3646

Hegel zbudował swój system filozoficzny w trzech zasadniczych częściach. Pierwszą z nich stanowi logika, nauka o formach rozwoju myśli. Ponieważ jednak myśl czyli rozum jest osnową całości świata zatem logika gra tu rolę antologii.

Idea, która przeszła w logice cały swój bieg pragnie odnaleźć się w świecie. Stąd przyroda jako innobyt idei jest tematyką drugiej części systemu Hegla filozofii przyrody, przyroda, która nie rozwija się w czasie pozbawiona jest historii w tym sensie w jakim mówimy o historii ludzkości musi być nierozumna, inoralna i niewalna. Wolność nie jest w filozofii Heglowskiej jakąś cechą przysługującą przedmiotowi raz na zawsze ale rozwija się w świadomości ludzkiej, przyroda nie rozwijając się w czasie nie rozwija swej wolności. W konsekwencji Heglowskiego biegu myśli przyroda istnieje po to by wydać człowieka bo tylko człowiek podlega ewolucji i tylko on tworząc historię, realizuje wolność. Stąd wynika konieczność filozofii ducha trzeciej części systemu, która rozpada się na trzy nauki:

1)    Filozofię ducha subiektywnego,

2)    Filozofię ducha obiektywnego,

3)    Filozofię ducha absolutnego.

Przedmiotem nauki o duchu subiektywnym jest rozwój ducha na drodze do uświadamiania sobie wolności. W filozofii ducha obiektywnego przedmiotem nauki są problemy państwa i prawa. Duch subiektywny wyłoniony z przyrody w swym pragnieniu wolności przetworzył się jakby w rzeczywistość leżącą poza nim samym w świat wolności - w państwo. Ale duch obiektywny nie jest najwyższą postacią rozumu, który ucieleśnił się w świecie by sam siebie rozumieć. Sztuka, religia, filozofia usuwają się spod dyktanda praw rządzących obiektywnym światem wolności i tworzą własną dziedzinę - dziedzinę ducha absolutnego.

Budowę nowego systemu filozoficznego Hegel rozpoczyna od logiki. W logice bada się proste byty uwolnione od wszelkiej konkretności, od wszelkich