orientacja konfliktowa: konflikt, klasa
• społeczeństwo to rzeczywistość dynamiczna, obszar nieustannych sprzeczności pomiędzy podsystemami
• wszystkie społeczeństwa składają się z grup społecznych różniących się społecznym statusem i interesami
• przyczyną konfliktów są nierówności szans życiowych i w dostępie do dóbr
• podstawą ładu społecznego jest przymus, wymuszanie posłuszeństwa
• badanie jak instytucje życia społecznego ułatwiają grupom uprzywilejowanym utrzymywanie wysokiej pozycji
• K. Marks-> świat społeczny ciągle się zmienia dzięki sprzecznościom, konflikt klasowy, zjawisko pozytywne dynamizujące rozwój
• np. antyglobaliści/ alterglobaliści
5. Orientacja interakcjonistycrna- odnosi się do analizy życia społecznego na poziomie mikro (jednostek ludzkich i ich otoczenia społecznego). Prekursor Max Weber. Przedmiotem badań w ramach interakcjonizmu są interakcje międzyludzkie, ich stałe składniki, uwarunkowania, przebieg i skutki. Interakcje to wymiana bodźców i reakcji między osobami w różnego rodzaju sytuacjach społecznych, w tym w grupach. Ich przebieg warunkowany jest przez normy kultury, pozycję ich uczestników w strukturze społecznej, bilans kar i nagród związanych z ich przebiegiem. W obszarze zainteresowań interakcjonistów jest tworzenie się w wyniku wielkiej liczby jednostkowych interakcji międzyludzkich norm społecznych, symboli, struktur wartości, a ogólniej: tworzenie się ładu społecznego na różnych poziomach organizacji życia społecznego. Do najszerzej znanych teorii w ramacli interakcjonizmu należy interakcjonizm symboliczny. Podstawową tezę tej teorii można wyrazić w stwierdzeniu, że ludzie żyją w świecie znaczeń, które nadają otaczającym ich obiektom i ludzkim zachowaniom. Widziany na poziomie miro świat społeczny jest, w tym sposobie myślenia, złożoną, ciągle się zmieniającą mozaiką subiektywnych sensów. Interakcja odbywa się poprzez symbole, których znaczenie ustala się w toku (wcześniejszych) społecznych interakcji. W tym ujęciu akcentuje się, że warunkiem normalnego przebiegu interakcji jest rozumienie znaczeń przyjętych w danej kulturze symboli oraz umiejętność posługiwania się nimi przez uczestników interakcji, zwanych często aktorami. Najpowszechniej stosowane znaki, to mowa, mimika , pozycja ciała, sposób ubierania się.
Erving Goffman- twórca jednej z bardziej oryginalnych koncepcji symbolicznego interakcjonizmu, tzw. podejścia dramaturgicznego. Jej treścią jest porównanie codziennego życia ludzi z teatrem, z odgrywaniem ról na scenie. Zdaniem Goffmana, podobnie jak aktorzy odgrywają role na scenie, ludzie ukrywają lub odkrywają poszczególne części swoich myśli i uczuć, starając się zasugerować innym uczestnikom interakcji pożądany w danej sytuacji obraz samych siebie. Podobnie jak aktorzy, wszyscy ludzie mają do dyspozycji szeroką gamę ogólnie zrozumiałych środków wyrazu, aby ten cel osiągnąć. Według Goffmana wszyscy jesteśmy aktorami, chociaż niejednakowo dobrymi. Gramy przed publicznością bezpośrednio obecną, jak i przed tą, którą sobie wyobrażamy. Autor ów zasugerował analogię życia codziennego do teatru, wprowadzając rozróżnienie między sceną a kulisami. Na scenie, jego zdaniem, ludzie kontrolują swoje zachowania i manipulują nimi, by wywołać pożądane przez siebie reakcje innych ludzi. Natomiast za kulisami odprężają się w samotności lub odgrywają inne role niż na scenie. Zdaniem Goffmana, ludzie