14849

•    Płynna i skrystalizowana (R. Catell) - Catell uznał istnienie czynnika G, ale rozbił go na dwa obszerne czynniki grupowe: inteligencję płynną oraz skrystalizowaną.

Inteligencja płynna to zdolność dostrzegania złożonych relacji między symbolami i wykonywania manipulacji na symbolach niezależnie od doświadczenia osobniczego i znaczenia owych symboli.

Inteligencja skrystalizowana to dysponowanie wiedzą i umiejętnościami ważnymi w danym kontekście kulturowym.

•    Biologiczne - koncepcje te wiążą się z rozwojem nowych technologii badawczych umożliwiających badanie pracy mózgu: aktywność metaboliczna określonych obszarów mózgu, szybkość przewodzenia impulsów w układzie nerwowym, wydajność energetyczna mózgu, pojemność czaszki czy wielkość mózgu.

•    Poznawcze - koncepcje te poszukiwały odpowiedzi na pytanie: co znaczy być osobą inteligentną lub nieinteligentną w odniesieniu do specyficznego charakteru funkcjonowania elementarnych procesów poznawczych, np. pamięci?

Iloraz inteligencji (L. Termana)

IQ = (WU/WŻ) x 100

WU - wiek umysłowy (typowe dla badanego sposoby rozwiązywania zadań testowych)

WŻ - wiek życia WU=WŹ=100 WU<WŻ<100 WU>WŻ>100

Dziecko w wieku 8 lat, którego wyniki w teście ujawniają wiek umysłowy 10 lat, ma zatem iloraz inteligencji 125.

Osoby zaś, których wiek umysłowy równy jest wiekowi życia, mają iloraz inteligencji równy 100. Dlatego wynik 100 został uznany za przeciętny iloraz inteligencji.

>    130 i więcej - inteligencja bardzo wysoka

>    115-129 - inteligencja wysoka

>    85-114 - inteligencja przeciętna

>    70-84 - pogranicze upośledzenia umysłowego

>    55-69 - lekki stopień upośledzenia

>    40-54 - umiarkowany stopień upośledzenia

>    30 i niżej - głęboki stopień upośledzenia

Najnowsze teorie inteligencji

•    Inteligencja emocjonalna (Goleman) - jest związana z pojęciami inteligencji intra i interpersonalnej. Jest ona definiowana przez 4 główne składniki:

1.    umiejętność trafnego i właściwego postrzegania, oceniania i wyrażania emocji;

2.    umiejętność stosowania emocji do ułatwiania myślenia;

3.    umiejętność do rozumienia i analizowania emocji oraz efektywnego stosowania wiedzy emocjonalnej;

4.    umiejętność regulowania własnych emocji dla wspierania rozwoju emocjonalnego i intelektualnego.

•    Inteligencja praktyczna (Sternberg) - zdolność jednostki do poszukiwania większej ilości optymalnych przystosowań między człowiekiem a środowiskiem. Ujawnia się w radzeniu sobie z codziennymi działaniami. Bywa określana jako spryt życiowy. Badania wykazały, że ludzie mogą posiadać wysoką inteligencję praktyczną nie mając wysokiego ilorazu inteligencji.