• niedwektywne (mata ingerencja specjalisty)
A teraz nareszcie coś konkretnego. Techniki rozmowy wg Syobody:
1. wykorzystywanie ciszy - milczenie psychologa może oznaczać: akceptację zach. pacjenta, gotowość do przyjęcia wypowiedzi pacjenta i wytworzenia więzi emocjonalnej. Milczenie pacjenta z kolei znaczy, iż: nie aprobuje on psychologa, protestuje przeciwko nadmiernej aktywności psychologa przejawia niechęć do mówienia o czymś Zmilczenie obronne - często efektem trafnej interpretacji problemów pacjenta). W tej technice przerwy między wypowiedziami pacjenta mają być w miarę długie, ma mieć on możliwość analizowania dotychczasowych wypowiedzi, łączenia ich ze swoimi doświadczeniami i przygotowania dalszych wywodów. Psycholog z kolei prowokuje milczeniem do ujawniania kolejnych aspektów problemu.
2. całkowita akceptacja - psycholog wypowiada się coby wyrazić swoją akceptację dla zachowań pacjenta, okazuje swoje zainteresowanie itp. Zostało to wprowadzone przez Rogersa. Dzięki temu zmniejsza się postawa obronna pacjenta i może on pełniej wyrazić swoje doświadczenia.
3. parafrazowanie - powtarzanie swoimi słowami wypowiedzi pacjenta. Cel: pokazanie, że pewien fragment wypowiedzi pacjenta został zakończony, danie chwili wypoczynku mówiącemu, pacjent ma okazję przekonać się, czy psycholog właściwie go zrozumiał. Zmusza to pacjenta do refleksji nad jego słowami, staje się on bardziej krytyczny wobec swoich wypowiedzi, uzupełnia je, nadaje im nowe znaczenie itp. Uwaga - nie można z tym przesadzić,
4. wychwytywanie problemu i ieao objaśnianie - omawiane razem z interpretacja. Psycholog przedstawia pacjentowi ważne rzeczy w jego wypowiedzi (ukryte w podtekście). Wydobycie problemu i zaprezentowanie go pacjentowi w trakcie rozmowy. Musi mieć w pełni uzasadnienie w wypowiedziach pacjenta (nie robić nadinterpretacji!). Podać w formie przypuszczającej i przygotować na to pacjenta (tzn. pacjent musi akceptować psychologa, interpretacja formułowana stopniowo)
5. interpretacja
6. stawianie pytań - najczęściej stosowane. Właściwości:
• pytamy o fakty (kiedy? gdzie? jak?)
• pytania mają prowokować do dłuższej wypowiedzi
• nie skłaniać pacjenta do robienia interpretacji (nie pytać dlaczego?)
• zorganizować pytania (bez chaosu)
7. prowokowanie wyładowania - najbardziej dyrektywne, zdaniem Sęk nieetyczne. Rozmowa ma wzbudzić silne emocje u pacjenta (pytania osobiste, stawiające go w złym świetle) aby przełamać jego mech. obronne.
Wszystkie te techniki dopuszczają wymianę inf oraz działanie sprzężenia zwrotnego między partnerami rozmowy. Wydobywają od pacjenta nowe inf i - dzięki interpretacjom - są też dla niego źródłem nowych inf.
Przebieg rozmowy psychologicznej
Mamy 4jaaByjozmowy:
l. przygotowawczy - przygotowanie psychologa do rozmowy. Zebrać dużo inf podczas protodiaanozy. Można wykorzystać dokumenty osobiste dotyczące pacjenta (i tu mamy