32857

o C/vnnik będący spoiwem państwa: autory tarna władza (Tito) Po śmierci Tito (1980) - proces rozpadu państwa; o Czynnik kulturalny podporządkowany interesom państwa ★ Jugoslawizm ponosi ostateczną klęskę, tragedia narodów, konflikty, czystki etniczne, separatyzm, nienawiść.

Rybak „Balkany-antagonizm Serbsko-Chorwacki"

Największa i najważniejsza rola przypada Serbom i Chorwatom, którzy nie darzyli się

zbytnią sympatią

Duża rola czynnika religijnego

Od XV wflurecki podbój) aż do 2 połowy XVIII w cerkiew była dla Serbów jedyną

instytucją kulturalną i jedynym autorytetem duchowym

Serbski naród jako naród święty. Mityczny, religijny stosunek do przeszłości

Autorytet cerkwi i narodowej kultury przewyższa autorytet obiektywnej władzy

historycznej

Ogromna rola przekazu ustnego jako źródła informacji o dziejach narodu Mit narodu błogosławionego- mit o bitwie na Kasowym polu Mit ten w XIX w byl podstawą serbskiej ideologii politycznej, przybrał postać konkretnego programu politycznego

Serbowie w czasie I wojny światowej rozważali dwie opcje rozwoju:

>    Idea Wielkiej Serbii z Wojwodiną i Bośnią

>    Opcja Jugosłowiańska z Chorwatami i Słoweńcami

Współautorami koncepcji jugosłowiańskiej byli Chorwaci- iliryzm dal początek jugoslawizmowi

Po wygaśnięciu rodzimej dynastii Chorwacja, na zasadzie sukcesji weszła w skład królestwa węgierskiego-związek przetrwał do I wojny światowej, od 1527 r w ramach monarchii habsburskiej

Walka o podmiotowość państwowo- prawną wyrażała się w w'alce o zachowanie autonomii politycznej i jedności administracyjnej ziem chorwackich, a nie dążenia do oderwania

Podstawą chorwackiego odrodzenia narodowego było dążenie do stworzenia polu (In io woslo winnikicj wspólnoty kul turów o-językowej Ruch ten nazwano Oiryzmem. Koncepcja dość chłodno przyjęta pizez Serbów(chcieli oni zaoferować Chonvatom miano Serbów-katolików)

Symbolem chorwackiego jugoslawizmu była chorw acka Akademia Nauk. od 1866 do

1991 nosiła miano Jugosłowiańskiej Akademii Nauk i Sztuk

1918- powstało Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców Dynastia panująca

pochodzeniascrbskiego-Karadziordziewiciowie

Państwo to frueszamna narodowości Ze spisu powszechnego z 1921 r wynika że :w 12 min społeczności obok trzech głównych narodowości(Serbowie liczeni z Czamogórcami) znalazło się 500 tys Niemców', 470 tys Węgrów, 440 tys Albańczyków, 231 tys Rumunów, 150 tys Turków Razem z Żydami, Cyganami, Grekami i Bułgarami liczyli około 2 min ludziczyhl/6ogólu

Struktura religijna: |49%- prawoslawie(Serbowie, Rumuni, Bułgarzy), 39%-katolicyzm(chorwaci, Węgrzy, Słoweńcy i Niemcy), 11%- muzulmanie( albańczycy z Kosowa i Czarnogóry, Turcy z Macedonii)

Chorwaci należeli do zwolenników ustroju federacyjnego, Serbowie do ustroju

unifikacyjnego, było to podłożem konfliktu serbsko-chorwackiego

16.08.1921- na tron wstępuje dotychczasowy regent- Aleksander Karadziordziewic-