instrumenty pochodne (terminowe) dwie strony określają transakcję, do której może lub musi dojść w przyszłości między tymi stronami (opcje1, kontrakty terminowe2).
Kapitał początkowy - kapitał, który generuje odsetki.
Odsetki - to korzyść z kapitału (zapłata za udostępnienie środków finansowych). Odsetki stają się kapitałem dopiero po kapitalizacji, przedtem nie procentują.
Kapitał końcowy - kapitał początkowy wraz z odsetkami.
Czas oprocentowania czas, w którym są generowane odsetki.
Okresowa stopa procentowa - stosunek odsetek do kapitału, który je wygenerował w ustalonym okresie. Zwykle wyrażamy ją w procentach (a więc pomnożone przez 100%) ale w obliczeniach oczywiście jest ułamkiem (oznaczamy tym samym symbolem).
Okres kapitalizacji okres, po upływie którego odsetki, które narosły, doliczane są do depozytu, podlegając oprocentowaniu i zwiększając tym samym dochód inwestora.
FV - (ang. futurę value) kapitał końcowy, wartość końcowa inwestycji;
/ - (ang. interest) odsetki;
PV - (ang. present ualue, principal) kapitał początkowy, wartość początkowa inwestycji; i, r - (ang. interest ratę) stopa procentowa, stopa zwrotu, stopa rentowności; n - liczba okresów kapitalizacji.
W obliczaniu odsetek trzeba obliczać okresy czasu. Najważniejsze rachunki dotyczą określania liczby dni między określonymi datami i zamiana liczby dni na liczbę lat. W praktyce stosuje się dwie miary: kalendarzową (miesiąc ma 31, 30 lub 28/29 dni, rok ma 365 lub 366 dni) i bankową (miesiące mają po 30 dni, rok ma 360 dni). Nie liczy się pierwszego dnia (np. dnia wpłaty na konto) ale liczy się dzień ostatni (np. dzień wypłaty z konta).
Reguła bankowa - obliczamy liczbę dni kalendarzowych i dzielimy przez liczbę dni w roku bankowym (korzystniejsza dla wierzyciela, czyli banku udzielającego kredytu).
Przykład. Ile lat (według reguły bankowej) minie od 20 lutego 2012 do 18 maja 2014? Obliczenia liczby dni dokonujemy dzieląc czas na pełne miesiące i uzupełniając je dwoma miesiącami niepełnymi na początku i końcu okresu.
• obliczenia kalendarzowe: od 20 lutego 2012 do 1 marca 2012 - 9 dni, od 1 marca 2012 do 1 marca 2014 - dwa lata 365 + 365 = 730 dni, marzec - 31 dni, kwiecień - 30 dni i uzupełnienie maja 2014 - 18 dni czyli razem 818 dni, co daje 818/365 w 2,241 lat.
• obliczenia bankowe: niepełny luty: 30 — 20 = 10, 26 miesięcy po 30 dni: 26 x 30 = 780 i niepełny maj 18, razem 10 + 780 + 18 = 808 dni. Liczba lat bankowych: 808/360 = 2,244.
‘instrument pochodny o niesymetrycznym profilu wypłaty — umowa dająca nabywcy opcji prawo, a wystawcy (sprzedającemu) obowiązek kupna/sprzedaży określonej ilości instrumentu bazowego w określonym terminie i po z góry ustalonej
instrumenty pochodne o symetrycznym profilu wypłaty — umowa zobowiązująca kupującego oraz sprzedającego (wystawcę) do zawarcia transakcji kupna/sprzedaży instrumentu bazowego w określonym czasie i po ustalonej cenie.