page0239

237

ZDANIE ZELLEUA.

winniśmy za długi ten spis wdzięczni być Z e 11 e r o w i, który krytykę niemiecką (zagraniczna nie dopuszczała się nigdy takich wybryków), sprowadził znowu na drogę przyzwoitego konserwatyzmu. W istocie wymienione utwory aż nadto wystarczają do poznania, podziwiania i pokochania Platona. Co do reszty jednak nie potrzebujemy iść ślepo za Zellerem. Jeżeli bowiem 25) Menexena odrzuca stanowczo, robi to wbrew wyraźnemu świadectwu Arystotelesa¹), a jeżeli 26) Jona, 27) Hippiasza większego i 28) Alcybiadesa pierwszego ogłasza za prawie niewiarogodne, może czytelnik i tych z dobrą wiarą przyjmować, bo polegają na dawnem świadectwie Trazylla, a nic mają przeciw sobie dość ważnych dowodów wewnętrznych, żeby wypadało Platona od nich odsądzić -)•

Na ostatniem miejscu, jako zopełnie porzucone przez krytykę najnowszą, wylicza Ze ller: 29) Alcybiadesa drugiego^ 30) Teagesa, 31) »Rywali«, 32) Hipparcha, 33) Minosa, 34) Klitofonta, 35) Epinomis, nareszcie 36) Listy. W tym dziale nie myślę wszystkiego bronić, choć mógłbym powiedzieć, jak Chaignet, że »za pomocą tych samych argumentów, któremi posługuje się część uczonych niemieckich, możnaby każdemu autorowi nowożytnemu odebrać połowę jego dzieł*^:f). Rzeczy wiście bardzo łatwo z trochą dowcipu, jak to zrobili Grotę, Chaignet i kilku innych ⁴), prawie przy każdym utworze tej ryczałtem potępionej kate-goryi odeprzeć wszystkie zarzuty, ale zamiast dolewać oliwy do ciągle

Ó Tamże, p. 479. Ustęp z Menexena przytacza Arystoteles dwa lazy w Rhet. I. 9. p. 1367 b; III. 14. p. 14.15 b; pierwszy raz słowami: >jak bowiem Sokrates powiedział*, drugi raz tak; »co bowiem mówi Sokrates w mowie nad grobem (sv f»o iwtv«^>Ło), prawdą jest i t. d.« Że myślał Arystoteles o naszym Menexe-nie, nawet Zeller przyznaje, woli jednak, że został napisany w jakie 10 lat po śmierci Platona, podczas nieobecności Arystotelesa, który wróciwszy do Aten, został w błąd wprowadzony. Dowody niestety, któremi popiera tę śmiałą swoją hipotezę, są wyłącznie wewnętrznej natury i nie mają wielkiej siły przekonywającej.

^s) Alcybiadesa pierwszego bronią stanowczo K. Fr. Hermann (zob. str. 236 przyp. 2), S o c h e r (p. 112), S t a 11 b a 11 m , S t e i n h a r t, Chaignet, Grotę i t. d. Należał on do najczęściej objaśnianych w starożytności, a szkoła platońska miała go zawsze w wielkiej cenie. Hippiasza większego przyjmują Stallbaum, Hermann, Socher, Steinhart, Susemihl, Chaignet, Grotę, a starożytni, o nim nie powątpiewali. Ci sami, z wyjątkiem Susemihl’a, przyjmują także Jona. Czytelnik zrobiwszy tak samo, znajdzie się w bardzo uczonem towarzystwie.

³) La vie et les ćcrits de Platon, p. 138.

¹) Zob. str. 236 przyp. 2.

http://rcin.org.pl