5987092315

6

Część A. Prawo pracy

Zasady prawa pracy umożliwiają zaprezentowanie podstawowych instytucji występujących w tej gałęzi prawa, nakreślają kierunki jego interpretacji, a także wskazują rolę prawa pracy w przypadku regulacji indywidualnych i zbiorowych stosunków pracy.

1. Konstytucyjne zasady prawa pracy

Konstytucja RP, jako nadrzędny akt prawny polskiego systemu prawa, deklaruje podstawowe prawa ekonomiczne i społeczne pracowników, które powinny zostać szczegółowo unormowane przez prawo pracy. Poniżej zostaną przedstawione najważniejsze z nich:

Tabela Nr 2. Konstytucyjne zasady prawa pracy

ZASADY PRAWA PRACY W KONSTYTUCJI RP
Zasada wolności zrzeszania się
Art. 12, 59	Rzeczpospolita Polska zapew nia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników^1, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji.
Prawo do tworzenia samorządów zawodow ych
Art. 17	Ustawodawcy przysługuje prawo tworzenia samorządów zawodowych, reprezentujących osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
Zasada ochrony pracy
Art. 24	Świadczona praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej, a państwo sprawuje nadzór nad w arunkami jej wykonywania.
Zasada ochrony godności
Art. 30	Pracodaw ca jest obow iązany szanować godność oraz dobra osobiste pracow nika.
Zasada równego traktów ania i zakaz dyskryminacji
Art. 32, 33	Pracodawca ma obowiązek rów nego traktow ania pracowników. Zakazane są w szelkie formy dyskryminacji w zatrudnieniu.
Zasada sprawiedliwego procesu
Art. 45	Każdy ma praw o do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia spraw z zakresu praw a pracy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezaw isły sąd pracy.
Wolność wyboru miejsca pracy i zaw odu
Art. 65	Nie istnieje przymus wykonywania pracy. Każdy ma prawo do swobodnego decydowania o zatrudnieniu, bądź pozostawaniu bez pracy. Zapew nia się wolność wyboru miejsca pracy i zawodu.
Prawo do w ypoczynku oraz bezpiecznych warunków pracy
Art. 66	Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów.
Prawo do zabezpieczenia społecznego
Art. 67	Każdy ma praw o do zabezpieczenia społecznego w^r razie niezdolności do pracy ze w zględu na inwalidztwo, chorobę albo osiągnięcie wieku emery talnego.

Czemiak-Swędzioł, Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, wyd. 1, Repetytoria C.H.Beck