2581

W sferze społecznego rozumienia niezbędności i słuszności działania adm. należy wypracować pewne ogólne zasady zachowania się administracji. Zasady te nie muszą być ujmowane w formie jakichś przykazań. Wystarczy, jeśli będzie ustalone rozumowanie, jakie zastosować należy przy ocenie danego rodzaju przypadku, który ma do rozwiązania adm. Ale, formułka nigdy nie zastąpi myślenia. Rolą nauki adm. jest jedynie ułatwienie myślenia.

Administracja nie funkcjonuje dla siebie, dlatego jest trudno operować zasadami adm. bez odniesienia ich do rzeczywistości.

Spór o nazwę przedmiotu.

Chodzi mianowicie oto, czy używać nazwy:

-    “nauka administracji", tzn. wypowiedzenie się za istnieniem osobnej i zwartej problematyki

-    "nauki administracyjne", tzn. przytoczony przedmiot badań nie stanowi jednej nauki

W świetle w.w. argumentów należy się opowiedzieć za słusznością terminu "nauka administracji" (nauka o związku zjawisk zachodzących w procesie administrowania). Nie wyklucza to jednak posługiwania się terminem "nauki administracyjne", tylko że w innym znaczeniu. Chodzi tu o zespół nauk dotyczących całości organizacji i pracy adm.

Z historii nauki administracji

Początki "naukowej organizacji pracy".

W końcu XVIII i na początku XIX w. pojawiła się nauka kameralistyki. Były to jednak tylko zalecenia przeplatane rozważaniami o wykonywaniu dyrektyw centralnych organów adm. państwa. W drugiej połowie XIX w. niemiecki teoretyk L. Stein przeprowadził szereg badań dotyczących nauki adm. Przełom XIX i XX w. przyniósł prace M. Webera, które zawierały szereg interesujących koncepcji. Za prekursora nauki o organizowaniu pracy ludzkiej należy uznać F. W. Taylora. Dopiero on sformułował twierdzenia swe na podstawie analizy materiału faktycznego. Celem jego pracy było wykrycie zasad prawidłowej organizacji pracy. Największa jego zasługa to ekonomizacja procesu pracy. Inne zaś to m.in., zastosowanie statystyki do swoich badań, próba rozbicia na podstawowe składniki pracy fizycznej i procesu organizowania. Błędy Taylora - nieliczenie się z dobrem świadczącego pracę i z momentami natury osobistej - starał się usunąć H. Emerson. Wykorzystanie pogłębionej analizy procesu administrowania pozwoliło Emersonowi sformułować reguły prawidłowej organizacji pracy adm., tzw. 12 zasad wydajności pracy. H. Fayol jako pierwszy zwrócił uwagę, że podstawowe założenia teorii adm. są te same dla wielkiego przedsiębiorswa, co i dla adm. państwowej. Sformułował on zasady prawidłowego funkcjonowania adm., a zamknął je w 14 punktach. W byłym cesarstwie rosyjskim Polak K. Adamiecki w 1903 r. wygłasza poglądy "o zasadach pracy zbiorowej", a ujął je w 4 prawach. Należy także wspomnieć o A. Okolskim, który napisał pracę pt. Wykład prawa adm. H.