2310

a)    uprawnienie do uzyskania świadczenia - uprawnienie zasadnicze

b) uprawnienie do uzyskania odszkodowania zamiast lub oprócz świadczenia (konieczne warunki)

-uprawnienie pomocnicze - obok zasadniczych, uzupełniają je - np. do zabezpieczenia roszczeń (nie mogą powstać bez zasadniczych)

-wierzyciel może dochodzić swych uprawnień przed odpowiednią władzą państwową - środkiem przymusu jest m.in. egzekucja sądowa lub administracyjna

-jeżeli dłużnik był zobowiązany do złożenia odpowiedniego oświadczenia woli to prawomocne orzeczenie sądu zastępuje to oświadczenie (Art. 1047&1 KPC)

B) obowiązki dłużnika

*dług - zobowiązanie ze strony dłużnika, wyraz powinności Odpowiedzialność - odnosi się do kwestii pokrycia długu, która jest związana z przymusową realizacją świadczenia - może, więc istnieć dług bez odpowiedzialności i teoretycznie odpowiedzialność bez długu (np. poręczenie, przy nieruchomości z hipoteką)

Odpowiedzialność osobista - we współczesnym systemie prawa polskiego jest to wyłącznie odpowiedzialność majątkowa w zasadzie nieograniczona, w związki z tym:

1)    wierzycielowi służy pomiędzy przedmiotami majątkowymi należącymi do dłużnika, z których chce uzyskać zaspokojenie, oraz wybór przymusowego zaspokojenia (Art. 797 i 799 KPC)

2) w razie zbiegi wierzycieli następuje zaspokojenie z długu proporcjonalne do wartości poszczególnych wierzytelności

-ograniczenie odpowiedzialności osobistej:

1)    do wyodrębnionej masy majątkowej traktowanej w majątku dłużnika jako osobnej całości

2)    do pewnej ograniczonej liczbowo wysokości z całego majątku dłużnika -jest niedopuszczalne umowne ograniczenie odpowiedzialności dłużnika do oznaczonego przedmiotu majątkowego

-odpowiedzialność rzeczowa nie należy do zakresu prawa zobowiązań jako dziedzina prawa rzeczowego, która jest konsekwencją pewnych czynności prawnych normowanych przez to prawo

^zobowiązania niezupełne (naturalne) obligationes naturales - są to zobowiązania, w których ustawodawca pozbawił wierzyciela możliwości przymusowego dochodzenia świadczenia

-cechy charakterystyczne: niezaskarżalność i przyznanie mocy prawnej spełnieniu tego zobowiązania przez dłużnika (wierzyciel może zatrzymać świadczenie)

-przykłady zobowiązań niezupełnych:

1)    zobowiązania z przedawnionym roszczeniem wierzyciela, a nie wygasłe

2)    zobowiązanie pochodzące z gry lub zakładu (poza pewnymi zatwierdzonymi przez państwo - Art. 413 KC)

3)    zobowiązanie, w którym obowiązek świadczenia czyni zadość zasadom współżycia społecznego - Art. 411 pkt 2 KC)