99248

AGNOSTYCYZM

Agnosty cy/ni to pogląd, według którego nigdy nikomu nie uda się dowieść istnienia Boga, ale nie ma też możliwości dowiedzenia, że Boga nie ma. Agnostycyzm przybiera różne formy.

Agiostycyzm religijny to pogląd religijny, który w odróżnieniu od ateizmu nie twierdzi, że Boga nie ma. Twierdzi tylko, że nie wiadomo czy jest i w związku z tym jest to kwestia wiary, a nie poznania. Agnostycyzm religijny odrzuca wszystkie treści religijne, zawarte w tradycji i świętych księgach uważając, że ich wartość poznawcza jest zbliżona do baśni czy legend.

A^iostycyzin poznawczy to pogląd filozoficzny polegający na przyjęciu niemożności pełnego, rozumowego lub empirycznego ustalenia prawdziwości kluczowych faktów z dziedziny teorii bvtu. takich jak ismienie materii. Boga. czy nawet realności świata zewnętrznego. Agnostycyzm poznawczy w odróżnieniu od agnostycyzmu religijnego nie musi stać w ostrej sprzeczności z religiami - głosi tylko, że religie to kwestia pozarozumowej wiary.

Apiostycyzni - przekonanie o niepoznawalności świata, a raczej pewnej jego sfery (pozazjawiskowej). Termin ten wprowadził T.H. Huxley dla określenia poglądów H. Spencera, który uważał, że poza zasięgiem nauki leży sfera tego. co "niepoznawalne" Agnostycyzm przybierał różne formy. D. Hume sądził, że nie wiemy czy isoiieje rzeczywistość poza naszymi wrażeniami a jeśli istnieje, to jej nigdy nie poznamy. I. Kant twierdził, że "rzeczy w sobie" istnieją, ale są niepoznawalne, poznajemy bowiem tylko "rzeczy dla nas". Czasem agnostycyzm przybierał bardziej konkretną postać. A. Comte mówił, że nigdy nie poznamy składu chemicznego gwiazd (wynaleziono analizę widmową, która to umożliwiła). E. du Bois Reymont utrzymywał, że nie znamy pochodzenia i istoty, materii, siły. życia, świadomości i nigdy ich nie poznamy. Większość filozofów krytykuje agnostycyzm. wskazując na to. że nauka stopniowo zdobywa coraz więcej wiedzy na temat wymienionych tu i podobnych zagadnień. 2) A. religijny - pogląd, że nie wiemy czy Bóg istnieje, albo też. że Bóg. jeśli istnieje, jest niepoznawalny.

Afpiostycyin - . doktryna albo pogląd filozoficzny głoszący . iż absolut jest niedostępny umysłowi ludzkiemu . ogólne określenie odnoszące się do umysłu uznającego jedynie to, co da się

eksperymentalnie zbadać . sceptycznego zaś w odniesieniu do religii i metafizyki, agnostycyzm neguje częściowo lub całkowicie możliwość poznania. Przedstawicielem agnostycyzmu częściowego był

I.Kant. Zaczątki agnostycyzmu możemy zauważyć już u Ksenofanesa . który mówił że prawda objawia się jedynie stopniowo oraz nawet to co się tyczy prawdy . to nie było nikogo i nie będzie , kto by ja znał.

Agnostycyzm widoczny jest także u sofistów. którzy wygłaszali teorie nieufności wobec wiedzy . ujemnie oceniali zdolności człowieka do poznawania świata, gdyż wiedza może spełnić jedynie minimalne wymagania. Następni byli sceptycy. Agnostycyzm w odniesieniu do rzeczy samych w sobie widoczny był u Kanta. Kant widział idee Boga jako hipotezę konieczną dla zaspokojenia rozumu nigdy zaś faktem stwierdzonym przez umysł Szczegółowej krytyce Kant poddał wszystkie dowody ismienia Boga. aby wykazać ich niedostateczność.

Jednak Kant dochodzi do wniosku, że tak samo jak niepodobne jest dowiedzenie że Bóg istnieje . tak samo niepodobne jest dowiedzenie Jego nie isoiienia. Nie jest to w ogóle możliwym tematem dociekań naukowych .

Termin zaś ten wprowadził Huxley