str 136 137

strią to okres, w którym Kołaczkowski zgłębia w praktyce tajniki saperskiej specjalności.

4 listopada 1809 roku został mianowany porucznikiem II klasy w korpusie artylerii, a 1 kwietnia 1810 roku porucznikiem I klasy. W latach 1809—1912 studiuje pilnie nauki wojskowe, poznając ogólny zarys wszystkich specjalności. 20 stycznia 1812 roku przydzielają go do baonu saperów. 20 marca awansuje do stopnia kapitana II klasy w korpusie inżynierów. W tej randze rozpoczyna wojnę 1812 roku, pełniąc służbę w V korpusie księcia Józefa, pod bezpośrednimi rozkazami Malleta.

Za udział w kampanii 1812 roku zostaje odznaczony złotym krzyżem orderu Virtuti Mili-tari. W lutym 1813 roku otrzymuje nominację na kapitana I klasy.

Uczestniczy w wojnie lat 1813 i 1814, bierze udział w bitwach pod Frydlandem, Altenbur-giem, Lipskiem i Hanau. Zostaje odznaczony-francuską Legią Honorową.

Po klęsce Napoleona przebywa we Francji, gdzie studiuje i poznaje wielu ciekawych ludzi, następnie wraca do kraju. W styczniu 1815 roku przydzielony do korpusu inżynierów w Królestwie Polskim wykonuje wiele prac sapersko-in-żynierskich w Kaliszu, Sieradzu, Kole, Koninie, Wieluniu, Piotrkowie i Częstochowie. W 1815 roku przyłącza się do ruchu wolnomularskiego. Od 1816 do 1820 roku prowadzi prace nad wytyczeniem granic między Królestwem Polskim a Rzecząpospolitą Krakowską. Otrzymał tytuł honorowego obywatela m. Krakowa.

23    kwietnia 1820 roku otrzymuje nominację na podpułkownika w korpusie inżynierów i niebawem obejmuje obowiązki dyrektora nauk w warszawskiej Szkole Aplikacyjnej. Otwiera się przed Klemensem Kołaczkowskim okres kariery naukowej i wojskowej. Jest profesorem fortyfikacji stałej, topografii i geodezji. Obecność jego w salonach warszawskich poczytywana jest za honor dla gospodarzy. Przedkłada jednak nade wszystko pracę. Opiekuje się szkołą kadetów w Kaliszu, bierze udział w manewrach, prowadzi z elewami doświadczenia minerskie w Zamościu.

24    maja 1829 roku Kołaczkowski awansuje do stopnia pułkownika. W kwietniu 1830 roku bierze ślub z Michaliną Kościelską.

W pierwszych dniach powstania Józef Chło-picki powierza mu tymczasowe dowództwo korpusu inżynierów oraz poleca ufortyfikowanie Warszawy i Pragi, a następnie naprawę umocnień Modlina. Wsławia się Kołaczkowski wybudowaniem umocnień w Olszynce Grochowskiej.

Cechuje go sceptycyzm zarówno w stosunku do Chłopickiego, jak i innych przywódców powstania, zwłaszcza Jana Skrzyneckiego; uważa ich za dowódców nieudolnych.

Skrzynecki mianuje Kołaczkowskiego komendantem korpusu inżynierów armii czynnej, a 11 czerwca 1831 roku awansuje do stopnia genera-

137