14630

decyzję. Kontrola następcza prowadzona przez federalną izbę obrachunkową może być prowadzona na miejscu w jednostce kontrolowanej jak również może być prowadzona w siedzibie izby natomiast w Polsce kontrolę przeprowadza się w siedzibie jednostki kontrolowanej. O wyborze materiałów do kontroli decyduje izba w tzw. rocznym planie pracy. W miarę możliwości federalna izba obrachunkowa opracowując plan kontroli uwzględnia życzenia parlamentu. Należy to rozumieć że to są życzenia a nie obowiązek uwzględnienia wniosków parlamentu. W Polsce jest to inaczej zapisane ale praktyka jest taka sama. Jeżeli parlament występuje do NIK z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli to nie ma bezpośredniego obowiązku żeby taką kontrolę przeprowadzać chyba żeby była to kontrola wywołująca jakieś napięcia społeczne i wszyscy byśmy zdawali sobie sprawę że trzeba ją przeprowadzić natychmiast ale na ogół tak nie jest. W związku z czym w Polsce używa się takiego określenia iż izba uwzględni życzenie parlamentu bądź uwzględni je w planie kontroli prokuratury ma to określone znaczenie ponieważ pozwala to w dalszym ciągu zachować względną niezależność.

W niemieckich aktach prawnych na pierwszym miejscu w śród kryteriów kontroli stawia się gospodarność. Miarą badań jest gospodarność oraz postępowanie zgodne z przepisami prawa. Badanie działania jednostki kontrolowanej z punktu widzenia gospodarności podobnie jak ma to miejsce w Polsce uwzględnia wzajemny stosunek kosztów i korzyści. Centrum uwagi inspektorów kontroli jest tutaj obserwacja kosztów osobowycli, każde zadanie można wykonać angażując do tego 10 osób lub 100 osób i to rodzi koszty osobowe. Niemcy zwracają baczną uwagę na to jakim zasobem sił i środków zadanie zostało wykonane. Następnie zwraca się uwagę na skuteczność wykonania zadania, kontroluje się całe programy i wykonanie dużych przedsięwzięć. Izba zwraca uwagę czy założony cel został osiągnięty i jakim kosztem został osiągnięty. A więc mamy tutaj do czynienia z połączeniem kryteriów gospodarności i celowości. Gdy będziemy analizować regulamin budżetu federalnego a więc pewnym stanie się odpowiednik naszej ustawy o finansach publicznych (w pewnym sensiejto należy zwrócić uwagę na to iż ten regulamin akcentuje konieczność działania zdodnego z prawem a więc kryterium legalności, ponadto podkreśla kryterium celowości a więc jest to próba odpowiedzi na pytanie czy wydatki i wpływy są uzasadnione, akcentuje kryterium gospodarności czy działa się w sposób oszczędny i gospodarny, oraz czy nie można było danego zadania wykonać mniejszym nakładem osobowym bądź też rzeczowym ewentualnie czy nie można było tego zadania wykonać w inny jakiś bardziej skuteczny sposób. W wyniku reformy prawa budżetowego z lat 70 federalna izba obrachunkowa została upoważniona poza wychodzenie w swoich ocenach dotyczących złożonego sprawozdania przez federalnego ministra finansów a więc przygotowując materiał do dyskusji nad udzieleniem bądź nie udzieleniem absolutorium a dobywa się to podobnie jak w Polsce w połowie następnego roku budżetowego za rok poprzedni oceny nie tylko oceny sprawozdawcze za rok poprzedni ale również analizuje pewne trendy gospodarcze i decyzje administracyjno finansowe jakie były podjęte przez agendy rządowe w pierwszej połowie danego roku budżetowego i również swoje obserwacje w tym zakresie przedstawia (cel jest bardzo praktyczny, logiczny) jeżeli nawet w pierwszej połowie roku popełniło się Wędy to można je poprawić w drugiej połowie roku budżetowego. W przypadku kiedy ta ocena następuje w następnym roku budżetowym no to wtedy szans na poprawienie błędów po prostu nie ma.

Co się akcentuje w praktyce niemieckiej? Kontrola rachunków przedstawianych przed agendy rządowe jest realizowana z punktu widzenia tzw 3E, Niemcy przyjmują taką zasadę: Jeżeli mamy do czynienia z pewnymi nie wydajnymi działaniami administracyjnymi tzn. działaniami które w efekcie nie przynoszą żadnych skutków a powinny przynieść założone skutki to te działania powinny być również oszczędne. Np. w polskim mamy do czynienia z taką zasadą wyrównania szans, wiadomo że gminy które znajdują się na ścianie wschodniej mają mniejsze dochody z wyjątkiem miasta stołecznego warszawy i gmin które blisko warszawy leżą w związku z czym wszystkie pozostałe gminy które osiągają w przeliczeniu na jednego mieszkańca określony pułap dochodów zobowiązane są łożyć do wspólnej puli którą dysponuje minister finansów środki i te środki dzielone w zależności od dochodów przypadających na poszczególnego mieszkańca między właśnie część gmin. Ten proces który wiąże się z tzw podatkiem janosikowym jak to mówią samorządowcy trwa praktycznie od 90 roku i ostatnie zadania między innymi Pani prof. Piotrowskiej z wydziału ekonomicznego uniwersytetu łódzkiego wskazują że jest to rozwiązanie nie efektywne. Różnice dochodów w przeliczeniu na jednego mieszkańca pogłębiły się w stosunku do roku 90. W funkcjonowaniu niemieckiej kontroli państwowej zwraca się również uwagę na tzw. wydatki z funduszy reprezentacyjnych.

W Niemczech podobnie jak w Polsce obowiązują również urzędy państwowe tzw. ceny maksymalnego zaopatrzenia biurowego zgodnie z oficjalnie sprawowanymi funkcjami. Kupowanie materiałów biurowych jest związane z hierarchią służbową. Kolejna zasada to zasada sprawności i zasadę sprawności w praktyce niemieckiej wyprowadza się z relacji między nakładami i wydajnością. Wyraża się ta zasada sprawności w dwóch opcjach.

Po pierwsze każdy środek musi być zużyty tak aby osiągnąć maksymalny efekt był zapewniony jest to tzw zasada maksymalizacji efektu i druga zasada związana z zasadą sprawności to określony cel winien być osiągnięty przy minimum nakładu finansowego i osobowego jest to zasada minimalizacji kosztów. W przypadku