swego syna
przyznaje się do błędu - nie miał prawa pozbawiać syna wolności, a poddanych następcy tronu, nawet w imię racji stanu
konflikt ojca i syna (mit Uranosa - Bazyli i Edypa - Zygmunt)
dramat władzy podkreślony przez imiona; Brasilio (basileios - królewski, ten, który ma władzę), Segismundo (sigu i munt - ten, który ochrania zwycięstwo)
Bazyli zdaje sobie sprawę z tego, że wykroczył przeciw prawu, decyduje się sprowadzić Zygmunta do pałacu, by poddać go próbie
eksperyment ma wykonać Klotyld, któiy zajmował się księciem od chwili jego urodzenia Zygmunt budzi się w pałacu
pierwszy etap procesu poznawczego - książę postrzega rzeczywistość przez bezpośrednie dośwadczenie słuchem, wzrokiem i dotykiem
wyrzuca sługę przez okno tylko po to, by sprawdzić, co się stanie jego gwałtowne reakcje budzą przerażenie
Bazyli zdobywa materialny dowód słuszności swej decyzji i każe odesłać Zygmunta do wieży (metafora Platońskiej jaskini)
Zygmunt budzi się w wieży
uprzytamnia sobie ulotność swego żyda
rozumowa refleksja prowadząca do okiełznania pierwotnie zwierzęcych instynktów i do wykształcenia (chrześcijański neostoicyzm) żydowej pragmatyki
wniosek: powinniśmy czynić dobro, bo żyde jest niczym sen, z którego w każdej chwili możemy się obudzić
sprawy Rozaury - komedia płaszcza i szpady
Rozaura udaje się do Polski, by odzyskać utraconą cześć
niemal umiera z ręki Klotarda, który, choć rozpoznaje w chłopcu syna, gotów jest. w imię lojalności wobec władcy, poświęcić jego (a właściwe jej) żyde
Klotard dowiaduje się, że jest ojcem nie chłopca, lecz kobiety, którą zhańbił mężczyzna, a tym samym i jego honor został splamiony
Klotard musi rozstrzygnąć czy pierwszeństwo mają obowiązki ojca, czy wasala, bowiem niewinność jego córki wykorzystał siostrzeniec jego władcy -Astolf, książę Moskwy Rozaura w orszaku Estrelli pod imieniem Astrei
widz odkrywa tajemnicę, że Klotard jest ojcem Rozaury dzięki dwuznacznośa dialogu i wypowiedziom na stronie, zanim Klotard się do tego przyzna Klaryn też odkrywa tę tajemnicę i zostaje za to wtrącony do wieży
inwersja motywu „jednodniowego króla" - żołnierze w wieży uwalniają Klaiyna, sądząc, że to on jest następcą tronu, ten myśli, że są pijani komplementamość wątków Rozaury i Zygmunta
Rozaura to anagram słowa „Aurora" - jutrzenka, symbolizuje nowy początek, poranek (to ona otwiera przed Zygmuntem świat wartośd dobra i piękna)
Astrea to mityczna bogini sprawiedliwośa, której powrót miał przywrócić na ziemi wiek złoty, a więc pokój i dobrobyt finał łączy wątki
Zygmunt okazuje się władcą prawym i wielkodusznym przywraca cześć Rozaurze, rozkazując Astolfowi ożenić się z nią sam żeni się z Estrellą, w imię racji stanu
do więzienia posyła rebelianta, którego powstanie wyniosło go na tron, a ułaskawia Klotarda. doceniając jego lojalność przebaczaojcu
winnym sytuacji okazuje się Bazyli - pozbawił Zygmunta miłości rodzicielskiej i wykształcenia, przez co doprowadził do wypełnienia się przepowiedni - stał się przyczyną katastrofy, zamiast przed nią uchronić
Zygmunt staje na rozdrożu jak Hamlet
ale on podejmuje działania, które mają na celu określenie jego miejsca w „teatrze świata"
cały dramat narasta wokół przełamywania twierdzenia, że żyde jest snem, wokół obrony