Organizacja biurokratyczna
to wprowadzenie zasady hierarchii do organizacji formalnej
- de Goumay (1745): biuro jako gabinet i stół do pisania; biuromania jako ówcześnie rodząca się choroba wynikająca z władzy urzędników
- tradycje biurokracji w okresach szczególnych potrzeb państwa: powstawanie stałych armii, ciągłe wojny, ściąganie podatków, reformy, budowa piramid
- biurokracja a administracja notabli (przewaga techniczna biurokracji)
Typ idealny biurokracji (Weber)
- Zasada łiierarchii
- Zasada bezosobowości
- Skodyfikowane reguły postępowania (przepisy) z określeniem „drogi służbowej
- Archiwizacja dokumentów; „pamięć” biurokracji
- Zasada profesjonalizmu (specjalizacja i podział pracy)
Dysfunkcje biurokracji
(Merton, Blau, Mayo, Parkinson)
- Rytualizm i wirtuozeria biurokratyczna przeciw innowacjom, elastyczności i twórczym rozwiązaniom; „wyuczona nieudolność” w sytuacjach nowych i nietypowych
- Biurokratyczne procedury ponad celami organizacji; dominacja środków nad celem i powołaniem organizacji
- Zderzenie zasad bezosobowych z osobistymi przypadkami; napięcia między obywatelami a administracją
- Grupy nieformalne wewnątrz biurokracji
- Rozrost biurokracji ponad potrzeby społeczne (biurokracja jako pasożytnicza narośl)
Biurokracja w biznesie
- Model zachodni (weberowski)
- Model japoński
- Ewolucja (wpływ modelu japońskiego i wymagań rynków innowacyjnych)
• Zarządzanie zasobami ludzkimi (poświęcenie dla firmy)
• Kultura korporacyjna (solidarność grupowa)
Biurokracja a demokracja (Weber)
- Kontrola biurokracji przez polityków pochodzących z wyborów
- Politycy muszą polegać na informacjach i ekspertyzach biurokracji; z punktu widzenia profesjonalnej administracji biurokratycznej politycy to amatorzy
Żelazne prawo oligarchii (Michels)
W organizacjach demokratycznych (o masowym członkostwie) nieuchronną tendencją jest monopolizacja przywództwa przez wąską grupę pozostającą poza kontrolą mas członkowskich. Nadzieja na utworzenie organizacji w pełni demokratycznej, w której masy członkowskie byłyby w stanie poddać kontroli poczynania nielicznych przywódców jest daremna, a w demokrację wbudowane są tendencje oligarchiczne.
Instytucje totalne (Goffman)