17530

Był to proces spadkowy z 92 r. p.ne. w którym jeden z retorów przeprowadził przed sądem interpretację testamentu wg woli spadkodawcy przeciw literalnej wykładni użytych słów. Proces ten był następstwem coraz większego znaczenia samej woli osoby która podejmowała czynności prawne a nie tylko ściśle określonych formułek zachowania w danych przypadkach.

7.    WADY OŚWIADCZ, FM A WOLI.

Wola jest to objawiony na zewnątrz element składowy czynności prawnej. Wola może być objawiona w sposób wyraźny jak i można jej się domyślać na podstawie konkretnego zachowania. Czynność prawna w której występuje nieprawidłowość w interpretacji woli strony bądź też niezgodność woli z oświadczeniem jest czynnością wadliwą. Wady oświadczeń woli w Rzymie można było podzielić na zamierzone takie jak pozorność czy oświadczenie złożone dla żartu (cechowały się tym że niezgodność pomiędzy wolą a oświadczeniem była zamierzona) i błędy będące przypadkiem rozbieżności nie zamierzonej. Wadami oświadczeń woli nie zamierzonym był także dolus -podstęp, metus- bojazń.

8.    SYMULACJA CZYNNOŚCI PRAWNEJ.

Symulacja czynności prawnej była to zamierzona wada oświadczenia woli. Symulacja a więc pozorność polegała na tym że strony czynności dokonywały poprawnej pod względem zewnętrznym czynności prawnej lecz pomiędzy sobą umawiały się co do jej nieprzestrzegania. Symulacja taka niejednokrotnie była i jest wykorzystywana w celu obejścia niektórych przepisów prawnych ( fikcyjne małżeństwo)

9.    BLAD W CZYNNOŚCI PRAWNEJ.

Error - błąd jest to niezamierzony przypadek rozbieżności pomiędzy wolą a jej oświadczeniem na zewnątrz. Składający błędne oświadczenie jest w błędzie co do treści lub co do wyobrażenia istniejącej rzeczywistości. W czynnościach prawnych prawu rzymskiego możemy wyróżnić błąd co do właściwości rzeczy (error in materia) i błąd co do identyczności osoby lub przedmiotu czynności (error in corpore). Błędy te miały taką cechę że unieważniały czynność prawną. Nie miały mocy prawnej natomiast błędy co do samej jakości czy oznaczenia danej rzeczy. W prawie rzymskim generalnie przyjęto zasadę na mocy której brano pod uwagę jedynie błędy co do okoliczności faktycznych a nie co do błędów prawnych gdyż nieznajomość prawa szkodzi

10.    DOLUS I METUS.

Dolus czyli podstęp był to błąd w oświadczeniu woli popełniony przez stronę która została celowo zmylona przez inną osobę i w ten sposób naraziła się na szkody wynikające z zawartej czynności prawnej. Przez wiele lat w prawie rzymskim podstęp nie był karalny jednak z czasem osobom dotkniętym tym błędem zaczęły przysługiwać środki oclirony e postaci exceptio doli.

Metus czyli bojazń występowała wówczas gdy strona w czynności prawnej dokonywała jej pod groźbą a więc działała pod wpływem bojazni W głównej mierze chodziło tu o groźbę psycliiczną gdyż przymus fizyczny sam z siebie wywoływał brak ważności danej czynności prawnej. Wg iuscivile taka czynność także była ważna lecz działalność pretor ów zmierzała do ukrócenia takiego stanu rzeczy (nie uznam tego co zostało dokonane z pow^rodu bojazni)

11.    NABYCIE PRAWA.

Skutkiem czyrmości prawnej było powitanie, zmiana łub wygaśnięcie jakiegoś prawa podmiotowego. Nabycie takiego prawu w^rg rzymian mogło odbywać się na dwa sposoby : pierwotny i pochodny. Nabycie jest pierwotne jeśli ktoś staje się podmiotem praw a