15007

kursowego przynajmniej w ciągu ostatnich dwóch lat przed badaniem dotyczącym spełnienia kryteriów spójności.

Spełnienie nominalnych kryteriów konwergencji jest warunkiem koniecznym przystąpienia do strefy euro. W literaturze przedmiotu wskazuje się także trzy zasady stosowania kryteriów, a mianowicie:

rygorystyczności ich stosowania,

jednoczesności ich respektowania,

realności danych, stanowiących podstawę ich obliczania.

W bogatej literaturze przedmiotu, popartej badaniami empirycznymi nad istotą i naturą

optymalnych obszarów walutowych, wyróżnia się jeszcze jeden czynnik, jakim jest kryterium

realnej konwergencji. W skład tego kryterium wchodzą:

mobilność siły roboczej,

otwartość gospodarki (przepływ kapitału),

odporność na szoki asymetryczne związane z wahaniami koniunktury.

Natura konwergencji realnej sprawia, iż jest ona komplementarna do konwergencji nominalnej (zapisanej w Traktacie z Maastricht), zatem muszą one obie wystąpić razem, aby korzyści z przystąpienia do unii walutowej były maksymalne, przy jednoczesnym minimalizowaniu kosztów związanych z przystąpieniem do strefy euro.

Końcowa i ostateczna ocena wypełnienia przez kraj-kandydata do UGW kryteriów konwergencji (nominalnych) następuje z uwzględnieniem stopnia ich trwałości. Należy zauważyć, iż wszystkie kryteria muszą być spełnione łącznie oraz są traktowane równorzędnie. Ponadto Traktat o WE (TWE) obliguje Komisję Europejską oraz Europejski Bank Centralny (EBC) do oceny gotowości danego kraju do przyjęcia wspólnej waluty w ujęciu kryteriów realnych oraz kryterium konwergencji prawnej, do której zalicza się: niezależność instytucjonalną, finansową i personalną banku centralnego, zgodność legislacji krajowej z TWE i statusem EBC, spójności polityki banku centralnego z założeniami TWE oraz EBC/ESBG

Przedstawione powyżej kryteria spójności nie są jedynie formalistycznym zapisem traktatowym, a niosą szczególnie dla krajów Nowej Unii Europejskiej (NUE) szereg wyzwań i dylematów związanych z prowadzeniem polityki fiskalnej i monetarnej (klasyczny wybór