marketingu politycznego, jego genezy i historii oraz różnic pomiędzy marketingiem dóbr i usług a marketingiem stosowanym w polityce. W niniejszym tekście postaramy się zatem prześledzić, jak widzą wspomniane problemy angielscy i amerykańscy badacze, a także inni autorzy publikujący w języku angielskim.
Geneza i definicje
Wbrew powszechnej opinii marketing polityczny to coś więcej niż tylko stosowanie empirycznie wyprowadzonych reguł i recept. Analizując istotę marketingu politycznego, należy pamiętać, że mimo częstego powielania metod marketingu komercyjnego, w marketingu politycznym można wyodrębnić metody specyficzne dla tej sfery działania. Istnienie różnic pomiędzy marketingiem a marketingiem politycznym jest więc czymś niepodważalnym. Niemniej jednak, chcąc sformułować definicję marketingu politycznego, większość autorów opiera się na definicji marketingu komercyjnego.
Chronologicznie pierwsza definicja marketingu, sformułowana przez Amerykańskie Stowarzyszenie Marketingu (American Marketing Association - AMA) i opublikowana w 1941 roku określa marketing jako prowadzenie działalności gospodarczej odnoszącej się do przepływu towarów i usług od producenta do konsumenta lub użytkownika r. W 1960 roku AMA zmodyfikowało swoją definicję, przyjmując, że marketing to także zespół stosowanych technik w celu pobudzenia aktywności w handlu1 2 3.
Ph. Kotler pisze, że marketing to proces społeczny i menedżerski, w ramach którego jednostki i grupy uzyskują to, czego pragną, w wyniku kreowania i wymiany
2
N. 0’Shaughnessy. The Marketing of political marketing, [w:] "European Journal of Marketing" 2001, nr 35 (9/10), s. 1047.
K. Białecki, J. Borowski. A.H. Krzymiński. Marketing w handlu zagranicznym. Warszawa 1989, za: R. Wiszniowski, Marketing polityczny. Koncepcje teoretyczne i praktyka, [w:] ..Studia z teorii polityki", tom II, Wrocław 1997, s. 230.
' Ibidem, s. 231.