15778

jednostki samorządu terytorialnego. Nieprzestrzeganie tej zasady powoduje, że trudno jest ustalić rzeczywistą skalę redystrybucji PKB przez budżet

Zasada jedności dotyczy wewnętrznej konstrukcji budżetu. W ujęciu formalnym oznacza ona postulat sporządzania budżetu w jednym dokumencie prawnym, odzwierciedlającym całość gospodarki budżetowej danego szczebla.

Zasada zrównoważenia lub równowagi budżetowej określa konieczność dostosowania ogólnej kwoty wydatków budżetowych do ogólnej kwoty dochodów. Gdyby zasada ta była ściśle przestrzegana, nie wystąpiłoby zjawisko deficytu budżetowego i długu publicznego. Jednak zasada ta nie jest obligatoryjna, ponieważ Ustawa Budżetowa przewiduje deficyt budżetowy, czyli że wydatki będą większe od dochodów

Zasada szczegółowości postuluje, żeby budżet ustalony był i wykonywany ze szczegółowym podziałem dochodów i wydatków na grupy rodzajowe według ustalonej klasyf ikacji budżetowej.

Zasada jawności jest zasadą wyrażaną jednoznacznie z polskim prawie finansowym w formule „finanse publiczne są jawne”. Zwrot tego rodzaju powtarza się we wszystkich ustawach i dotyczy również budżetu gmin. powiatów i województw samorządowych. Postulat jawności oznacza też, że wszystkie publikacje udostępnione są opinii publicznej. Oznacza również jawność debaty budżetowej, debat nad sprawozdaniem z wykonania budżetu, publikacji uchwał budżetowych, a także przedstawiania pełnego wykazu kwot dotacji celowych udzielonych z budżetu.

4) Fundusze celowe są to wyodrębnione zadania finansowe ze środków publicznych wyłączonych z głównego budżetu i przekazanych instytucji powołanej do jego realizacji na podstawie ustawy.

Przychody z funduszy celowych pochodzą z dochodów publicznych, a wydatki przeznaczone sąn realizację wyodrębnionych zadań. Podstawowymi dochodami państwowych funduszy celowych są więc przyznane im dochody własne, oraz w przypadki niektórych funduszy - dotacje budżetowe. Podstawą gospodarki finansowej funduszu celowego jest roczny plan finansowy.

Biorąc pod uwagę kryterium organizacji funduszów ustawa o finansach publicznych wyróżnia dwa ich rodzaje. Pierwszy z nich tworzą fundusze działające jako osoby prawne, drugi rodzaj to fundusze stanowiące wyodrębniony rachunek bankowy, którymi dysponuje organ wskazany w ustawie konstytuującej fundusz. Fundusze celowe dzieli się na państwowe i samorządowe. Fundusz celowy, który realizuje zadania wyodrębnione z budżetu państwa, jest państwowym funduszem celowym. Natomiast fundusz celowy, który realizuje zadania wyodrębnione z budżetu jednostki samorządu terytorialnego - jest gminnym, powiatowym hib wojewódzkim funduszem celowym. Przedmiot działalności funduszy jest dosyć rozległy: od zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych i wypłatę świadczeń alimentacyjnych poprzez ochronę środowiska czy walkę z bezrobociem. Do najbardziej znanych finiduszy celowych państwowych zalicza się:

Fundusz Ubezpieczeń Społecznych,

Fundusz Pracy.

Państwowy Fioidusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Krajowy Fundusz Mieszkaniowy.

Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych,

Fundusz Kredytów i Pożyczek Studenckich,

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, itp.

Samorządowe fundusze celowe, do których należą terenowy fundusz ochrony gruntów rolnych, wojewódzki, gminny i powiatowy fundusz odirony środowiska i gospodarki wodnej oraz wojewódzki, powiatowy i ewentualnie gminny fundusz gospodarki zasobem geodezyjnym i kartograficznym mają formę, z wyjątkiem wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska, wyodrębnionych rachunków bankowych, na których są gromadzone dochody publiczne pochodzące ze źródeł przypisanych danemu funduszowi i z których mogą być dokonywane wydatki na realizację zadań danego funduszu