PROCESY SPOŁECZNE 6. zmiana w środowisku (np. skażenie środowiska naturalnego, trzęsienie ziemi, pojawienie się Czarnej Śmierci lub wirusa HIV, zanik dwubiegunowego systemu równowagi sił w stosunkach międzynarodowych)
ZMIANA SYSTEMU - rodzaj radykalnej transformacji -obejmuje wszystkie aspekty systemu prowadząc do całkowitej przemiany, która każe nam traktować nowy system jako zasadniczo różny od starego np. wielkie rewolucje społeczne
ZMIANA W SYSTEMIE - zmiany są tylko częściowe i mają ograniczony zakres bez większych konsekwencji dla innych aspektów systemu, który jako całość pozostaje nienaruszony.
Mimo cząstkowych zmian zachodzących wewnątrz nie następuje całkowita zmiana jego stanu.
Zmiana społeczne może być postrzegana jako zachodząca zarówno na poziomie MAKRO -systemów międzynarodowych, narodów, państw; na poziomie MEZZO - korporacji, partii politycznych, ruchów religijnych, dużych stowarzyszeń jaki i na poziomie MIKRO - rodzin, społeczności, grup zawodowych, klik, kręgów przyjacielskich.
3. Wiązki zmian: na czym polega różnica w stosunku do modelu systemowego; pojęcia rozwoju, cyklu i postępu społecznego. Zastanówcie się nad przykładami do każdego z pojęć.
POJĘCIE ROZWOJU - opisuje proces rozwijania się pewnego potencjału zawartego w istocie systemu. Pojęcie to oznacza proces charaktery żujący się trzema cechami:
1. jest kierunkowy, to znaczy, żaden ze stanów systemu nie powtarza się na innym etapie
2. każdy późniejszy stan systemu przedstawia wyższy poziom wybranej cechy np. rosnące zróżnicowanie struktury, wyższa wydajność ekonomiczna, postęp technologiczny łub każdy późniejszy stan systemu zbliża go do pewnego stanu pożądanego np. społeczeństwo realizuje w coraz większym stopniu realizuje zasadę równości społecznej
3. proces stymulują immanentne (wewnętrzne, endogenne, autodynamiczne) skłonności systemu np. wzrost gęstości zaludnienia towarzyszący wzrostowi ludności owemu.
CYKL SPOŁECZNY - cliarakteryzują go dwie cechy:
1. nich okrężny, w którym każdy stan systemu pojawia się ponownie w odpowiednim momencie w przyszłości będąc jednocześnie repliką tego co się już zdarzyło w jakimś momencie w przeszłości, będąc jednocześnie repliką tego, co się już zdarzyło w jakimś moniencie w przeszłości
2) fakt iż ta powtarzalność, przybierająca postać falowania lub oscylacji, wynika z immanentnej skłonności systemu. W ten sposób zmiany obserwowalne są tylko w krótkiej perspektywie czasowej, w długiej już niejako że system powraca do swojego stanu początkowego.
POSTĘP SPOŁECZNY - poszerza on obiektywną i neutralną kategorię rozwoju społecznego o wymiar oceniający. W konsekwencji przecliodzimy od wyjaśnień neutralnych, ściśle naukowych na obszar normatywny. Przez „postęp rozumiemy:
a) kierunkowy proces,
b) który nieustannie przybliża system do preferowanego, korzystnego stanu (do realizacji określonych, nieobojętnych etycznie wartości, tj. szczęście, wolność, dobrobyt, sprawiedliwość, godność) lub do realizacji wizji społeczeństwa idealnego, szczegółowo i całościowo opisywanych w licznych utopiach społecznych
2