1314

cichą zgodą władz tadżyckich, co dodatkowo komplikuje sytuację i wprowadza element konfliktowy w stosunkach tadżycko-uzbeckich.

Stosunki z Kirgistanem pozostają bardziej kooperatywne i nie są obciążone tego typu problemami, jak w przypadku Uzbekistanu. Również pozycja Kirgistanu w układzie regionalnym pozostaje bardziej zorientowana na Tadżykiswtan, niż Uzbekistan, co ułatwia współpracę.

Kirgistan.

Kirgistan graniczy na zachodzie z Uzbekistanem i Tadżykistanem. W przypadku Uzbekistanu, to część jego terytorium „wrzyna się” w obszar kirgiski tworząc cliarakterystyczną enklawę, co niewątpliwie rzutuje na stan stosunków między obydwoma państwami, zwłaszcza z uwagi ma mniejszość uzbecką. Na północy z Kazachstanem. Z Uzbekistanem i Kazachstanem łączy Kirgistan powinowactwo mające swe źródło we wspólnym dziedzictwie etnicznym i językowym, co nie przesądza jednak automatycznie o wspólnocie interesów, które okazują się w praktyce być często podzielone. Kirgistan również graniczy z Chinami, które nie wcłiodzą w skład Azji Centralnej. Mocarstwowa pozycja i aspiracje Chin sprawiają, że jest to sąsiedztwo trudne. Chiny z dużym niepokojem śledziły zachodzące w ostatniej dekadzie ubiegłego stulecia wydarzenia w Azji Centralnej. Dla Chin liczy się w pierwszym rzędzie ich interes mocarstwowy. Stąd Kirgistan jest postrzegany przez Pekin jako jeden z wielu krajów posiadających wspływ na kierunki polityki chińskiej. Dla Chin podstawowym pozostaje pytanie: jakie wpływy w przyszłości będą dominować w Kirgistanie i w jakim stopniu to nieiwielkie państwo może mieć wpływ na stabilizację lub destabilizację regionu? Z kolei dla Kirgistanu przyszłość stosunków z potężnym sąsiadem ze Wschodu jest kluczowym zagadnieniem w sferze kreowania doktryny polityki zagranicznej.

Układ sił w Azji Centralnej posiada dla Kirgistanu istotne znaczenie. Dla Kirgistanu znaczenie posiada z jednej strony, ogólna sytuacja w regionie, a zwłaszcza kwestie związane z bezpeiczeństwem regionalnym, a drugiej - polityka w stosunku do poszczególnych państw regionu.

Już w okresie rozpadu systemu radzieckiego Kirgistan podjął działania na rzecz ułożenia stosunków z sąsiadami. W lutym 1991 roku został podpisany przez Kirgistan układ z Kazachstanem, w marcu 1991 roku z Uzbekistanem, a w lipcu 1991 roku z Turkmenistanem. Tym samym podjęto działania na rzecz zabezpieczenia w kontaktach dwustronnych z państwami regionu, najstotniejszych interesów Kirgistanu. W oparciu o rozwój stosunków z powyższymi państwami, Kirgistan zamierzał realizować założenia własnej polityki regionalnej.

Niezależnie od poszukiwania form współpracy wielostronnej, Kirgistan pozostawał również aktywny w rozwijaniu współpracy dwustronnej z państwami regionu. Na pierwszy plan wysunęły się stosunki z Kazachstanem. W lipcu 1993 roku został podpisany układ między państwami, który określał projekty współpracy bilateralnej. W kwietniu 1997 roku doszło do podpisania kolejnego dokumnetu (Traktatu o wieczystej przyjaźni między obydwoma państwami), co symbolizuje wolę dalszego umacniania stosunków dwustronnych. W początkowych latach XXI wieku między obydwoma państwami było podpisanych ponad 80 porozumień dotyczących poszczególnych sfer współpracy. Istotnym elementem kontaktów między państwami jest

2