33483

Według wschodu sam fakt, że Bóg zstąpił do stworzenia wystarcza do zbawienia. Nie ma mowy o krzyżu człowieka jest on tylko widzem a nie uczestnikiem.

Zachód: Tu występuje etyczno - prawny nacisk na mękę i śmierć Chiystusa. Świat jest niedoskonały nie, dlatego, że zło tkwi w naturze mitologicznej bytu, ale wzięło się z ludzkiego grzechu i nadużywania wolności. Ten grzech zburzył porządek natury. Jeśli jest grzecłi to i potrzebne jest zadośćuczynienie czyli zasługa i wynagrodzenie ofiarowane Bogu. Aby przywrócić właściwy porządek świata. Syn Boży zostaje posłany na ziemie i przez swoją śmierć w sposób zastępczy ma przeprosić Boga za zło człowieka, gdyż człowiek nie może przeprosić w sposób godny. Podstawą zbawienia jest męka i śmierć Chrystusa.

Modele soteriologiczne

1.    teoria rekapitulacji

recapitulatio- czyli powrót do początku, zbawienie jako powrót do raju przed grzechem pierworodnym. Twórca św. Ireneusz z Lyonu. Chrystus jako drugi Adam przyszedł przywrócić porządek sprzed grzechu. Przywrócił harmonię i miłość z Bogiem. Maryja to nowa Ewa, która posłuchała dobrego anioła i przywróciła życie.

2.    Teoria wykupu z niewoli diabla

Twórcy to: Orygenes, Św. Ambroży, Św. Hieronim, Św. Grzegorz z Nysy.

Nowy testament bardzo często porównuje stan człowieka po grzechu do niewoli w sidłach szatana zwłaszcza w pismach św. Jana. Chrystus przez swoją śmierć wykupił nas z tej niewoli, krew jego była ceną zapłaconą przez Boga w zamian za nową wolność, by uwolnić nas od szatana. Człowiek jest przedmiotem przetargu między Bogiem a szatanem. Człowiek jest skłonny do grzechu więc potrzebuje kogoś, kto go wyzwoli a tym kimś jest Jezus.

3.    Teoria nadużycia władzy przez szatana

Popierali ją: Św. Augustyn, Św. Leon Wielki, Św. Grzegorz Wieki

Bóg zawarł pakt z szatanem, że ludzie grzeszni zostają wydani na władzę szatana. Szatan nadużył władzy, bo spowodował śmierć niewinnego Jezusa, który był bezgrzeszny. Dlatego poprzednie przyzwolenie przestało obowiązywać. Po przez Jezusa ludzie zostają wyzwoleni z mocy szatana. Głoszono to do średniowiecza, odrzucił to Anzelm z Cantenbury.

4.    Model ofiary wynagradzającej

List do Hbr. Jezus przyjmuje postać ofiary, staje się kapłanem i ofiarą, składa się w ofierze by zyskać przebaczenie Boga dla całej ludzkości, Bóg przyjmuje ofiarę Chrystusa i przebacza ludziom.

model ten jest zrozumiały dla ludzi w kulturach i czasach oraz miejscach gdzie był zwyczaj składania ofiar.

Bóg nie chce ofiar, ale pełnienia jego woli głownie miłosierdzia Życie ludzkie posiada strukturę ofiamiczą - Ofiara staje się darem miłości

5. Model Anzelma z Cantenbury- wynagrodzenia zastępczego zadość uczynienia zastępczego.

Autor Św. Anzelm Bóg wybacza grzech, ale za grzech wymagana albo kara albo zadośćuczynienie. Jedynym, który może dokonać zadośćuczynienia jest Bóg - człowiek czyli Jezus Chrystus. Jest to zadośćuczynienie zastępcze Chrystus ponosi śmierć za grzechy ludzi. Minusy: spojrzenie mało ewangeliczne, brak obrazu Boga miłosiernego.

Plusy: ukazuje niedoskonałość człowieka, który potrzebuje pomocy.

6. Model Św. Tomasza

Grzech: akt przeciwny miłości, grzech rani ojcowską miłość Boga do człowieka. Bóg z miłości posyła swego syna na świat, by ten przez miłość aż do .śmierci przywrócił człowiekowi tę pierwotną miłość człowieka do Boga.

2