcza

Władza

sądownicza

Źródło: [Opracowanie własne].