użyteczne swemu szeroko rozumianemu otoczeniu (nie tylko klientom!) oraz co zamierza osiągnąć gdy chodzi o właścicieli, zarząd oraz personel, w okresie kilku, a nawet kilkunastu lat,
zdefiniowanie wizerunku, czyli określenie opinii, jaką przedsiębiorstwo chciałoby cieszyć się w otoczeniu, z zaakcentowaniem cech wyróżniających je spośród innych,
ustalenie celów strategicznych, czyli stanów które w przedsiębiorstwie zamierza się osiągnąć w perspektywie kilku lat; najczęściej przedsiębiorstwa definiują cel główny (generalny), określający zasadniczy kierunek jego działań w planowanym okresie, oraz cele szczegółowe (wspomagające), których realizacja warunkuje względnie ułatwia osiągnięcie celu głównego,
określenie strategii przedsiębiorstwa, czyli sposobów osiągnięcia założonych celów strategicznych.
Wdrożenie i kontrola realizacji celów i strategii przedsiębiorstwa oznacza:
■ uszczegółowienie strategii w formie polityk, projektów, planów operacyjnych czy procedur, określających zakres i sposób realizacji niezbędnych działań, decydujących o osiągnięciu zakładanych celów strategicznych i realizacji strategii,
■ określenie nakładów (budżetów) i efektów strategii i planów działań oraz ocena ich opłacalności,
■ strategiczną kontrolę, zapewniającą ocenę realizacji strategii oraz podjęcie określonych działań regulacyjnych w przypadku wystąpienia odchyleń od planu.
Strategiczna kontrola wykonywana jest w formie1:
■ strategicznego nadzoru, służącego dostrzeżeniu wydarzeń, ważnych z punktu widzenia realizowanej strategii,
■ strategicznej kontroli założeń (przesłanek), określającej zgodność planów z rozwojem sytuacji oraz
■ strategicznej kontroli realizacji planów, uwzględniającej zgodność zamierzeń z ich wykonaniem.
Jak już wspomniano, zarządzanie strategiczne odnosi się do całej firmy i wszystkich aspektów jej działania. W warunkach dużej różnorodności i złożoności procesów obsługi rynku, chcąc skutecznie i sprawnie działać, w firmach wydziela się tzw. strategiczne jednostki biznesu -SJB (strategiczne jednostki gospodarcze, strategiczne jednostki działania). Strategiczna jednostka biznesu (ang. Strategie Business Unit - SBU) to wyodrębniona, względnie niezależna część firmy, która wyróżnia się następującymi cechami2:
14
Kreikebaum H.: Strategiczne planowanie w przedsiębiorstwie. PWN, Warszawa 1996, s. 68-69.
Opracowano na podstawie P. Koder: Marketing. Analiza, Planowanie, Wdrażanie i Kontrola. Gebethner & Ska, Warszawa 1994, s. 64.