• posłowie i senatorowie w zakresie złamania zakazu z art. 107;
• zakres przedmiotowy to naruszenie Konstytucji lub ustawy, popełnione w związku z zajmowanym stanowiskiem lub w zakresie swojego urzędowania = odpowiedzialność za deukt konstytucyjny, tj. czyn, który nie będąc przestępstwem spełnia łącznie 2 przesłanki:
• czyn polega na naruszeniu konstytucji lub ustaw, więc nie może dot. naruszenia innych aktów;
• popełnienie czynu związane z wykonywaniem urzędu:
• czyn popełniony w zakresie urzędowania osoby - gdy działa w ramach swoich kompetencji, ależ naruszeniem przepisów;
• czyn popełniony w związku z zajmowanym stanowiskiem - gdy podejmuje działania pozostające poza ramami jej kompetencji, ale możliwe do dokonania ze względu na zajmowane stanowisko;
• odpowiedzialność za czyn popełniony w okresie piastowania urzędu, ale egzekwowana może być też później, gdyż uTS ustanawia 10 okres przedawnienia, a fakt, że osoba nie pełni już w/w funkcji nie stanowi przeszkody w rozpoczęciu postępowania;
• możliwe jest pociągnięcie do odpowiedzialności również w przypadku gdy zachodzi wina nieumyślna, ale odpowiedzialność ta nie ma charakteru obiektywnego (konieczna przesłanka winy);
Odpowiedzialność karna przed TS
• TS działa wte_dylękp_s_ąd_karny . dot. 2jL*eflom_qggb_:
• prezydent - (art. 145 ust. 1) właściwość TS ma charakter:
• wyłączny - prezydent może być pociągnięty do odpowiedzialności tylko przed TS, choć dla utrudnienia uniknięcia odpowiedzialności w okresie sprawowania urzędu nie biegnie przedawnienie za przestępstwa, za które nie postawiono go w stan oskarżenia przed TS;
• zupełny - obejmuje wszystkie przestępstwa, jakich prezydent dopuścił się w okresie sprawowania urzędu, bez względu na ich związek z piastowanym urzędem;
• członkowie RM - (art. 156 ust. 1) właściwość TS ma charakter:
• częściowy - dot. tylko przestępstw popełnionych w związku z zajmowanym stanowiskiem, a za inne przed sądami powszechnymi;
• kwestia kontrowersyjna - konkurencyjny czy wyłączny charakter właściwości TS -♦ przed wejściem w życie Konstytucji przyjęto charakter konkurencyjny, tzn. do czasu aż nie postawiono go przed TS mógł być oskarżony przed sądem powszechnym, ale obecnie art. 156 przyjmuje nieco inne sformułowanie, powodujące wątpliwości, jednak TK w 2001 r. odpowiedział na pytanie prawne, że jest to właściwość o charakterze konkurencyjnym:
• w poprzednim stanie prawnym możliwa była również odpowiedzialność karna (charakter częściowy i konkurencyjny) innych osób, ale obecnie brak takiego wyraźnego wskazania;
Odpowedzialność poslówi senatorów
• dot. tylko naruszenia zakazu z art. 107 (zakaz prowadzenia działalności z osiąganiem korzyści z majątku SP lub samorządu lub nabywanie takiego majątku), a szczegółowe unormowanie w ustawie;
• inicjatywa Marszałka izby, a pociągniecie uchwałą izby, a TS orzeka w przedmiocie pozbawienia mandatu;