24721

2.

TEORIA KOSZTÓW ABSOLUTNYCH

Czołowym ekonomistą, który krytykował doktrynę merkantyłizmu, był Adam Smith. Opublikował on w 1776r. traktat Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, w którym wyszedł z założenia, że handel pomiędzy krajami jest korzystny dla każdej ze stron. To pozwoliło mu na wysnucie teorii kosztów absolutnych, według której podstawą rozwoju specjalizacji międzynarodowej i źródłem osiągania korzyści z handlu międzynarodowego jest występowanie bezwzględnych różnic kosztów wytwarzania mierzonych nakładami pracy. Skoro kraj A lepiej i łatwiej produkuje towar X, a kraj B lepiej i łatwiej wytwarza towar Y, to naturalną rzeczą jest, by kraj A sprzedawał towar X krajowi B, a kraj B oferował krajowi A towar Y (przewaga absolutna).

Rozwój międzynarodowego podziału pracy w ten sposób prowadzi do lepszego wykorzystania podstawowego zasobu (pracy ludzkiej) i powoduje wzrost produkcji obu towarów.

TOWARY	WYSZCZEGÓLNIENIE	KRAJ A	KRAJB
X	krajowe nakłady pracy ogółem 1 godzina	6 ton	1 tona
Y	1 godzina	3 tony	6 ton
X	krajowe nakłady pracy na produkcję jednostki towaru mierzone czasem pracy 1 tona	10 minut	60 minut
Y	1 tona	20 minut	10 minut
X Y	Kierunki pożądanej specjalizacji	6 ton	6 ton

Na przedstawionym przykładzie kraj A w ciągu 1 godziny wyprodukuje sześć razy więcej towaru X niż kraj B tego samego towaru (inaczej mówiąc, kraj A wyprodukuje 1 tonę produktu X sześć razy szybciej niż kraj B tego samego produktu). Kraj A powinien się specjalizować w produkcji towaru X i - analogicznie - kraj B w produkcji towaru Y.

3.    TEORIA KOSZTÓW WZGLĘDNYCH (KOMPARATYWNYCH /

PORÓWNAWCZYCH)

UJĘCIE KLASYCZNE - twórcami w tym temacie uważani są R. Torrens, który w pracy wydanej w 1808r. zawarł najważniejsze elementy teorii, następnie zmodyfikowane i przedstawione w 1815r. w Traktacie na temat handlu zagranicznego zbożem, oraz D. Ricardo, któiy w 1817r. opublikował Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania. Obydwaj sądzili, że handel międzynarodowy jest możliwy również wtedy, gdy dany kraj ma przewagę nad drugim w kosztach wytwarzania mierzonych

2