spółdzielnie- podlegały ściślejszej ochronie/. Inne określenie- etatystyczna gospodarka planowa. Na rynku państwowym nie było wolnej gry podaży i popytu, na większość towarów były ceny urzędowe, ceny regulowane i ceny umowne. Na skutek czego ceny były sztywne, a gdy rosły to nagle .nawet do 50 %/1976r/. Funkcjonowały oficjalne kursy państwowe walut i kursy czamorynkowe.
Podstawy ustroju gospodarczego w Konstytucji.
W Polsce funkcjonuje społeczna gospodarka rynkowa- koncepcja , którą zapoczątkowali Niemcy po II wojnie światowej / Muller Amak, Ludwig Erliart/. Główne założenia to przekonanie,że klasyczne mechanizmy gospodarki rynkowej prowadzone przez liberałów powinny być wzbogacone mechanizmem wyrównywania szans osób, regionów : przekonanie o tym, że potrzebna jest destrybucja dochodu narodowego /polityka podatkowa, odpowiedni rynek pracy/, docenianie wagi budownictwa mieszkaniowego.
Społeczna gospodarka rynkowa w Polsce ma 3 podstawy/fundamenty/, na których się opiera:
1. własność prywatna
2. wolność działalności gospodarczej
3. solidarność, dialog i współpraca partnerów społecznych
Ad.1
Po 89r. zrównano różne formy własności, niezależnie od podmiotu własność jest tak samo chroniona. Ale państwo wg.Konstytucji ma obowiązek dążyć do zakończenia procesów prywatyzacji. Chronione jest prawo dziedziczenia , ograniczenia własności mogą być ograniczone tylko ustawami /KC wprowadza zakaz immisji, zasady ochrony środowiska, zasady gospodarki przestrzennej/. Możliwe jest wywłaszczenie /dot.nieruchomości/, obwarowane jednak pewnymi warunkami:
- tylko na cele publiczne
procedura wywłaszczenia jest określona w Ustawie o Gospodarce Nieruchomościami za słusznym odszkodowaniem.
Ad. 2
Swoboda działalności gosp.- wolność ta przysługuje każdemu na równych prawach /co odnosi się do podmiotów prywatnych/. Wszelkie ewentualne ograniczenia tej wolności są wyjątkiem, przesłanki ograniczeń wymienione są w Konstytucji:
-bezpieczeństwo państwa /np.w dziedzinie produkcji broni, produkcji energii elektr., gazu/
- kwestie porządku publicznego / czasowe zakazy działalności/
- ochrona środowiska /maks.natężenie hałasu, parki narodowe, oczyszczalnie/
- przesłanka moralności publicznej
- względy ochrony zdrowia
- ze wzg. Na wolności i prawa innych osób / art.31 Konst/
- ograniczenia formalno-organizacyjne /obowiązek zarejestrowania w KRS, obowiązek posiadania nr REGON, obow. Przestrzegania prawa pracy/
Ograniczenia zawarte są w Ustawie z lipca 2004r. /Dz.U.nr 173 poz.1807/:
- koncesjonowanie działalności gospodarczej
- niektóre rodź. Działalności wymagają zezwolenia
- niektóre rodz.dział. wymagają wpisu do specjalnych rejestrów / rejestry działalności regulowanej/
zasady przeprowadzania kontroli