146
opartych na języku RDF. Treść tego rozdziału zasadniczo sprowadza się do przedstawienia założeń projektu Open Metadata Registry (OMR) oraz wykorzystania narzędzia online, które powstało w jego ramach. Jednym z celów OMR jest zapewnienie narzędzia do pracy grupowej, której celem jest stworzenie, opublikowanie i zarządzanie schematami metadanych w środowisku sieciowym. Na przykładzie OMR przedstawiono projekt IFLA (iflastandards.info), którego celem było udostępnienie 1SBD oraz modeli FRBR jako specyfikacji metadanych w RDF. W projekcie tym istotną rolę odgrywa jeden z autorów tej książki - Gordon Dunsire. W tej części zabrakło szerszego omówienia problematyki konwersji, szczególnie kartotek haseł wzorcowych, oraz przedstawienia przykładów lub omówienia studiów przypadku (np. konwersji LCSII do SKOS). Przedmiotem rozdziału czwartego są dane bibliograficzne oraz ich konwersja i założenia publikowania w modelu Linked Data. Omówiono tutaj problem odwzorowywania własności zasobów informacyjnych. Jest to o tyle istotne, że w standardach opartych na RDF można je specyfikować, tzn. wyjść poza proste ich rozumienie (obiekt - atrybut), na rzecz identyfikacji cech zasobów oraz relacji, jakie mogą zachodzić między elementami uniwersum bibliograficznego (np. oznaczenie odpowiedzialności jako własność dokumentu lub jako relacja ustanowiona między dokumentem a osobą). Szerzej omówiono formalną charakterystykę relacji i własności, tzn. zakres ich stosowania i zakres potencjalnych wartości. Na przykładzie ISBD omówiono zagadnienie profilów aplikacyjnych metadanych. Zestawiono również standardy i specyfikacje metadanych, które wykorzystano w kilku projektach bibliotecznych, których celem była konwersja zasobów bibliograficznych w modelu Linked Data. Tutaj również zabrakło szerszego omówienia problematyki konwersji danych z MARC 21 do wybranego lub opracowanego modelu danych w RDF.
Ostatni rozdział jest poświęcony inicjatywom spoza kontekstu danych bibliograficznych, które wpisują się w publikowanie w modelu Linked Data. Szerzej omówiono standard opisu obiektów dziedzictwa kulturowego - CIDOC CRM, jego specyfikację w RDF i relacje z modelem FRBR. Scharakteryzowano również projekt współpracy środowiska wydawców (standard ONIX) z komitetem odpowiedzialnym za rozwój zasad katalogowania RDA, którego celem ma być wspólne wypracowanie rozwiązań w zakresie pragmatyki oraz reprezentacji metadanych.
Recenzowana książka może być dobrym źródłem informacji dla osób, które dopiero zaczynają interesować się technologiami Sieci Semantycznej. Uogólniający sposób przedstawiania poszczególnych zagadnień pozwala na zrozumienie istoty zmiany reprezentacji danych w środowisku sieciowym. Z punktu widzenia modelowania danych, pierwszy rozdział ma istotny wkład w pokazanie założeń koncepcyjnych uniwersum bibliograficznego. Dzięki syntetycznemu ujęciu problematyki autorom udaje się oddać istotę tego modelu, który jest podstawą koncepcyjną standardów katalogowania. Rozdziały poświęcone publikowaniu danych bibliograficznych i wzorcowych za pomocą standardów Sieci Semantycznej jedynie pokazują problemy, nie zawsze sugerując ich rozwiązania. W książce zabrakło jednak omówienia alternatywnych wobec RDF form ekspresji metadanych bibliograficznych w środowisku sieciowym, czyli mikrodanych i mikroformatów. W ostatnich kilku latach są one intensywnie wykorzystywanymi narzędziami publikowania danych, również bibliograficznych. Mowa jest tutaj o rozwijanych od 2011 r. inicjatywach: schema.org oraz specyfikacji RDFa (Resource Description Framework in Attributes), które są intensywnie wykorzystywane w projektach w naszym środowisku (np. BnF, Europeana, WorldCat).
Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych
Uniwersytet Warszawski
Na desla no: 11.06.2014.