lud. F¥otohistoria - okres, w którym o jakipś ludzie piszą inne. Teraz okazuje się, że argumenty jego nie są trafne. Nie można powiedzieć że mylił się całkowicie, ale sąwypadki takie, kiedy informacja histrycznajest, a archeologiczna - nie o jakimś %%e. Oynacza to szybką asymilację ludukulturwą (niekoniecznie językową). Przykład: wńrówka ludów wytwarza kosmoprlitycyą kultzrę archeologiczną. Bywa też odwrotnie, istnieje kuqura archeologicuna - jedna, a kilka kultur histroycznych, kulq(ora archeologiczna obejmuje kilka ludów (entosów). Archeolodzyczasem potradą odkryć kilka lultur archeologicznych wjednym %zie.Bywa, że część danego ludu ma Dłasnną kulturę archeologiczną,część ma kulturę archologiczną innego ludu. np.Wizygod -na połódniu od Pirenejów mają kulturę typową dla Wizygotów, na północy - dla Franków. Metoda Kossiny bopularna do 2.ćwierci XX wieku.Potem krytykowano jątotalnie, zwł. w Niemczech. Obecnie wypośrodkowywuje się te teorie, choć archeoloqDzy wracają do pewnegoutożsamiania kultur archeologicyych z historycznyymi.
1. Skąd się biorą zabytki archeologiczne? - ze śmied, z remontów (wykładanie ulic piasqm, brukin), oćepanie (polepianie ścian domostw gliną mieszaną z wodą i posiekaną słomą), co rokut[ebabyvotoodeplenie zdzieraći zakładać nowe. Często mieszczanie używali tzw.m[upruskiego. Warstwy tych archeologicznych odpadów narastaływXIIi-XV w., dla Krakowa. Znajduje się tocowyrzuoono lub zgubiono. Rzadko znajdujesię coś, co zakopywano celowo (ukrywaqe skarbów, zakopywanie zmarłych). W jaskini też się two[ą nawarstwienia, powodowane przez paleolitycznych łowców. Reasumując: teren ograniczony od zewnątrz daje składać się zabytkom.
kontekst sqatograficzny - trafienie przedmiotu do ziemi, wyrzucenie czegoś z kategorii użytkoDj dokategorii czegośzbędnego.
Im radsy, bardzig cnyprzedmiot,tymrzadziejtrafiądokonteptu stratograficznego. Dlatego, że:
a) jqt ichmniej niż zwykły,
b) przekazuje się jez pokolenia na pokolenie,
zespół zwarty - zespół przedmiotów, który trafił do %emi intncjonalnie bądź nieintencjonalnie w jednymmomende i nie %ł naruszany, a jeśli %ł, to ślady tego naruszenia sądla archeologa widoczne. Zespo% zwaqe mogąpowstawać też intencjonalnie, wszelakg sarby: monety, dqozyty siekiero brązowych, _łupek krzemiennych, np. na Godandii w okresie wikińskim zdeponowanomnóstwo skarbów, tylko poto,żeby normańskiebóstwa zape%iłypowodzenie wwyprawach wojennych i handlowych. Odkrywa się ślady wsi, nawet bez nawarstwień kulturowych, popozezobecnośćdziurwziemi. słowianiemiędzy VI a X-XI w. wznosili swe domy opiąć kwadratową dziurę o boku 3,5-5m i natym wznosilidach. Uzyskiwali lepszą izolację przed mrozami, i lepiej zach%ująsię ślady takiego domostwa. Umieszczano też słupydlakonstrukcji domostw, budynków gospodarczych, kopano pewne jamy śmiqiskowe i zasobowe.
Za%tki odbijajC
1. z jakich surowców poduk%anopzedmioty,
2. odzwierciedlenie statystyki częstość występowania czegoś, np. jeśli na przestrzeni życia ktoś występował 174 naczyń drewnianych i 12 siekierek, będzie więcej siekierek. Należy pamiętać o tym,żepoynmioty żelye można przauć/przetopić na inne.
Skądarcheolog wie skąd pochodzi jakiśpzedmiot?
1. Z doświadczenia,
2. Ze stylistyki danego pzedmqu, mody - stylistyka sięzmienia, archeolog może ją ocenić i p[ypisać jej wiek.
Mopsen zznał, żenajpierw%zie używalikpenia, potem brązu i żelaza. Archeolodzy datują swoje znaleziska metodami archeologicznyi i historycznymi.
Metody archologiczne bywają mngjlaub bardzieprecyzyjne, fizykochemiczne - też. Jest jedna metoda pozwalająca ocenić z dokładność^ n jenego roku.Są dwie chronologie:
-względna (lewatywna) - coź młodsze od czegoś
-bezwzględna(absolutna) - określenie dokładnego wieku przedmiotu.
Co tochronologiiwzględnej-najbardzięj przydatna jest metoda stratygraficzna, p[ydatna przy badaniu miejsc warstwowych. Jeśli stratyqafia nie jest zaburzona, to w naturalnych układach warstw co