25760

•    wolność nie jest identyczna z zasadą zwierzchnictwa, nie jest też jakimś abstrakcyjnym prawem natury; wolność to wyzwolenie od przymusu i bezprawia (wolność to sprecyzowane prawa podmiotowe, indywidualne, przysługujące jednostce - obywatelowi, chronione przez państwo)

•    popierał skrajny indywidualizm (jednostka jest wyższa od władzy państwowej, zwycięstwo indywiduum nad masami)

•    władza suwerenna należy do jednostki (nie ma jej ani naród, ani jego przedstawiciele, ani król. ani państwo) - odrzucał zasadę suwerenności ludu

•    poddał krytyce teorię umowy społecznej Rousseau

•    ustrój pańsJwa, wg niego, miał się opierać na podziale władz, jego podział wskazywał znaczne odchylenia od monteskiuszowskiego. Constant mówił o sześciu władzach:

1    władza reprezentacyjna trwała

2    władza reprezentacyjna opinii

3    władza królewska

4    władza wykonawcza

5    władza sądowa

6    władza municypalna

•    pojawienie się władzy królewskiej miało świadczyć o kompromisie z tradycją feudalną

Eduard Bernstein - wizja socjalizmu

a Eduard Bernstein: (1850-1932), przywódca prawego skrzydła niemieckiej socjaldemokracji, główny teoretyk rewizjonizmu, autor książki pt. „Zasady socjalizmu i zadania socjaldemokracji”.

•    poglądy Bernsteina:

•    zwolennik marksizmu, jednakże po śmierci Engelsa postulował potrzebę rewizji poglądów Marksa

•    przeciwstawiał się dyktaturze proletariatu, partiom polecał głównie zajmowanie działalnością reformatorską

•    punktem wyjścia dla doktryny Bernsteina była krytyka („rewizja") zasadniczych założeń teorii marksowskiej (sprzeciwiał się rewolucjonizmowi, uważał, że Marks pomylił się w swych założeniach dotyczących wprowadzenia socjalizmu)

•    Bernstein, obserwując poprawiającą się sytuację socjalno-ekonomiczną i polityczną proletariatu, doszedł do wniosku, że mogą zaistnieć warunki, kiedy wzrost płacy roboczej doprowadzi do wydatnego ograniczenia, a nawet do całkowitej likwidacji kapitalistycznego wyzysku jeszcze w ramach ustroju kapitalistycznego

•    twierdził, źc wzrost standardu życia i demokratyzacja burźuazyjncgo systemu politycznego, doprowadzą do załagodzenia walk klasowych

•    przedstawiał własną wizję państwa socjalistycznego, pozbawionego systemu produkcji towarowej i stosunków pieniężnych - wymiana dóbr materialnych, wg mego, miałaby przebiegać za pomocą bezpłatnego użytkowania (propagował uspołecznioną formę własności)

•    uważał, że „kapitalizm wrośnie w socjalizm bez rewolucyjnych wstrząsów”

•    Bernstein twierdził, że działalność partii socjalistycznych winna się skupić na działalności wyborczej, umożliwiającej zdobycie mandatów w parlamencie

•    odrzucał marksowską dialcktykę. starał się „pogodzić” marksizm z neokantyzmem, co w istocie odzierało marksizm z jego rewolucjonizmu