page0147

137

urzędowem tegoż towarzystwa, za zielonem suknem zdobiącem stół gabinetu dyrektora.

Inne określenie psychologii, które jest zarazem określeniem przez treść i określeniem przez metodę, często używane było przez filozofów i fizyo-logów. Zasadza się ono na przyjęciu, że istnieją istotnie dwie drogi by dojść do poznania przedmiotów: droga wnętrzna i droga zewnętrzna. Te dwie drogi przeciwstawiają się jak wierzch i spód materyału. W tern to znaczeniu psychologia jest nauką wnętrza i rozpatruje jakby spód materyału, podczas gdy nauki przyrodnicze rozpatrują wierzch jego. I tak dalece jest to prawdą, dodają, że jedno i to samo zjawisko ukazuje się w dwóch radykalnie różnych formach, stosownie czy przypatrywać mu się będziemy z jednego czy z drugiego z tych punktów widzenia. Tak, każda myśl nasza — powiadają nam — jest w związku ze szczególnym stanem naszej materyi mózgowej; myśl nasza to strona subjektywna i duchowa; odpowiadający jej proces mó-zgowy, to strona objektywna i mate-ryalna.

Kładzie się wtedy nacisk na różnicę między wyobrażeniem, które jest zjawiskiem czysto psychologicznym, a stanem mózgowym, który jest zjawiskiem materyalnem, sprowadzić się dającem do ruchu. Oświadcza się, że te dwa rodzaje zjawisk rozdzielone są nie dającemi się przekroczyć różnicami.

Wreszcie by zdać sobie sprawę z tych różnic i tłomaczyć je, mówią, że prawdopodobnie różnice

http://rcin.org.pl