wyprzedza materię, która stawia opór jego poczynaniom. Wymagano bohatera zdecydowanego, zdolnego do poświęceń ( np. w imię szlachetnego ideału).
[ Romantycy lubili mit o Ahaswerusie, żydzie wiecznym tułaczu - bohater cierpiący. ]
Postawy związane z sprawą polską:
a. niewygasła wola walki o odzyskanie niepodległości
b. zapominanie o sprawie narodowej i dbanie o społeczne i majątkowe przywileje (szlachta i arystokracja uzurpująca prawo do kierowania narodem)
FANTAZY to wielki dramat moralno - obyczajowy konfrontujący ideał z rzeczywistością. Nakreślony tu został moralny rozłam społeczeństwa polskiego, u którego tkwiła niszcząca siła pieniądza. Z jednej strony walka o byt, a z drugiej egoistyczne działanie i krzywdzenie bliźnich.
Poetę romantycznego interesował pieniądz jako siła niszcząca duszę.
Dostrzegamy następujące zagadnienia:
1) krytyka postępowania i obyczajów szlacheckich - szlachta to grupa, która zubożała i nie jest zdolna moralnie do sprostania trudnym czasom Respektów ie
2) krytyka ideologiczna - aspołeczne aspekty romantyzmu Fantazy, 1 dalia
3) chęć skonstruowania bohaterów pozytywistycznych z szeregów byłych rewolucjonistów Major, Jan
Postacie:
RESPEKTOWIE - bogata niegdyś ziemiańska rodzina postawiona przed perspektywą majątkowej ruiny. Dla uratowania majątku i pozycji towarzyskiej są zdolni poświęcić córkę Dianę, która ma poślubić nie kochanego przez siebie, bogatego człowieka - Fantazy.
FANTAZY - należy do ludzi bez kłopotów finansowych. Przebywają najczęściej poza granicami kraju i twierdzą, że są wolni od zobowiązań wobec kraju. Fantazy udaje jednostkę tragiczną i wyjątkową a kwestionował przecież sens wszelkich idei i uczuć, nie angażował się w sprawy współczesne. W scenach autoanalizy bohater ujawnia cyniczne podłoże swoich decyzji - może rozkoszować się ze szlachetnych wartości, które cechują akt poświęcenia się Diany, możliwość jej poniżenia. Fantazy odczuwa bezsens życia, pustkę u źródła której tkwi chorobliwa autorefleksja, owoc bezczynnego życia i niewiara w istnienie ideałów. „Posiadanie Diany” ma mu dostarczyć nowych wrażeń.
RESPEKTOWIE, RZECZNICCY i FANTAZY należą do świata konwencjonalnych zachowań. Tu ludzie odgrywają określone role. To gra szablonowych konwenansów - np. Respektowie bogatym wystrojem pałacu starają się ukryć finansową ruinę.
DIANA - osoba prostolinijna, kieruje się porywami serca, postępuje zgodnie z tym, co nakazuje jej uczciwość i dobra wola. Diana poświęca się dla rodziców - za cenę własnego szczęścia pragnie zapewnić im spokojną przyszłość. Jest zdolna do otwartego głoszenia swoich przekonań. Jest wierna sobie.
2