Każdy typowy kręg ruchomy jest zbudowany z dwóch zasadniczych części: przedniej, którą stanowi trzon (corpus vertebrae) i tylnej, nazywał łukiem kręgu (arcus vertebrae). Obie te części obejmują otw ór kręgow y ( rarnen vertebrae). Otwory wszystkicli kręgów w sumie tworzą kanał kręgwy (canalis vertebralis), w którym leży rdzeń kręgowy wraz z oponami.
Od łuku kręgu odchodzą następujące wyrostki:
• wyrostek kolczysty (processus spinosus), nieparzysty, skierowany tyłowi,
• wyrostki poprzeczne (processus transversi), parzyste, odchodzą bocznie,
• wyrostki stawowe górne i dolne (processus articulares superiores et inferiores), parzyste, zwrócone ku górze i ku dołowi.
Trzony kręgów dźwigają ciężar ciała, łuki otaczają i chronią rdzeń kręgowy, wyrostki poprzeczne i kolczysty służą do przyczepu więzadeł i mięśni, stanowiąc również dla nich ramiona dźwigni. Wyrostki stawowe górne i dolne umożliwiają stawowe połączenie kręgów ze sobą.
Trzon kręgu ma przeważnie kształt walcowaty i wyróżnia się na nim cztery powierzchnie: górną i dolną, które są chropowate, gdyż zrastają się z krążkiem międzykręgowym; powierzchnię obwodową trzonu, która jest wklęsła i ograniczona przez brzegi górny i dolny; powierzchnię rdzeniową, stanowiącą przednią ścianę otworu kręgowego. Elementem budulcowym trzonu jest istota gąbczasta, której beleczki kostne przystosowane są do znoszenia dużych obciążeń.
Łuk kręgu rozpoczyna się nasadą (pediculus arcus uertebrae) w części grzbietowej strony kręgu. Na brzegach górnym i dolnym nasady duje się wcięcie kręgow e górne i dolne (incisura uertebralis superior ei rior). Przez połączenie wcięcia dolnego i górnego sąsiadujących kręgu wstają parzyste otwory międzykręgowe (foramen interuertebrale).Część łuku, w którą przechodzi nasada określa się blaszką luku kręgow ego (darnina arcus uertebrae). Blaszki z prawej i lewej strony zrastają się i ograniczają od tyłu otwór kręgowy.
Kręgi poszczególnych odcinków kręgosłupa mają charakterystyczne cechy budowy, które pozwalają na ich identyfikację.
Kręgi szyjne (vertebrae ceruicales)
W skład odcinka szyjnego kręgosłupa wchodzi siedem kręgów. 1 szy i drugi kręg mają zupełnie nietypową budowę i wymagają odrę omówienia. Siódmy kręg szyjny upodabnia się do kręgów piersiowych.
Kręg szczytowy (atlas) jest pierwszym kręgiem szyjnym. Charakteryzuje się brakiem trzonu i wyrostka kolczystego. Zbudowany jest z przedniego (arcus